Η μουσικοθεραπεία έχει πολλά οφέλη για την ψυχική υγεία των παιδιών.
Σύμφωνα με το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Αγγλίας, ένα στα οκτώ παιδιά ηλικίας 5 έως 19 ετών αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα ψυχικής υγείας με ένα σημαντικό αριθμό αυτών των περιπτώσεων να σχετίζεται με κάποια μορφή άγχους.
Φυσικά, έως ένα βαθμό το άγχος ή η ανησυχία μπορεί να είναι μια φυσιολογική κατάσταση για τους νέους, ιδιαίτερα όταν αλλάζουν σχολείο ή κατά την περίοδο των εξετάσεων. Όμως για κάποια άτομα, το άγχος μπορεί να επηρεάσει κάθε πτυχή της καθημερινής τους ζωής.
Μία αποτελεσματική μέθοδος παροχής υποστήριξης για αυτό το άγχος είναι η μουσικοθεραπεία, όπου η μουσική γίνεται το κύριο εργαλείο που χρησιμοποιεί ο θεραπευτής έτσι ώστε να συνδεθεί με τον θεραπευόμενο και να εργαστεί μαζί του. Αυτό το είδος θεραπείας έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματικό στη θεραπεία των παιδιών και των νέων με αγχώδεις διαταραχές.
Γίνε καλύτερος Θεραπευτής/τρια με το ΑCADEMY Επιμορφωτικό Σεμινάριο: «Ο Ίρβιν Γιάλομ και η Τέχνη της Ψυχοθεραπείας»
Έτσι κι αλλιώς, πολλοί νέοι άνθρωποι αγαπούν τη μουσική και τα ακούσματα που επιλέγουν μπορεί να είναι στενά συνδεδεμένα με την αίσθηση που έχουν για τον εαυτό τους και την ταυτότητα τους. Σε περιόδους άγχους και ανησυχίας, έρευνες δείχνουν ότι οι νέοι έχουν μια έμφυτη αίσθηση για το είδος της μουσικής που χρειάζονται να ακούσουν τη δεδομένη στιγμή. Αυτή η μορφή θεραπείας είναι επίσης ιδιαίτερα προσαρμόσιμη. Η έρευνα δείχνει ότι η έντονη δέσμευση των νέων σε τραγούδια και είδη μουσικής μπορεί να αλλάξει, ανάλογα με τις καταστάσεις.
Ένα κομμάτι όπως το Dance with Our Hands Tied της Taylor Swift, για παράδειγμα, θα μπορούσε κάποιος να το ακούσει την πρώτη φορά ως ερωτικό τραγούδι, μετά ως τραγούδι χωρισμού και στη συνέχεια ξανά ως τραγούδι θριάμβου και επιβίωσης. Αυτό δείχνει ένα σύνθετο και προσαρμόσιμο σύνολο των συναισθηματικών αλληλεπιδράσεων με τη μουσική, η οποία μπορεί να προσφέρει υποστήριξη σε συνεχώς μεταβαλλόμενες καταστάσεις.
Πώς λειτουργεί η θεραπεία
Σε μια συνεδρία μουσικοθεραπείας, ο θεραπευτής μπορεί να χρησιμοποιήσει μια ποικιλία μουσικών οργάνων εύκολα στη χρήση και στην πρόσβαση, όπως τύμπανα, μικρά κρουστά και πλήκτρα, καθώς και διάφορες εφαρμογές μίξεων, έτσι ώστε να παίξει μουσική μαζί με το παιδί. Οι συνθέσεις είναι επίσης μια καλή ιδέα, είτε παίρνοντας ένα ήδη υπάρχον τραγούδι και αλλάζοντας τους στίχους για να ταιριάζουν με την τρέχουσα κατάσταση, είτε συνθέτοντας ένα πρωτότυπο τραγούδι.
Ο συνδυασμός των δομημένων μουσικών δραστηριοτήτων και του αυτοσχεδιασμού είναι πολύ χρήσιμη, στη δουλειά με θεραπευόμενους, ειδικά με εκείνους που εμφάνισαν άγχος λόγω των απρόβλεπτων κοινωνικών καταστάσεων.
Η χρήση του αυτοσχεδιασμού σε ένα ασφαλές περιβαλλοντικό πλαίσιο, συνέβαλλε στην ιδέα του βλέποντας και κάνοντας και της αίσθησης ασφάλειας που πηγάζει από αυτό. Πολλές κοινωνικές καταστάσεις, στο σύγχρονο απρόβλεπτο κόσμο που ζούμε, απαιτούν μία παρόμοια προσέγγιση.
Υπάρχουν όμως και άλλα αποδεδειγμένα οφέλη. Μια κλινική έρευνα στη Βόρεια Ιρλανδία που ονομάστηκε Music in Mind, χρησιμοποιεί τη μουσικοθεραπεία σε ατομικό επίπεδο για παιδιά και νέους με προβλήματα συμπεριφοράς και ψυχικής υγείας. Στη μελέτη παρατηρήθηκαν βελτιώσεις στην επικοινωνία, την αυτοεκτίμηση και την κοινωνική λειτουργικότητα. Άλλες μελέτες έχουν επιδείξει θετικά αποτελέσματα όσον αφορά τη συνδυασμένη χρήση γνωσιακής συμπεριφορικής θεραπείας (ΓΣΘ) και μουσικοθεραπείας.
Εκτός από την υποστηρικτική της αξία, η μουσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τους νέους να αναπτύξουν τις δεξιότητες τους στη συναισθηματική διαχείριση, δηλαδή τον μηχανισμό που βοηθάει στην αποτελεσματική καθημερινή λειτουργία και στη διαχείριση δύσκολων καταστάσεων, προσαρμόζοντας τις συναισθηματικές μας αντιδράσεις σε γεγονότα και συναισθήματα.
Η ανάπτυξη των δεξιοτήτων διαχείρισης συναισθημάτων είναι το κλειδί για τη μείωση του ρίσκου εμφάνισης ψυχολογικών δυσκολιών στην ενήλικη ζωή και μπορεί μάλιστα να αρχίσει στην πρώιμη παιδική ηλικία με διαδραστικό μουσικό παιχνίδι.
Σε αυτή την περίπτωση, ο μουσικοθεραπευτής και το παιδί παίζουν παιχνίδια στα οποία και οι δύο αναλαμβάνουν εναλλάξ να είναι υπεύθυνοι για τη μουσική. Έχοντας την ευκαιρία να αυξήσουν ή να μειώσουν την ένταση και τη διάρκεια της μουσικής, το παιδί έχει την ευκαιρία να αισθανθεί την υπευθυνότητα για τις πράξεις του.
Γίνε καλύτερος Θεραπευτής/τρια με το ΑCADEMY Επιμορφωτικό Σεμινάριο: «Αξιολόγηση και Παρέμβαση με Αυτοκτονικούς Θεραπευόμενους»
Θετικές ενδείξεις
Τα παιδιά είναι επίσης σε θέση να διερευνήσουν τα αισθήματα που τους προκαλούν τα διαφορετικά μουσικά είδη. Μια αμερικανική μελέτη στην οποία χρησιμοποιήθηκε η μουσικοθεραπεία, έδειξε σημαντική βελτίωση της ικανότητας διαχείρισης συναισθημάτων, γεγονός που υποδηλώνει ότι η χρήση της μουσικής σε παιγνιώδεις δραστηριότητες μπορεί να έχει πολύ θετικά αποτελέσματα για τα μικρά παιδιά.
Είναι σαφές, λοιπόν, ότι υπάρχει προοπτική στη χρήση της μουσικής για την υποστήριξη των παιδιών και των νέων που ζουν με αγχώδεις διαταραχές. Ακούγοντας τη μουσική που προτιμούν και χρησιμοποιώντας αυτή την εμπειρία για να εξερευνήσουν τα συναισθήματα τους, μπορούν έτσι να ελέγξουν το άγχος τους.
Η χρήση της μουσικής σε προσχολικές και σχολικές ηλικίες μπορεί επίσης να βοηθήσει στην ανάπτυξη της ψυχικής ανθεκτικότητας στα παιδιά, έτσι ώστε να ανταπεξέλθουν σε δυσμενείς συνθήκες.
Στην περίπτωση εκδήλωσης ψυχικών διαταραχών, η μουσική μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για να διερευνήσει τα συναισθήματα και να συμβάλλει στην κατανόησή τους, με τη μουσικοθεραπεία να προσφέρεται ως μορφή θεραπευτικής παρέμβασης σε άτομα που χρειάζονται πιο εστιασμένη κλινική υποστήριξη.
Επομένως, ίσως θα πρέπει όλοι να σκεφτούμε περαιτέρω τη χρήση της μουσικής στη διαχείριση του άγχους στα παιδιά και τους νέους. Άλλωστε, έχουμε πλούσια ερευνητικά στοιχεία που υποστηρίζουν την αποτελεσματικότητά της.
Πηγή: theconversation.com
Απόδοση: Κακουλάκη Κατερίνα - Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
