Συχνά, ο φόβος των γονέων για να είναι «δυνατά» και «ώριμα» τα παιδιά τους και να μην είναι ευάλωτα, τους οδηγεί στο να επιζητούν ή και να επιβάλλουν ενήλικες συμπεριφορές από νωρίς στα παιδιά.
Η ενηλικίωση είναι ένα ορόσημο το οποίο εξασφαλίζει τη δυνατότητα κάθε δικαιοπραξίας- βάσει των αρχών της Νομικής. Ωστόσο, στην Ψυχολογία, συνδέεται με την ωριμότητα και την ικανότητα αυτονομίας και ανάληψης της ευθύνης του εαυτού.
Πράγματι συχνά, η ηλικία δεν είναι παρά ένας αριθμός και δεν σχετίζεται με τη συμπεριφορά που αναμένεται να έχει το άτομο στην ενήλικη περίοδο της ζωής του. Πώς να αναμένει όμως κανείς κάτι συγκεκριμένο όταν τα βιώματα του κάθε ανθρώπου είναι τόσο μοναδικά; Έτσι, η παιδικότητα, έχει διαφορετική πορεία στη ζωή κάθε ατόμου.
Όταν το υποκείμενο δεν μπορεί και δεν έχει ακόμα φέρει στο λόγο τα όσα τραυματικά γεγονότα τον έχουν στιγματίσει τότε εμφανίζονται τα συμπτώματα. Ζητήματα τα οποία δεν έχουν συμβολοποιηθεί, επανέρχονται στο Πραγματικό και στο σώμα. Το σύμπτωμα είναι ένας τρόπος, να εκφορτίσει κανείς ένα μέρος ψυχικής ενέργειας, ερχόμενος βέβαια αντιμέτωπος με την απόλαυσή του.
Καθ’ ότι δεν μπορεί να δοθεί άμεσα νόημα, λεκτικά, το υποκείμενο βιώνει με πόνο προηγούμενα κομμάτια της ιστορίας του. Είναι ένας τρόπος να παραπονεθεί. Το άτομο μπορεί να ζητά με τον τρόπο του βοήθεια ή και να εξαρτάται από τους άλλους, διαμορφώνοντας τη συμπεριφορά του έτσι, ώστε να προκαλεί την ανησυχία των άλλων.
Διαβάστε σχετικά: Η επανασύνδεση με την χαμένη μας παιδικότητα μέσω της Εκφραστικής Ψυχοθεραπείας μέσω Τέχνης
Από την άλλη, κάποιοι ενήλικες αρνούνται να μιλήσουν και να πουν τα όσα νιώθουν, περιμένοντας από τους άλλους την προσοχή, την υποχώρηση, όπως θα έκανε μια μητέρα για το βρέφος της. Πάντως φαίνεται, πως προηγούμενα βιώματα, καθορίζουν τα «ανεξήγητα» συμπτώματα των ανθρώπων που χρήζουν προσοχής και φροντίδας-πρωτίστως προσωπικής. Δεν συμπεριφέρεται κανείς τυχαία ένας ενήλικας ως παιδί και η δυσφορία που προκαλεί αναδεικνύει συχνά τη σοβαρότητα του προβλήματος που αντιμετωπίζει.
Συχνά, ο φόβος των γονέων για να είναι «δυνατά» και «ώριμα» τα παιδιά τους και να μην είναι ευάλωτα, τους οδηγεί στο να επιζητούν ή και να επιβάλλουν ενήλικες συμπεριφορές από νωρίς στα παιδιά. Αυτά, αναπτύσσουν και διατηρούν και ως ενήλικες πολλές φορές μια ψευδή αίσθηση ωριμότητας, όταν δεν δείχνουν τη θλίψη τους, τα συναισθήματά τους.
Η επιταγή αυτή των γονέων («μη στεναχωριέσαι»), όσο και αν μοιάζει αθώα, στην επίμονη μορφή της δείχνει μια προβολή των συναισθημάτων του γονέα στο παιδί, της θλίψης ή και του φόβου να δει το παιδί του σε μια άσχημη συναισθηματική κατάσταση, επειδή δεν μπορεί να διαχειριστεί ο ίδιος υποκειμενικά αυτά τα συναισθήματα. Η υπερπροστασία αυτή, αναζητά τη μελλοντική αναπαραγωγή της σε συμπεριφορές ενηλίκων που όπως αναφέρθηκε παραπονιούνται συνεχώς και ζητούν φροντίδα σαν παιδιά.
Ακόμη, το παιδί που έχει στερηθεί την αγάπη, εμφανίζεται όχι μόνο ως πληγωμένο παιδί αλλά και ως πληγωμένος ενήλικας. Κανείς μοιάζει πως επιστρέφει στην παιδική ηλικία όταν αποδίδει τα πάντα στις εξωτερικές συνθήκες ή σε κοντινά πρόσωπα. Επίσης, αυτά τα άλυτα προσωπικά θέματα φαίνονται στην αναζήτηση υλικών αγαθών, με σκοπό την αίσθηση προσωπικής αξίας, την αναζήτηση του θαυμασμού των άλλων, μέχρι και το παρακινδυνευμένο, τη γέννηση παιδιού για την ικανοποίηση ναρκισσιστικών αναγκών.
Ακόμα, οι καθηλώσεις σχετίζονται με αδυναμίες και απογοητεύσεις, φόβους, που μπορεί όμως να παρεμποδίσουν τη συναισθηματική ωρίμανση και κάνουν το άτομο να παραμένει σε ένα προηγούμενο στάδιο ανάπτυξης (παιδικό, εφηβικό), ανάλογα με τη φάση και την περίοδο που στιγματίστηκε. Πολύ φανερό παράδειγμα, είναι τα παιδιά που μένουν για πάντα στο πατρικό τους σπίτι, εξαρτώμενα από τη μητέρα ακόμα και αν έχουν φτάσει σε μια ώριμη ηλικία.
Και αυτοί που νιώθουν πολύ μεγάλοι-γέροι;
Η τρίτη ηλικία, προσφέρει μοναδικές στιγμές και δυνατότητες. Ωστόσο, λίγοι μπορούν τελικά να φτάσουν σε αυτή και να τη χαρούν, βιώνοντας ικανοποίηση από τη ζωή στο σύνολό της και βρίσκοντας το νόημα της ζωής. Μπορεί πολλές φορές, το πέρασμα στην ενηλικίωση να μην έχει γίνει ομαλά, όταν για παράδειγμα, οι γονείς ζητούν από τα παιδιά ωριμότητα ή όταν τα παιδιά έχουν συμπεριφορά γονέα ή φίλου με τους γονείς τους.
Για κάποιους γονείς, η παιδικότητα των παιδιών τους θεωρείται αθέμιτη και συχνά σχετίζεται στο νου τους ως έννοια με την αφέλεια, την ανεμελιά, τη φαντασία, που όμως είναι αντίθετες έννοιες από την αριστεία, τις υποχρεώσεις, τη μελλοντική καταξίωση που επιβάλλει η κοινωνία. Έτσι, με το φόβο της αποτυχίας των παιδιών τους αλλά και των ίδιων, ζητούν συμπεριφορές ενηλίκων για να εξασφαλίσουν τα παιδιά τους(;) μελλοντικά.
Διαβάστε σχετικά: Ποτέ δεν ήμουν παιδί
Ο φόβος του θανάτου, καμιά φορά αποκαλύπτει όχι μόνο φόβο ότι θα τελειώσουν οι χαρές αλλά φόβο μήπως δεν προλάβει να χαρεί κανείς και να ζήσει την ευτυχία του και να εφαρμόσει την επιθυμία του όπως την ορίζει προσωπικά. Η παιδικότητα τελικά όμως, δεν είναι κάτι που θα πρέπει να διώκεται. Ένας πραγματικός ενήλικας, δεν είναι ανόητος αν διατηρεί την παιδικότητά του. Η σοφία ενός ανθρώπου, έγκειται όχι στις γνώσεις αλλά και στην εξισορρόπηση του παιδικού με τον ενήλικο εαυτό του.
Εφόσον το παιδί δεν πεθαίνει ποτέ πραγματικά από μέσα μας, απλά αποτελεί μια προηγούμενη κατάσταση, οφείλει κανείς να του δείχνει τον απαιτούμενο σεβασμό, να μην αγνοεί την ύπαρξή του. Καμιά φορά κιόλας, χρειάζεται να τον θυμάται και λίγο- προκειμένου να ξεχνά τις αδυναμίες, τη φθορά του χρόνου, τον κόπο. Έτσι φτάνει κανείς, προς την προσωπική, ωριμότητα και εξέλιξη.
Συγγραφέας: Χρύσα Καριεντίδου, Ψυχολόγος
