Δρ. Καλλιόπη Μέγαρη

Συναισθηματικοί και γνωστικοί κλυδωνισμοί από την πανδημία COVID-19

Συναισθηματικοί και γνωστικοί κλυδωνισμοί από την πανδημία COVID-19

Δρ. Καλλιόπη Μέγαρη
γυναίκα βιώνει συναισθηματικούς και γνωστικούς κλυδωνισμούς από την πανδημία COVID-19
Image credit:  Lachlan Ross / pexels.com

Η εμφάνιση κι εξάπλωση του ιού SARS-CoV2, είχε σαν αποτέλεσμα το χαρακτηρισμό από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας της λοίμωξης που προκαλείται από αυτόν (COVID-19), ως πανδημία. Ένα αρκετά μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού είναι σε καραντίνα στο σπίτι του, με περιορισμό μετακινήσεων, εδώ και ένα χρόνο.


Παράλληλα, αρκετές μελέτες έχουν περιγράψει το κλινικό προφίλ που σχετίζεται με τη μόλυνση με COVID-19, το οποίο περιλαμβάνει αναπνευστικά συμπτώματα, μυαλγία και κόπωση, και επιπλέον, υπάρχουν αναφορές με συμπτώματα που σχετίζονται με το κεντρικό νευρικό σύστημα στα άτομα που νοσούν από την COVID-19.

Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι αυτές οι σημαντικές αλλαγές είχαν σοβαρό αντίκτυπο όχι μόνο στη σωματική αλλά και στην ψυχική υγεία όλων των χωρών. Η Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία (APA) κυκλοφόρησε την ετήσια έρευνα "Stress in America", λανβάνοντας απαντήσεις από περισσότερους από 3.000 ενήλικες σχετικά με τα επίπεδα άγχους τους, το έτος που πέρασε.

Η έρευνα αποκάλυψε μια «δευτερογενή κρίση στην υγεία» και διαπίστωσε ότι εκτός από τις δυσκολίες στη διαχείριση του στρες και στην αντιμετώπιση της θλίψης και του τραύματος, οι άνθρωποι ανέφεραν ότι η σωματική τους υγεία μειώθηκε επίσης (American Psychological Association, 2021). Πολλοί ερωτηθέντες δήλωσαν ότι είχαν βιώσει μια ανεπιθύμητη αλλαγή βάρους, έπιναν περισσότερο αλκοόλ για να αντιμετωπίσουν το άγχος, καταστάσεις οι οποίες επηρεάζουν και τη νευροψυχολογική λειτουργία.

Σύμφωνα με την έρευνα της APA, οι νεαροί ενήλικες ήταν πιο πιθανό να αναφέρουν αλλαγές στην ψυχική τους υγεία λόγω της πανδημίας: το 46%, των ενήλικων μεταξύ 18 και 23 ετών, δήλωσαν ότι η ψυχική τους υγεία είχε επιδεινωθεί και το 65% των ερωτηθέντων σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα, δήλωσαν ότι αισθάνονται «πολύ μοναχικοί» εν μέσω της πανδημίας. Περίπου το 62% της επόμενης ηλικιακής ομάδας, δήλωσε ότι ένιωσαν το ίδιο, αν και μόλις το 31% από αυτούς δήλωσε ότι ένιωσαν ότι η ψυχική τους υγεία είχε επιδεινωθεί.

Σύμφωνα με την APA είναι φυσιολογικό για τους «νεότερους ενήλικες» να «αναφέρουν πάντα υψηλότερα επίπεδα στρες και αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική τους υγεία» όπως έδειξε η μελέτη, αλλά η χρονιά που μας πέρασε έφερε μοναδικές προκλήσεις. Για πολλούς νεότερους ενήλικες, αυτή είναι πιθανώς η πρώτη, αν όχι η μεγαλύτερη, αντιξοότητα που έχουν αντιμετωπίσει ποτέ (American Psychological Association, 2021).

Ένα άλλο βασικό ζήτημα που πρέπει να επισημανθεί για τις μεγαλύτερες ηλικίες είναι ότι οι ηλικιωμένοι υπόκεινται σε κοινωνική αποστασιοποίηση, η οποία επηρεάζει την ψυχολογική και ψυχιατρική τους κατάσταση. Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι έχουν λίγα μέσα κοινωνικοποίησης με άλλα άτομα και περιορίζονται κυρίως σε ΚΑΠΗ και θρησκευτικούς ναούς. Αυτά τα μέρη μπορεί να μην είναι προσβάσιμα λόγω καραντίνας, γεγονός που δημιουργεί συναισθήματα κοινωνικής και ψυχολογικής απομόνωσης σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα.

Επίσης, οι επισκέψεις σε γηροκομεία έχουν περιοριστεί ή ακόμη και απαγορευτεί, καθιστώντας την αλληλεπίδραση με τα μέλη της οικογένειας πιο δύσκολη και επιδεινώνει τα συναισθήματα απομόνωσης των ανθρώπων.

Αυτά τα ανησυχητικά γεγονότα, μπορούν να προκαλέσουν προηγούμενες ψυχιατρικές διαταραχές, καθώς ενισχύουν τα αρνητικά συμπτώματα και ενισχύουν τις αυτοκαταστροφικές τάσεις και oι αλλαγές ενδεχομένως να επιταχύνουν περαιτέρω τη γνωστική έκπτωση με μείωση των γνωστικών και νευροψυχολογικών λειτουργιών σε αυτές τις ηλικιακές ομάδες (de Alencar Fontes et al., 2020).

Τι μπορούμε να κάνουμε για να διαχειριστούμε την νευροψυχολογική και συναισθηματική έκπτωση

Επιλέγουμε έναν 8ωρο ύπνο, καλή διατροφή και ήπια σωματική δραστηριότητα

Δεν αμελούμε τις κοινωνικές επαφές μας με τους άλλους ανθρώπους και κυρίως τους ηλικιωμένους οικείους μας.

Σκεφτόμαστε γνωστικές ασκήσεις που ενισχύουν τις γνωστικές λειτουργίες.

Η μουσική, ο χορός και τέτοιου είδους δραστηριότητες μας βοηθούν να χαλαρώσουμε

Η ενσυνειδητότητα, ο διαλογισμός, η γιόγκα και οι ασκήσεις αναπνοής βοηθούν επίσης στη χαλάρωση τη συναισθηματική και την σωματική.

Τέλος, έχουμε πίστη στον εαυτό μας, συνεχίζουμε να είμαστε ικανοί και δυνατοί ως άνθρωποι κι εφόσον έχουμε ήδη καταφέρει σημαντικά πράγματα, στο μέλλον πολύ πιθανόν να καταφέρουμε ακόμη περισσότερα.

 

Διαβάστε σχετικά:

Όχι άλλος φόβος! H θετική ψυχολογία ως αντίδοτο στον COVID-19 

Πέντε Eιδικοί Ψυχικής Υγείας μιλούν για τις ψυχολογικές επιπτώσεις της πανδημίας και για την επόμενη ημέρα

Διαχείριση άγχους: Απλές καθημερινές συμβουλές


Βιβλιογραφία:

  • American Psychological Association (2021). Stress in America 2021: Pandemic Stress One Year On
  • de Alencar Fontes et al. (2020). Impacts of the SARS-CoV-2 Pandemic on the Mental Health of the Elderly. Front. Psychiatry, 11, 1-4.
Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...