Νέα έρευνα παρουσιάζει στοιχεία ότι μπορεί να υπάρχουν περισσότεροι ασθενείς με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή (ΜΚΔ) με ενεργοποιημένο ανοσοποιητικό σύστημα από ό,τι εκτιμούσε η έρευνα στο παρελθόν.
Νέα έρευνα από το Ινστιτούτο Ψυχιατρικής, Ψυχολογίας και Νευροεπιστήμης (IoPPN) του King's College του Λονδίνου χρησιμοποίησε μια αξιολόγηση της γονιδιακής έκφρασης που εμπλέκεται στην ανοσολογική απόκριση για να δείξει ότι μπορεί να υπάρχουν περισσότεροι ασθενείς με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή (ΜΚΔ) με ενεργοποιημένο ανοσοποιητικό σύστημα από ό,τι εκτιμούσε η έρευνα στο παρελθόν.
Προσδιορίζοντας τους μοριακούς μηχανισμούς που εμπλέκονται σε αυτή τη συσχέτιση, η έρευνα θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για τον καλύτερο εντοπισμό των ασθενών με ανοσολογική πτυχή στην κατάθλιψή τους, γεγονός που ενδεχομένως θα βοηθούσε στην παροχή πιο εξατομικευμένων προσεγγίσεων για τη θεραπεία και τη διαχείριση της ΜΚΔ.
Είναι γνωστό ότι αυτοάνοσες ασθένειες προκύπτουν από ένα υπερδραστήριο ανοσοποιητικό σύστημα που επιτίθεται σε φυσιολογικούς ιστούς σαν να ήταν ξένοι οργανισμοί. Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο Translational Psychiatry, βασίζεται σε προηγούμενα ευρήματα ότι υπάρχει ενεργοποιημένη ανοσολογική απόκριση σε πολλά άτομα με ΜΚΔ.
Ωστόσο, οι περισσότερες έρευνες στον τομέα αυτό έχουν επικεντρωθεί στα επίπεδα των πρωτεϊνών που σχετίζονται με τη φλεγμονή, όπως η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP). Μελέτες με τη χρήση της CRP έχουν διαπιστώσει ότι περίπου το 21-27 % των ατόμων με κατάθλιψη έχουν ενεργοποιημένη ανοσολογική απόκριση, αλλά τα επίπεδα της CRP δεν αποτυπώνουν την πλήρη εικόνα της ανοσολογικής απόκρισης.
Αυτή η νέα μελέτη έθεσε ως στόχο να παρατηρήσει ευρύτερα χαρακτηριστικά που σχετίζονται με το ανοσοποιητικό σύστημα και τα οποία δεν καταγράφονται από τα επίπεδα της CRP.
Οι 168 συμμετέχοντες προήλθαν από τη μελέτη Biomarkers in Depression Study (BIODEP). Οι 128 από αυτούς είχαν επιβεβαιωμένη διάγνωση ΜΚΔ και στη συνέχεια χωρίστηκαν σε τρεις υποομάδες ανάλογα με τα επίπεδα της CRP στο αίμα τους.
Διαβάστε σχετικά: Κατάθλιψη – Κάποια χαρακτηριστικά
Οι ερευνητές ανέλυσαν την έκφραση 16 γονιδίων των οποίων η ενεργοποίηση εμπλέκεται στην ανοσολογική απόκριση. Η γονιδιακή έκφραση είναι το αρχικό στάδιο της διαδικασίας με την οποία οι πληροφορίες που υπάρχουν στα γονίδιά μας επηρεάζουν τα χαρακτηριστικά και τη συμπεριφορά μας. Η αρχική ανάλυση διαπίστωσε αυξημένη έκφραση γονιδίων που σχετίζονται με το ανοσοποιητικό σύστημα σε άτομα με ΜΚΔ σε σύγκριση με τα άτομα χωρίς διάγνωση κατάθλιψης.
Όταν συγκρίθηκαν οι ασθενείς με ΜΚΔ που είχαν και δεν είχαν αυξημένα επίπεδα CRP στο αίμα τους, δεν υπήρχαν διαφορές στην έκφραση αυτών των 16 γονιδίων, γεγονός που υποδηλώνει ότι αυτό το μοτίβο έκφρασης ήταν ανεξάρτητο από τα επίπεδα CRP και ενδεχομένως υποκρύπτει έναν διαφορετικό μηχανισμό.
Είναι σημαντικό ότι οι ερευνητές διεξήγαγαν στη συνέχεια μια δευτερογενή ανάλυση σε όλους εκείνους τους συμμετέχοντες (τόσο με όσο και χωρίς διάγνωση ΜΚΔ) που είχαν τιμές CRP μικρότερες από 1, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θεωρείται ότι έχουν φλεγμονή. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες με ΜΚΔ και χαμηλά επίπεδα CRP εξακολουθούσαν να έχουν σημαντικά υψηλότερη έκφραση ανοσοποιητικών γονιδίων σε σύγκριση με εκείνους που δεν είχαν διάγνωση κατάθλιψης.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν: Οι προηγούμενες έρευνες σε αυτόν τον τομέα εστίασαν στα επίπεδα της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP) σε άτομα με ΜΚΔ, η οποία είναι ένας γνωστός δείκτης φλεγμονής, αλλά απλώς μέρος της ανοσολογικής απόκρισης.
Η μελέτη μας διεύρυνε με επιτυχία αυτή την εστίαση και έδειξε ότι υπάρχει μια ανοσολογική απόκριση στα γονίδια των ατόμων με ΜΚΔ, η οποία είναι ανεξάρτητη από τα επίπεδα της CRP και, κυρίως, ακόμη και σε εκείνους που η φλεγμονή δεν καταγράφεται με τη μέτρηση της CRP. Αυτό σημαίνει ότι η αυξημένη ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος υπάρχει σε πολύ περισσότερους ασθενείς με κατάθλιψη από ό,τι είχε αρχικά θεωρηθεί.
Αυτά τα σημαντικά ευρήματα θα μας επιτρέψουν να προσδιορίσουμε τα μοριακά μονοπάτια που εμπλέκονται στην κατάθλιψη και θα βοηθήσουν επίσης στον ακριβέστερο εντοπισμό εκείνων που έχουν διαφορετικούς τύπους ανοσολογικών αποκρίσεων, γεγονός που θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για πιο εξατομικευμένες προσεγγίσεις στη θεραπεία.
Έρευνα: Higher immune-related gene expression in major depression is independent of CRP levels: results from the BIODEP study, Translational Psychiatry (2023). DOI: 10.1038/s41398-023-02438-x
Απόδοση - Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
