PsychologyNow Team

Πώς να διαχειριστείτε το ψυχοκοινωνικό στρες

Πώς να διαχειριστείτε το ψυχοκοινωνικό στρες

PsychologyNow Team
ζωγραφιά παιδιού που διαχειρίζεται το ψυχοκοινωνικό στρες

Το ψυχοκοινωνικό στρες προκύπτει όταν αντιλαμβανόμαστε μια κοινωνική απειλή στην ζωή μας (πραγματική ή φανταστική) και διακρίνουμε ότι για να λυθεί, απαιτεί εφόδια που εμείς δεν διαθέτουμε.


Το ψυχοκοινωνικό στρες επηρεάζει τους περισσότερους από εμάς ανά χρονικά διαστήματα και μπορεί να λάβει επικίνδυνη τροπή. Το ψυχοκοινωνικό στρες είναι το αποτέλεσμα μιας γνωστικής εκτίμησης (της διανοητικής μας ερμηνείας) σχετικά με το τι διακυβεύεται τη συγκεκριμένη στιγμή και τι μπορούμε να κάνουμε για αυτό.

Για να το θέσουμε πιο απλά, το ψυχοκοινωνικό στρες προκύπτει όταν αντιλαμβανόμαστε μια κοινωνική απειλή στην ζωή μας (πραγματική ή φανταστική) και διακρίνουμε ότι για να λυθεί, απαιτεί εφόδια που εμείς δεν διαθέτουμε.


Διαβάστε σχετικά: Κατανοώντας την λειτουργία του άγχους


Τι είναι το Ψυχοκοινωνικό Στρες;

Παραδείγματα ψυχοκοινωνικού στρες μπορεί να περιλαμβάνουν οτιδήποτε μεταφράζεται σαν μια αντιληπτή απειλή:

  • Στο κοινωνικό μας στάτους,
  • Την κοινωνική εκτίμηση
  • Το σεβασμό και/ή αποδοχή μας μέσα σε μια ομάδα
  • Την απειλή στην αίσθηση της αυτοαξίας μας
  • Για μια απειλή που νιώθουμε ότι δεν μπορούμε να ελέγξουμε

Όλα αυτά τα είδη απειλών μπορούν να προκαλέσουν στο σώμα μας στρεσογόνες αντιδράσεις, οι οποίες αποτελούν τους πιο δύσκολα αντιμετωπίσιμους παράγοντες, καθώς αισθανόμαστε αδύναμοι και αποξενωμένοι.

Όταν το ψυχοκοινωνικό στρες προκαλεί μια αγχώδη αντίδραση, το σώμα απελευθερώνει μια ομάδα από στρεσογόνες ορμόνες, συμπεριλαμβανομένης της κορτιζόλης, επινεφρίνης (ή αδρεναλίνη) και ντοπαμίνης, που οδηγεί σε εξαιρετικά αυξημένη ενέργεια όπως και σε άλλες αντιδράσεις στο σώμα (πχ αντίδραση πάλης-ή-φυγής).

Οι αλλαγές που προκαλούν οι στρεσογόνες ορμόνες μπορεί να αποδειχθούν ωφέλιμες βραχυπρόθεσμα, αλλά σε βάθος χρόνου μπορεί να προκαλέσουν ζημιές. Για παράδειγμα, η κορτιζόλη μπορεί να βελτιώσει τη σωματική λειτουργία αυξάνοντας τη διαθέσιμη ενέργεια (έτσι ώστε η αντίδραση «πάλη-ή-φυγή» να είναι πιο πιθανό να εμφανιστεί) αλλά μπορεί να οδηγήσει στην καταπίεση του ανοσοποιητικού μας όπως και σε άλλες επιπτώσεις.

Η επινεφρίνη επίσης, μπορεί να κινητοποιήσει την ενέργεια μας αλλά παράλληλα, η αυξημένη έκθεση σε αυτήν δημιουργεί αρνητικά ψυχολογικά και σωματικά αποτελέσματα. Για αυτό είναι σημαντικό να διαχειριζόμαστε το ψυχοκοινωνικό στρες στη ζωή μας έτσι ώστε οι στρεσογόνες αντιδράσεις να προκαλούνται μόνο όταν είναι απαραίτητο.

Είναι επίσης σημαντικό να μάθουμε τεχνικές ανακούφισης του στρες για να μπορούμε να αντιστρέφουμε αποτελεσματικά τις αγχώδεις αντιδράσεις ώστε να μην βιώνουμε παρατεταμένες περιόδους ή χρόνιο στρες.

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να διαχειριστούμε το ψυχοκοινωνικό στρες, διότι περιλαμβάνει τόσο εξωτερικούς παράγοντες (με τι βρισκόμαστε αντιμέτωποι) όσο και εσωτερικούς (οι σκέψεις μας σχετικά με αυτό) και μπορεί να επηρεάσει πολλές πτυχές της ζωής μας. Μερικές από τις στρατηγικές που μπορούν να βοηθήσουν είναι οι εξής:

1. Αναπτύξτε τις δεξιότητες επίλυσης συγκρούσεων

Η σύγκρουση είναι σχεδόν αναπόσπαστο κομμάτι της κάθε σχέσης. Οι άνθρωποι είναι φυσιολογικό να έχουν διαφωνίες και να επιθυμούν διαφορετικά πράγματα. Ο τρόπος που διαχειρίζεστε τις συγκρούσεις μπορεί να δημιουργήσει σημαντικό ψυχοκοινωνικό στρες αλλά αν δουλέψετε πάνω στις δεξιότητες επίλυσης συγκρούσεων μπορείτε να λύσετε το ήμισυ του προβλήματος.

Αλλάξτε τη συμπεριφορά σας για τη συγκεκριμένη κατάσταση, αποβάλλοντας όσο μπορείτε την αρνητικότητα και διαμορφώνοντας μια πιο υγιή συμπεριφορά.

2. Επικεντρωθείτε στους υποστηρικτικούς φίλους και αποφύγετε τη δραματοποίηση

Αν το σκεφτείτε καλά, γνωρίζετε ποιους μπορείτε να εμπιστευτείτε για να σας υποστηρίξουν και ποιους δεν μπορείτε. Περνώντας περισσότερο χρόνο με όσους κάνουν τη ζωή σας ευκολότερη και ελαχιστοποιώντας το χρόνο που ξοδεύετε με εκείνους που σας κάνουν να αισθανθείτε αγχωμένοι, μπορεί να μειώσετε σε μεγάλο βαθμό το ψυχοκοινωνικό άγχος που βιώνετε. Δεν θα εξαφανιστεί όλο το άγχος που αντιμετωπίζετε, αλλά ένα μεγάλο μέρος του θα σταματήσει.


Διαβάστε σχετικά: Άγχος...μια ευκαιρία για προσωπική ανασκόπηση!


3. Δοκιμάστε να αλλάξετε οπτική

Μερικές φορές αισθανόμαστε εξοργισμένοι ή απειλούμενοι από πράγματα που δεν μας επηρεάζουν τόσο πολύ και το άγχος που αισθανόμαστε ως αποτέλεσμα δεν είναι απαραίτητο. Η αλλαγή του τρόπου με τον οποίο βλέπετε κάτι ή απλά η αλλαγή της εστίασης σας, μπορεί να κάνει τη διαφορά στα επίπεδα άγχους σας και να μειώσει τη σημαντικότητα ενός ζητήματος που βρίσκατε ότι είναι «μεγάλο». Όταν μπαίνετε σε μια διαφορετική οπτική, όλα μπορεί να φαίνονται λιγότερο αγχωτικά.

4. Βρείτε στρατηγικές διαχείρισης άγχους που λειτουργούν για σας

Η εύρεση τρόπων για τη διαχείριση του συνολικού σας επιπέδου πίεσης μπορεί να σας βοηθήσει να αντιδράτε λιγότερο στο ψυχοκοινωνικό στρες ή σε οποιοδήποτε συγκεκριμένο άγχος.

Το κλειδί είναι να βρείτε κάτι που να λειτουργεί καλά για εσάς και κάτι που ταιριάζει καλά στη ζωή και την προσωπικότητά σας.


Alk Kais
Πηγή: verywellmind.com

Απόδοση: Αλκμήνη Καισαρίδου-Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr

 

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...