Κατά πόσο αντέχουμε να μπούμε έστω και για λίγο στη θέση του; Πόσο εύκολο είναι να ακούσουμε και να κουβαλήσουμε έστω και για λίγο, από τη θέση του ακροατή, το δικό του πόνο, τον θυμό, την απόγνωση;
Τυχαίνει συχνά να αναρωτηθούμε ποια στάση να κρατήσουμε προς κάποιο πρόσωπο του περιβάλλοντός μας που βιώνει μια απώλεια. Ποιος είναι ο κατάλληλος τρόπος να σταθούμε απέναντι στο πλήγμα που έχει υποστεί, μπορούμε άραγε να προσφέρουμε υποστήριξη και παρηγοριά;
Μια δυσκολία που μεγαλώνει ακόμη περισσότερο λόγω της προσωπικής αναστάτωσης που προκαλεί καθώς οι απώλειες του παρελθόντος, ακόμη κι όταν μοιάζει να έχουν μαλακώσει με το πέρασμα του χρόνου, επανέρχονται με κάθε νέα αφορμή. Κάθε παρόμοιο βίωμα ξαναφέρνει στην επιφάνεια παλιότερα δικά μας, αναγκάζοντάς μας να θυμηθούμε τον πόνο και το θυμό που θεωρούσαμε ότι έχουμε αφήσει πίσω.
Αντιμέτωποι με ερωτήματα για τα οποία δε διαθέτουμε απαντήσεις, καλούμαστε να συγκροτήσουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματα που ανακινούνται, μιας και ακόμη κι όταν η απώλεια ακουμπά κάποιον σχετικά μακρινό, μας αγγίζει πολύ πιο άμεσα από όσο φαντάζει, ανασύροντας φόβους και περισσή θλίψη για αποχωρισμούς που έχουμε υποστεί και έχουν αφήσει το σημάδι τους μέσα μας ή άλλους, που φοβόμαστε ότι μας περιμένουν.
Η αναστάτωση και η αμηχανία, μας κάνει να αισθανόμαστε σαν να στεκόμαστε δίπλα σε ωρολογιακή βόμβα. Τί και πόσο πρέπει να πούμε, τί ταιριάζει, τι θα διευκολύνει ή θα αναστατώσει; Μαζί με αυτούς που πενθούν βιώνουμε εξίσου μια προσωπική αναταραχή που δυναμώνει απέναντι στον πόνο και την οργή που κινδυνεύουν να ξεχειλίσουν ανά πάσα στιγμή.
Διαβάστε σχετικά: Απώλεια. Πως μας επηρεάζει και πως τη διαχειριζόμαστε (1ο μέρος)
Είναι γεγονός ότι για να μπορούμε να διαχειριστούμε τα συναισθήματα των άλλων χρειάζεται πρωτίστως να είμαστε σε επαφή με τα δικά μας συναισθήματα. Την ίδια στιγμή που επιθυμούμε να προσφέρουμε υποστήριξη, επικεντρωνόμενοι στις ανάγκες του άλλου, ερχόμαστε αντιμέτωποι με δικά μας δύσκολα συναισθήματα που είτε έχουμε καταφέρει να αγνοήσουμε, είτε έχουμε προσωρινά προσπεράσει και τα οποία ξαναβρίσκουμε μπροστά μας μέσα από τη θλίψη που εκείνος βιώνει.
Κατά πόσο αντέχουμε να μπούμε έστω και για λίγο στη θέση του; Πόσο εύκολο είναι να ακούσουμε και να κουβαλήσουμε έστω και για λίγο, από τη θέση του ακροατή, το δικό του πόνο, τον θυμό, την απόγνωση;
Πολλές φορές η αμηχανία μας ενισχύεται από την προσδοκία να πούμε κάτι σοφό και μεγαλόπνοο που θα απαλύνει τον πόνο. Ωστόσο, η ειλικρινής προσέγγιση, το νοιάξιμο για όσα δύσκολα βιώνει είναι αυτό που χρειάζεται ώστε να ανακουφιστεί, να νιώσει στήριξη, να εκτονώσει έστω και για λίγο τον πόνο που τον κατακλύζει.
Η αναφορά στο γεγονός και η ερώτηση για όσα αισθάνεται δίνει την ευκαιρία στο άτομο να εκφραστεί, να εισπράξει συμπόνοια και συμπαράσταση, ένα πλαίσιο στήριξης που χρειάζεται περισσότερο από οτιδήποτε καθώς βυθίζεται στη μοναξιά της θλίψης. Η ικανότητα να αναφερθούμε στο πένθος που βιώνει δίνει ένα μήνυμα ότι τα δύσκολα συναισθήματα μπορούν να έχουν θέση στη ζωή των άλλων, ότι δεν απαιτείται να τα προσπεράσει ή να τα κουκουλώσει προκειμένου να σχετιστεί μαζί τους, ότι το πένθος δεν είναι αιτία απομόνωσης ή αποκλεισμού που κινδυνεύει να το βυθίσει ακόμη περισσότερο.
Με τη στάση αυτή δηλώνουμε ότι είμαστε διαθέσιμοι να συμπαρασταθούμε, αντέχουμε να μοιραστούμε τη λύπη του, έστω και για τον ελάχιστο χρόνο που σχετιζόμαστε μαζί του.
Η παραμικρή αναφορά, ένα βουβό δάκρυ, ακόμη και απόλυτη σιωπή αυτού που πενθεί, μας θυμίζει κάθε στιγμή ότι η θλίψη είναι εκεί, ότι δεν δημιουργείται από τα λόγια μας, ούτε θα περάσει αν δεν αναφερθούμε σ’ αυτήν, αν προσποιηθούμε ότι τίποτα δε συνέβη. Όσο εκφραζόμαστε ανοιχτά για το θάνατο, το πένθος, την απώλεια επιτρέπουμε στα πρόσωπα που την έχουν υποστεί να επιλέξουν αντίστοιχα αν και πόσο επιθυμούν να μιλήσουν για όσα βιώνουν.
Αφήνουμε χώρο να οδηγηθούν σταδιακά στην λεγόμενη επεξεργασία, σε μια κατά κάποιον τρόπο τακτοποίηση της εσωτερικής αναταραχής, σε μια αποφόρτιση από τα δύσκολα συναισθήματα που φαντάζουν αβάσταχτα. Παράλληλα αποτελεί ευκαιρία για όσους στεκόμαστε δίπλα τους, να αναλογιστούμε πόσες φορές έχουμε επιλέξει να ξεγελαστούμε μέσω της σιωπής, ελπίζοντας ότι αν δεν μιλήσουμε για όσα μας έχουν πληγώσει, αν υποδυθούμε ότι δε συνέβησαν, θα καταφέρουμε να τα διαγράψουμε.
Μια αφορμή να συνειδητοποιήσουμε ότι μόνο αν επιτρέψουμε στον εαυτό μας να σκεφτεί και να μιλήσει για όσα μας έχουν πονέσει, ίσως τελικά καταφέρουμε να τα αποδυναμώσουμε και να τα αφήσουμε πίσω, όπως διακαώς επιθυμούμε.
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
