Η θεραπευτική ιππασία είναι μια εναλλακτική, ολιστική, θεραπευτική προσέγγιση για άτομα με κινητικές αναπηρίες, νοητικά προβλήματα, αισθητηριακές δυσλειτουργίες ή ακόμη και θέματα που αφορούν τη μειωμένη αυτοπεποίθηση, την έντονη επιθετικότητα την κατάθλιψη ή το άγχος.
Διαφέρει σημαντικά από την κλασική θεραπεία. Γίνεται σε υπαίθριο χώρο, ο οποίος ως συνήθως είναι πλούσιος σε πολλά διαφορετικά ερεθίσματα. Η επαφή με τη φύση, φαίνεται πως πολλές φορές διευκολύνει τον εγκέφαλο να αναδιοργανωθεί και να αφομοιώσει τις απαραίτητες πληροφορίες. Μέσα σε αυτό το φυσικό περιβάλλον, ενισχύεται η βλεμματική επαφή, η ισορροπία, οι γνωστικές και αντιληπτικές ικανότητες, η ομιλία και άλλες κοινωνικές δεξιότητες. Εκτός αυτών, φαίνεται πως τονώνεται η αυτοπεποίθηση και ο αυτοσεβασμός του ιππέα, ενώ επίσης αναπτύσσεται ο αυτοέλεγχος, η υπομονή και η επιμονή. Πολλοί ειδική ψυχικής υγείας, υποστηρίζουν πως η θεραπεία με τα άλογα ενισχύει την ένταξη των ασθενών στην κοινωνία για μια ρυθμιζόμενη κανονική ζωή. Πάντως φαίνεται πως πολύ εύκολα κάποιος μπορεί να ξεχάσει τί έγινε ή τί ειπώθηκε σε ένα γραφείο, ενώ πιο δύσκολα ξεχνάει τί γίνεται όταν ιππεύει ένα άλογο!
Η θεραπευτική ιππασία δεν είναι μάθημα ιππασίας, αλλά μια μορφή θεραπείας. Χρησιμοποιείται η κίνηση του αλόγου, με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτευχθούν οι συγκεκριμένοι θεραπευτικοί στόχοι. Το άλογο επηρεάζει τον ιππέα, και όχι ο ιππέας το άλογο. Ακόμα και το να παρατηρείς την κίνηση του αλόγου μπορεί να είναι θεραπευτικό, ειδικά όταν στο άτομο υπάρχει μεγάλη ένταση. Στο επόμενο στάδιο, το άτομο νιώθει μεγάλη χαλάρωση καθώς το άλογο τον “περπατάει”, ενώ στόχος είναι να φτάσει το άτομο στην απόλυτη ηρεμία και αρμονία. Όλα αυτά συντελούν σε μία σχέση μεταξύ του ατόμου και του αλόγου, δηλαδή μια εσωτερική συναισθηματική διαδικασία.
Η αλλαγή αρχικά γίνεται με τη βοήθεια των ποδιών του αλόγου. Το άτομο μαθαίνει να είναι συγκεντρωμένος στο “παρόν”, μαθαίνει νέες δεξιότητες και μέσω αυτού νιώθει πιο δυνατός και σίγουρος για τον εαυτό του, διδάσκεται στην υπομονή κατά την προσπάθεια του για επικοινωνία με το άλογο, ενώ όλα αυτά είναι απαραίτητα και στην κοινωνική ζωή με άλλους ανθρώπους.
Γιατί το άλογο; Τα άλογα είναι ζώα που αντιλαμβάνονται πολύ γρήγορα τα συναισθήματα των άλλων και αντιδρούν άμεσα σε αυτά. Προσφέρουν πολλά ερεθίσματα, αλλά ρυθμικά και ελεγχόμενα. Έχουν έντονα καλλιεργημένη την ικανότητα για ενσυναίσθηση. Είναι σαν καθρέφτης, που ενισχύει την συνειδητοποίηση της συναισθηματικής κατάστασης του ατόμου.
Παρόλο που η συγκεκριμένη διαδικασία είναι θεραπευτική, δεν υπάρχει το αίσθημα της κούρασης ή της άρνησης, καθώς οι συναντήσεις δεν αντιμετωπίζονται ως συνεδρίες. Επομένως υπάρχει ισχυρό κίνητρο για συμμετοχή, κάτι που ενισχύει σε μεγάλο βαθμό την αποτελεσματικότητα.
Στην Κύπρο, δεν είναι διαδεδομένη αυτή η μορφή θεραπείας, αν και υπάρχουν κέντρα εκπαίδευσης ιππασίας (π.χ. Curium Equestrian Centre), όπου συνεργάζονται με ειδικούς ψυχολόγους ή άλλους ειδικούς για να υπάρχουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.
