Αναστασία Λελέκη

Αμαρτίαι Γονέων Παιδεύουσι Τέκνα

Αμαρτίαι Γονέων Παιδεύουσι Τέκνα

Αναστασία Λελέκη
γονέας του οποίου οι αμαρτίες παιδεύουν το παιδί του
Image credit: Josh Willink / pexels.com

Οι αμαρτίες των γονιών που ταλαιπωρούν τα παιδιά τους…, είναι μια έκφραση που συχνά έρχεται στο μυαλό μου όταν ακούω κάποιους θεραπευόμενους.


Αν και το νόημά της σε θρησκευτικό / κοινωνικό επίπεδο αφορά στις «κακές πράξεις» (κλεψιά, αδικία, φόνο..) που κάνουν οι γονείς και που μεταφέρονται στα παιδιά τους με τη μορφή δεινών –ταμπέλας π.χ. «ο γιός του κλέφτη», στο δικό μου μυαλό έχει μια διαφορετική ερμηνεία ανάλογη με την επαγγελματική μου ιδιότητα.

Για μένα σημαίνει το πέρασμα των δυσλειτουργικών μοτίβων επικοινωνίας και σχετίζεσθαι από τους γονείς στα παιδιά . Έτσι συνέβη και με τη θεραπευόμενη στην οποία θα αναφερθώ. Ακούγοντάς τη σκέφτηκα.. «αμαρτίαι γονέων παιδεύουσι τέκνα».

Η Στέλλα μια γυναίκα 43 ετών ανύπανδρη, το μεσαίο κορίτσι μιας πενταμελούς οικογένειας, από τη πρώτη συνεδρία φάνηκε να έχει μεγάλη ανάγκη να ξεσπάσει, να μοιραστεί μαζί μου τι τη βασάνιζε!

Συνήθως στο πρώτο ραντεβού οι άνθρωποι είναι αμήχανοι, κουμπωμένοι, η Στέλλα το αντίθετο αν γινόταν να αφήσει οτιδήποτε τη βάραινε σε αυτή τη πρώτη συνεδρία θα το έκανε, αυτή την αίσθηση μου δημιούργησε. Το κύριο θέμα που προέτασσε ήταν ο ανύπαρκτος προσωπικός χώρος και η έλλειψη συντρόφου, στην ουσία ένα: πώς να έχεις σύντροφο όταν δεν έχεις προσωπικό χώρο;


Διαβάστε σχετικά: Όταν η κρυφή διαταραχή του γονέα προβάλλεται στο παιδί


Διαισθανόμενη την επιτακτική της ανάγκη να ξαλαφρώσει απέφυγα να ακολουθήσω τη συνήθη διαδικασία του πρώτου ραντεβού, να επικεντρωθώ περισσότερο στη συλλογή πληροφοριών, θα τις έπαιρνα σε δεύτερο χρόνο.

Πριν κάποιους μήνες είχε πεθάνει ο πατέρας της και μετά από αυτό το γεγονός σαν να άνοιξε ο ασκός του Αιόλου και η Στέλλα άρχισε να ενοχλείται, από τα σχόλια της μιας φίλης, της άλλης γειτόνισσας, από τη συνεχή ανάγκη- υποχρέωση να πηγαίνει στη μάνα της κάθε μεσημέρι με το που γύριζε από τη δουλειά και να τρώνε μαζί.

Στέλλα: Παθαίνω πανικό στη σκέψη ότι η ζωή μου θα κυλήσει έτσι από εδώ και μπρος, χμμ.. σκέφτηκα, το κενό που δημιούργησε η απώλεια του πατέρα της, φώτισε το δικό της κενό!!

Σε μια συνεδρία μου η Στέλλα είπε: δεν αντέχω άλλο να πρέπει να δίνω αναφορά στη μια και στην άλλη για το τι κάνω! Να απαντώ σε ερωτήσεις όπως: «τόσο καλή κοπέλα πως δεν βρίσκεις κάποιον να κάνεις οικογένεια; αυτό την έκαιγε περισσότερο από όλα.

Όταν τη ρώτησα: για πoιο λόγο νιώθεις ότι πρέπει να τους πεις γιατί δεν παντρεύεσαι; Μου απάντησε ότι δεν μπορούσε να μη πει, τι να κάνω τη μουγκή; Τόσα χρόνια είμαστε μαζί στην ίδια γειτονιά, δίπλα-δίπλα, η μάνα μου είναι φίλη με τις γειτόνισσες. Πάντα θυμάμαι τη μάνα μου να μου λέει να είμαι ευγενική, καταδεκτική, να χαιρετάω τους γείτονές μας.

Συλλέγοντας πληροφορίες για την οικογένειά της έμαθα ότι η οικογένεια της μαμάς της ήταν πολύ φτωχοί, οι μόνοι αριστεροί στο χωριό όπου ζούσαν. Όλοι οι άντρες στην οικογένεια της μητέρας της εμφανίζονται κατώτεροι των περιστάσεων, με αποκορύφωμα τον πατέρα του γιού της μεγάλης αδελφής της μητέρας της Στέλλας που εξαφανίστηκε χωρίς να παντρευτεί τη θεία της και χωρίς να αναγνωρίσει το παιδί. Μεγάλο πλήγμα για την οικογένεια εκείνη την εποχή.

Υποχρεώθηκαν να μετακομίσουν στην Αθήνα για να γλιτώσουν από το στίγμα της «αστεφάνωτης» και του «μπάσταρδου», σκέφτηκα.. αυτό εξηγεί την έντονη τάση της μαμάς της Στέλλας να τα έχουν καλά με τη γειτονιά, υπήρχε φόβος απομόνωσης. Έτσι η μάνα της γνώρισε και τον πατέρα της Στέλλας.

Ο πατέρας της επίσης φτωχός και ορφανός από μητέρα, από 12 ετών δούλευε εργάτης (πηλοφόρι στις οικοδομές), σύμφωνα με τα λεγόμενα της Στέλλας ο πατέρας της αν και «δουλευταράς και καλός οικογενειάρχης» δεν έχαιρε ιδιαίτερης εκτίμησης από τη μάνα της.

Θέλοντας να μάθω από πού προέρχεται η άποψη της Στέλλας για τους άνδρες, επέλεξα να ρωτήσω για τις γυναίκες στην οικογένεια της μητέρας της. Έτσι έμαθα από τις αφηγήσεις της Στέλλας ότι οι γυναίκες με τον ένα ή τον άλλο τρόπο είχαν ταλαιπωρηθεί από τους άνδρες τους, ο ένας τεμπέλης, ο άλλος γυναικάς. Παιδιόθεν θυμάται τη μητέρα της να απαξιώνει τους άνδρες, πάντα θα έβρισκε κάτι αρνητικό.

Διερευνώντας τη δική της άποψη για τους άνδρες φάνηκε ότι και η ίδια δεν είχε καλή άποψη. Πώς να έχει; Οι άνδρες που κατά καιρούς συνδέθηκε είχαν βγει σκάρτοι!! Ο ένας ήταν «μαμάκιας», ο άλλος παντρεμένος «ψεύτης», ο ένας μετά τον άλλο αποδεικνύονταν κατώτεροι των περιστάσεων!! ακούγοντάς την σκέφτηκα.. η Στέλλα ελκύει και έλκεται από άνδρες που της επιβεβαιώνουν την άποψη της μαμάς της και τη δικής της, «αυτό-εκπληρούμενη προφητεία».

Αν και κατά διαστήματα προσπαθούσα να ανασύρω κάποια θετική μνήμη για άνδρα έστω και φίλο!! ώστε να κλονιστεί η αρνητική άποψή της «όλοι οι άντρες είναι σκάρτοι» δεν μπορούσε με τίποτα να το δεχτεί, γιατί πως γινόταν και συναντούσε όλο «τέτοιους»; Στέλλα: Μήπως βρε Αναστασία μου τελικά όλοι οι άνδρες είναι βλαμμένοι; ρώτησε μια μέρα, διέκρινα τέτοια ικεσία στο βλέμμα της ώστε δεν άντεξα και προσποιήθηκα ότι συμφωνώ μαζί της!!

Ξέρω εγώ; Λες..; μπορεί να είναι και έτσι είπα. Γέλασε.. για ποιο λόγο γελάς; ρώτησα. Στέλλα: Να, αν και μου αρέσει που μου λες ότι δεν είναι όλοι οι άντρες σκάρτοι, δεν ξέρω..κάτι μέσα μου φωνάζει ότι έχω δίκιο να πιστεύω αυτό που πιστεύω γι΄ αυτούς.

Αρκετά συχνά ακούω ανθρώπους που ελπίζουν και επιζητούν να έχουν δίκιο!! Να θέλουν κατά βάθος να τους ειπωθεί από τον ειδικό ότι οι άλλοι είναι οι στραβοί, οι κακοί και οι ανάποδοι(!!) δείχνει σαν να ψάχνουν την επαλήθευση των απόψεών τους, ίσως σε ένα επίπεδο να τους προσφέρει ένα είδος πικρής (!!) ηρεμίας αυτή η επιβεβαίωση ίσως ακόμα και ασφάλεια, που από την άλλη πλευρά κρύβει πολλή απογοήτευση. Έτσι και η Στέλλα ήθελε να είναι αληθινή η άποψή της για τους άνδρες και συγχρόνως έψαχνε σχεδόν απεγνωσμένα να διαψευσθεί. Να βρει έναν άνδρα σωστό!!

Πώς μπορεί όμως κάποιος να βρει κάτι που δεν πιστεύει ότι υπάρχει;; πώς να βοηθηθεί η Στέλλα; Τι τρόπο – τεχνική να χρησιμοποιήσω ώστε και η ανάγκη της για δικαίωση να καλυφθεί και η άποψή της για τους άνδρες να αλλάξει; Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα.

Συχνά πυκνά στα τόσα χρόνια που δουλεύω ως ψυχοθεραπεύτρια έχω νιώσει ότι ακροβατώ, ότι αμφιταλαντεύομαι, όπως και τώρα. Δύσκολα συναισθήματα μα και πολύ χρήσιμα.. διότι ακριβώς έτσι νιώθει και η Στέλλα. Είναι σημαντικό για την θεραπευτική εξέλιξη του θεραπευόμενου να κατανοεί ο Θεραπευτής πως νιώθει ο θεραπευόμενος, έτσι διευκολύνεται η λύση του «Γόρδιου Δεσμού».


Διαβάστε σχετικά: Προϋποθέσεις, ώστε ένα παιδί να γίνει χαρούμενο, υπεύθυνο και αυτόνομο!


Η ανάγκη της για δικαίωση (όλοι οι άνδρες σκάρτοι) και η ανάγκη της για συντροφικότητα (θέλω έναν σύντροφο – όχι σκάρτο) συγκρούονται, ποια ανάγκη θα υπερισχύσει άραγε; Ίσως εκεί να είναι το μυστικό της αλλαγής. Αλλά για ποιανού τη δικαίωση μιλάμε;

Της Στέλλας; της μάνας της; της οικογένειας της μάνας της; Η Στέλλα χρειάζεται να αντιληφθεί ότι η άποψή της για τους άνδρες δεν είναι δική της! Είναι απόρροια του στίγματος (αριστερός, μπάσταρδος), του φόβου της απομόνωσης (ευγενική), είναι οι «αμαρτίες» που φορτώθηκε από τη μάνα της και την οικογένεια της μάνας της.

Αν η Στέλλα κατανοήσει τον οικογενειακό φαύλο κύκλο στον οποίο έχει εμπλακεί, εκλείπει η ανάγκη της να δικαιωθεί η άποψή της για τους άνδρες. Παραμένει να ικανοποιηθεί η ανάγκη της για συντροφικότητα, που είναι η δική της ανάγκη.

Δεν υπάρχει πλέον σύγκρουση, οπότε παρακάμπτεται η αντίσταση της Στέλλας στην αλλαγή, στην ουσία η Στέλλα δεν χρειάζεται να κάνει καμιά αλλαγή!!

Η μόνη ίσως αλλαγή που θα συμβεί στη Στέλλα είναι ότι θα δει πλέον με τα δικά της μάτια τους άνδρες και όχι με της μητέρας της. Μέσα από αυτή τη διαδικασία η Στέλλα θα καταφέρει να βρει αρχικά την εσωτερική της ηρεμία, να συμφιλιωθεί με το παρελθόν της, ώστε στο παρόν να βάλει ότι αποφασίσει να έχει στη ζωή της...


*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*

2. banner diafhmishs mypsychologist koino

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...