PsychologyNow Team

Η ρίζα της συνήθειας: Αυτόματη ενεργοποίηση ή συνειδητή πρόθεση;

Η ρίζα της συνήθειας: Αυτόματη ενεργοποίηση ή συνειδητή πρόθεση;

PsychologyNow Team
γυναίκα ανακαλύπτει τη ρίζα της συνήθειας
Image credit: Jenny Ueberberg / unsplash.com

Ήπιες καφέ σήμερα το πρωί; Αν ναι, ήταν επειδή ένιωθες πραγματικά κουρασμένος ή απλώς ακολουθούσες μια συνηθισμένη πρωινή ρουτίνα;


Μια μελέτη του USC, που δημοσιεύτηκε στο Psychological Science διαπίστωσε ότι οι συμμετέχοντες υποτίμησαν τον ρόλο της συνήθειας στις συμπεριφορές τους, συμπεριλαμβανομένης και αυτής της κατανάλωσης καφέ.

Οι άνθρωποι μπορεί να καταναλώνουν καφέ από συνήθεια — ακολουθώντας, για παράδειγμα, αυτόματα μια ρουτίνα κατανάλωσής του μετά το πρωινό ξύπνημα ή πριν την πρωινή μετακίνηση, ανεξάρτητα από το πόσο κουρασμένοι είναι, δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης Ασάφ Μαζάρ, υποψήφιος διδάκτορας ψυχολογίας στο USC Dornsife College of Letters, Arts and Sciences.

Αυτή η αυτόματη ενεργοποίηση συμπεριφοράς, έναντι των συνειδητών προθέσεων, είναι αυτό που κάνει μια συμπεριφορά συνήθεια, εξήγησε ο Μαζάρ.

Πολλά από αυτά που κάνουμε καθημερινά είναι αποτέλεσμα ρουτίνας, αλλά διστάζουμε να το αναγνωρίσουμε και αντί να συμπεριφερόμαστε ανάλογα με τη διάθεσή μας και τις προθέσεις μας, ακολουθούμε τις συνήθειές μας.

Προκειμένου λοιπόν να διερευνήσουν πόσο υποτιμούν οι άνθρωποι την επιρροή των συνηθειών, οι ερευνητές ρώτησαν τους συμμετέχοντες στη μελέτη τι τους οδηγεί στην κατανάλωση καφέ. Οι ερωτηθέντες είπαν ότι η κούραση ήταν περίπου δύο φορές πιο σημαντική από τη συνήθεια που τους παρακινούσε να πίνουν καφέ.

Στη συνέχεια, οι ερευνητές παρακολούθησαν τους συμμετέχοντες επί μια εβδομάδα, καταγράφοντας, ανά δίωρο, την κατανάλωση καφέ και την κούρασή τους. Σε αντίθεση με τις εξηγήσεις των συμμετεχόντων, η συνήθεια είχε εξίσου ισχυρή επίδραση, στην κατανάλωση καφέ, με το αίσθημα κόπωσης.

Διαπιστώσαμε ότι οι συμμετέχοντες υπερεκτίμησαν έντονα την επίδραση της κούρασης στην κατανάλωση καφέ και υποτίμησαν την επίδραση της συνήθειας, είπε ο Μαζάρ.

Ακόμη και όταν προσφέρθηκαν στους συμμετέχοντες οικονομικά κίνητρα για να εξηγήσουν με ακρίβεια γιατί έπιναν καφέ, ανέφεραν περισσότερο την κούραση παρά τη συνήθεια.


Διαβάστε σχετικά: 7 συνήθειες που προάγουν την καλή υγεία του εγκεφάλου


Γιατί πρέπει να προσέχουμε περισσότερο τις καλές και κακές μας συνήθειες

Οι συγγραφείς της μελέτης αναφέρουν ότι το χάσμα μεταξύ του πραγματικού και του αντιληπτού ρόλου των συνηθειών στη ζωή μας εξηγεί γιατί οι άνθρωποι δυσκολεύονται τόσο πολύ να αλλάξουν συνεχείς, επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, π.χ. με τη διατήρηση ενός σταθερού προγράμματος άσκησης και με μια υγιεινή διατροφή.

Κάποια από αυτά είναι πολιτισμικά, ανέφεραν. Όταν τους ζητήθηκε να απαριθμήσουν τι τους εμποδίζει να κάνουν ευεργετικές αλλαγές στον τρόπο ζωής, οι συμμετέχοντες αναφέρουν συνήθως την έλλειψη θέλησης.

Για να αλλάξουμε αποτελεσματικά τη συμπεριφορά, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι μεγάλο μέρος της συμπεριφοράς μας είναι συνηθισμένη και αυτόματη, είπε ο Μαζάρ. Οι συνήθειες μπορούν να μας κάνουν να επαναλαμβάνουμε ανεπιθύμητες συμπεριφορές, αλλά μπορούν επίσης να μας κρατήσουν σε καλό δρόμο όταν τις αλλάξουμε ώστε να διατηρήσουμε τις επιθυμητές, όπως η άσκηση ή η ανακύκλωση.

Οι ερευνητές επεσήμαναν επίσης την κλιματική αλλαγή ως παράδειγμα προβλήματος, όπου οι άνθρωποι παγκοσμίως έχουν υψηλά κίνητρα να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους για να ζήσουν πιο βιώσιμες ζωές. Ωστόσο, απλώς δεν ξέρουν τι να κάνουν και πώς να το κάνουν, αναφέρουν.

Για να κατανοήσουν καλύτερα ένα κομμάτι του παζλ της βιωσιμότητας, διεξήγαγαν πρόσφατα μια έρευνα σχετικά με τις συμπεριφορές ανακύκλωσης.

Όσοι έκαναν ανακύκλωση επιτυχημένα, είχαν καταλάβει πώς να δημιουργήσουν συνήθειες –χωρίς να χρειάζεται να αγχώνονται ή να σκέφτονται πολύ– που καθιστούσαν την ανακύκλωση εύκολη και ανταποδοτική. Έβαλαν τους κάδους ανακύκλωσής τους στην κουζίνα, όχι στο γκαράζ. Έβαλαν πινακίδες που έδειχναν πού να βάλουν τα σκουπίδια και πώς να τα ταξινομήσουν.

Μπορεί να ακούγεται προφανές και αυτονόητο, αλλά δεν είναι αυτό που ξέρεις, είναι αυτό που κάνεις.


Mari Gia
Απόδοση: Μαρίλια Γιακουμή, φιλόλογος – ειδική παιδαγωγός

Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή

 

*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*

2. banner diafhmishs mypsychologist koino

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...