Πώς να διαχειρίζεστε σχέσεις με ανθρώπους που δεν πρόκειται να αλλάξουν.
Όταν η Τίφανι ήταν μικρή, η μητέρα της, η Ρίτα, είχε διαρκώς οικονομικά προβλήματα. Τους είχαν κάνει έξωση και τους είχαν κόψει το ρεύμα και το νερό πολλές φορές, κι έτσι αναγκάζονταν να μετακομίζουν συνέχεια από συγγενή σε συγγενή. Η μητέρα της Ρίτα συχνά τις φιλοξενούσε και βοηθούσε οικονομικά, όμως πριν από δέκα χρόνια πέθανε.
Έπειτα η φροντίδα της μητέρας της έπεσε στους ώμους της Τίφανι. Για επτά χρόνια η ζωή τους είχε πολλά σκαμπανεβάσματα. Η Ρίτα μετακόμιζε σε δικό της σπίτι για σύντομο χρονικό διάστημα, όμως σε λίγους μήνες πάντα κατέληγε να φιλοξενείται από την Τίφανι, επειδή ήταν αδύνατον να καλύψει τους λογαριασμούς της. Η Ρίτα είχε δουλειά πλήρους απασχόλησης, όμως δεν μπορούσε να διαχειριστεί σωστά τα οικονομικά της. Ως εκ τούτου, η Τίφανι θεωρούσε ότι πάντα θα έπρεπε να στηρίζει οικονομικά τη μητέρα της. Όμως, αυτό την έκανε να αγανακτεί, γιατί και η ίδια ήταν χωρισμένη μητέρα δύο αγοριών που έπρεπε να τα φροντίσει.
Ακόμα κι όταν σπούδαζε στο πανεπιστήμιο και εργαζόταν σε δουλειές μερικής απασχόλησης η Τίφανι έστελνε κάποιες φορές χρήματα στη Ρίτα για να τη βοηθήσει να αποφύγει την έξωση.
Εξαιτίας των εμπειριών που είχε μεγαλώνοντας, η Τίφανι έκανε ό,τι μπορούσε για να γίνει το αντίθετο της μητέρας της. Δεν ήταν σπάταλη, φρόντιζε επιμελώς τα οικονομικά της, πλήρωνε εγκαίρως τους λογαριασμούς και αποταμίευε. Με γενναιότητα και χωρίς την καθοδήγηση κανενός είχε αποφασίσει να είναι πιο υπεύθυνη με τα οικονομικά της, επειδή ήθελε να δημιουργήσει διαφορετικές συνθήκες για εκείνη και τα παιδιά της.
Όμως, η Τίφανι ένιωθε ότι ήταν υποχρέωσή της να βοηθάει τη μητέρα της. Τουλάχιστον η Ρίτα δεν την είχε εγκαταλείψει και ήταν αρκετά καλή μητέρα, ενώ ο πατέρας της Τίφανι δεν ήταν ποτέ κοντά της με τη φυσική του παρουσία ή έστω οικονομικά. Η Τίφανι δυσκολευόταν να αποδεχτεί τη μητέρα της και συχνά της έκανε κήρυγμα για την κακή διαχείριση των χρημάτων της.
Η Τίφανι δεν μπορούσε να καταλάβει ότι η μητέρα της αντιμετώπιζε τα δικά της εσωτερικά εμπόδια. Εκείνη ήλπιζε απλώς ότι θα μπορούσε να μάθει πώς να υποστηρίζει τη μητέρα της χωρίς να νιώθει συνέχεια τόση πικρία.
Είναι σημαντικό να αντιληφθείτε ότι δύο πράγματα μπορούν να ισχύουν ταυτόχρονα. Μπορεί να αγαπάτε την οικογένειά σας και επίσης να έχετε βαθιά τραύματα εξαιτίας αυτών των σχέσεων.
Η Τίφανι είχε ανάγκη να αποδεχτεί αυτή τη δυαδικότητα, να νιώθει πληγωμένη από τη μητέρα της ενώ ταυτόχρονα την αγαπούσε.
Δεν μπορείτε να αλλάξετε τους ανθρώπους – οπότε μην ανυπομονείτε να αλλάξουν.
Όταν η λύση στο πρόβλημα είναι «αυτοί πρέπει να αλλάξουν», το πρόβλημα δεν πρόκειται να λυθεί ποτέ. Μόνο τη δική σας πλευρά του δρόμου μπορείτε να ελέγχετε.
Δεν μπορείτε να αναγκάσετε τους άλλους να κουρέψουν το γρασίδι τους, να μαζέψουν τα σκουπίδια τους ή να κάνουν οτιδήποτε από τη δική τους πλευρά του δρόμου. Έχετε εξουσία μόνο στη δική σας μεριά της σχέσης για να συνυπάρξετε με ανθρώπους που δεν θέλουν ή δεν μπορούν να αλλάξουν.
Αν δεν θέλετε να φύγετε από τη σχέση, χρειάζεστε τα απαραίτητα εργαλεία για να αποδεχτείτε τη κατάσταση ως έχει.
Οι άνθρωποι δεν είναι Lego. Δεν μπορείτε να αποφασίσετε εσείς πώς θα θέλατε να είναι. Αποδοχή σημαίνει να τους αφήνετε να είναι αυτοί που είναι, είτε εσείς συμφωνείτε με αυτό είτε όχι. Αυτό δεν σημαίνει ότι εγκαταλείπετε. Σημαίνει απλώς ότι υποχωρείτε μπροστά στην υφιστάμενη κατάσταση και διεκδικείτε την εσωτερική γαλήνη σας.
Το να μάχεστε ενάντια στην αποδοχή δημιουργεί ένα διαρκές χάος στις σχέσεις. Αποδοχή δεν σημαίνει ότι πρέπει να ανέχεστε κάποια συμπεριφορά που έχει επίπτωση σε εσάς. Αντίθετα, εσείς επιλέγετε πώς θέλετε να διαχειριστείτε αυτά που δεν μπορείτε να αλλάξετε στους άλλους.
Όταν ήμουν στην πρώτη γυμνασίου σε ένα δημόσιο σχολείο του Ντιτρόιτ, η καθηγήτριά μου ανακοίνωσε στην αρχή της σχολικής χρονιάς ότι δεν θα σταματούσε τσακωμούς στην τάξη της. Η αρχική μου σκέψη ήταν: «Όλοι θα αρχίσουν να τσακώνονται σε αυτή την τάξη». Όμως, συνέβη το αντίθετο. Θυμάμαι μόνο μία περίπτωση αναταραχής όλη εκείνη τη χρονιά.
Τα παιδιά ίσως θέλουν να τσακωθούν, όμως περιμένουν ότι οι μεγάλοι θα παρέμβουν και θα σταματήσουν τον τσακωμό. Όταν η καθηγήτρια μας επέτρεψε να τσακωνόμαστε, σκεφτήκαμε ότι ίσως αυτό ήταν το κατάλληλο περιβάλλον για χάος χωρίς παρέμβαση. Αποδεχόμενη ότι τα παιδιά αναπόφευκτα θα προσπαθούσαν να τσακωθούν στο γυμνάσιο, μας επέτρεψε να αποφασίσουμε να φανούμε ανώτεροι των περιστάσεων μέσα από τις πράξεις μας. Αφήστε τους ανθρώπους να αλλάξουν χωρίς να τους πείτε τι πρέπει να αλλάξουν.
Θέστε όρια όταν δεν μπορείτε να αλλάξετε τους άλλους
Μπορείτε να αλλάξετε μόνο τη δική σας αντίδραση όταν οι άλλοι είναι αναπόφευκτα ο εαυτός τους.
Για την καθηγήτριά μου η αντίδραση ήταν: «Δεν θα τραυματιστώ σωματικά μπαίνοντας στη μέση».
Για την Τίφανι τα υγιή όρια ίσως φαίνονται ως εξής:
- Βάζει στην άκρη ένα συγκεκριμένο ποσό για να της προσφέρει.
- Καλεί τη μητέρα της να μείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα ώστε να βάλει τέλος στα πισωγυρίσματα.
- Επιτρέπει στη μητέρα της να παραμείνει αν συνεισφέρει βοηθώντας με τα εγγόνια της.
- Κάνει ψυχοθεραπεία για να διαχειριστεί την πικρία που νιώθει.
Για την Τίφανι τα υγιή όρια δεν είναι:
- Να αναγκάζει τη μητέρα της να αποταμιεύει χρήματα.
- Να της κάνει κήρυγμα όταν γίνεται πολύ σπάταλη.
- Να την κάνει να νιώθει ντροπή προκειμένου να αλλάξει τη συμπεριφορά της.
Το απόσπασμα είναι από το βιβλίο Ό,τι μας έχει σημαδέψει: Πώς να ξεφύγουμε από το δράμα στις οικογενειακές σχέσεις της Nedra Glover Tawwab. Κυκλοφορεί σε όλα τα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Διόπτρα και στο www.dioptra.gr.
Διαβάστε τις πρώτες σελίδες του βιβλίου.
