Οι μαθητές που έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση από ένα δάσκαλο, είναι συχνά πιο δύσκολο να θεραπευθούν.
Τα παιδιά διδάσκονται από το νηπιαγωγείο να εμπιστεύονται, να υπακούν και να σέβονται τους δασκάλους, οπότε εύκολα μπορεί να μπερδευθούν και να χειραγωγηθούν από τη μικρή μειοψηφία των δασκάλων που τα κακοποιούν. Επειδή λίγα παιδιά διδάσκονται να αναγνωρίζουν τα προειδοποιητικά σημάδια κακοποιητικών δασκάλων, μπορεί να μην είναι ικανά να εντοπίσουν την κακοποίηση όταν αυτή προκύπτει. Αυτή η βαθιά σύγχυση ισχύει για τη συναισθηματική, ψυχολογική, σωματική, λεκτική και σεξουαλική κακοποίηση.
Τα παιδιά διδάσκονται από πολύ μικρή ηλικία, ένα μάθημα που επαναλαμβάνεται καθημερινά: ότι οι δάσκαλοι έχουν την ιδιότητα να αξιολογούν τις ικανότητες και τον χαρακτήρα τους. Τα παιδιά μεγαλώνουν σε μια κοινωνία που προσδίδει τεράστια δύναμη στους δασκάλους να βάζουν βαθμούς και να γράφουν σχόλια για τα παιδιά στο παρόν που μπορεί να δημιουργήσουν ή να απορρίψουν ευκαιρίες στο μέλλον.
Τα παιδιά εξαρτώνται από τους δασκάλους για να κυνηγήσουν και να επιτύχουν σε όλους τους τομείς της σχολικής τους ζωής, τομείς που περιλαμβάνουν τα μαθήματα, τις τέχνες ή τα σπορ. Η εξάρτηση, η ανισότητα στη δυναμική της σχέσης και η διά βίου εκπαίδευση των μαθητών να εμπιστεύονται, να σέβονται και να αποδέχονται την επαγγελματική αξιολόγηση ενός δασκάλου, τους κάνει ευάλωτους στους λίγους εκπαιδευτικούς που τους κακοποιούν και τους εκμεταλλεύονται.
Η κακοποίηση από τον δάσκαλο θολώνει τις γραμμές ανάμεσα στη φροντίδα, την αξιολόγηση και την εκμετάλλευση
Όταν ένας δάσκαλος προσεγγίζει σεξουαλικά ένα παιδί ή το παρασύρει σε μια σεξουαλική σχέση, αναμιγνύει τον ρόλο in loco parentis (φροντιστής) με τον ρόλο του αξιολογητή που ανοίγει και κλείνει πόρτες για το παιδί στο παρόν και στο μέλλον. Το παιδί γνωρίζει ότι ο δάσκαλος μπορεί να ενισχύσει ή να μπλοκάρει την ικανότητά του να κυνηγήσει αυτό που αγαπάει.
Ο δάσκαλος μπορεί να ανταποκριθεί με τρυφερότητα ή ταπείνωση, φροντίδα ή βαναυσότητα. Πολλά παιδιά πιστεύουν ότι η δική τους συμπεριφορά προκαλεί αυτές τις αντιδράσεις του δασκάλου χωρίς να καταλαβαίνουν ότι τα χειραγωγούν στη συμμόρφωση για να αποφύγουν να δυσαρεστήσουν τον δάσκαλο και πιθανώς «να βρουν τον μπελά τους» με τον διευθυντή του σχολείου ή τους γονείς τους.
Τα παιδιά σπάνια αναφέρουν στους γονείς ότι κακοποιούνται, επειδή δεν έχουν την εμπειρία, τη γνώση της κακοποίησης ή λέξεις για να εκφράσουν ή ακόμη και να καταλάβουν την κακοποίηση που συμβαίνει. Μπορεί να μην θέλουν να σκεφτούν οι γονείς τους ότι δυσαρέστησαν τον δάσκαλό τους.
Η ζημιά διαρκείας της κακοποίησης από τον δάσκαλο
Συχνά, οι πρώτες εμπειρίες ενός θύματος με το φλερτ, την αγάπη και το σεξ είναι με έναν κακοποιητικό δάσκαλο που το εκμεταλλεύεται. Ως ενήλικες επιβιώσαντες της κακοποίησης, αυτές οι εμπειρίες στενών επαφών μπορεί να συνδέονται με κακοποίηση και να προκαλούν πολλά συμπτώματα που μπλοκάρουν την ικανότητα να συνδέονται και να εμπιστεύονται τους άλλους.
Επιπλέον, έχει αποδειχθεί με σαρώσεις του εγκεφάλου ότι τα θύματα παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης έχουν νευρολογικές ουλές που σχετίζονται με τη σεξουαλική λειτουργία του εγκεφάλου και του σώματος.
Δεν είναι μόνο το σώμα που παραβιάζεται από τη σεξουαλική προσέγγιση και κακοποίηση. Είναι και ο εγκέφαλος επίσης. Τα θύματα βρίσκονται προδομένα, μπερδεμένα και ανίκανα να απαντήσουν ερωτήσεις. Ο εγκέφαλος αγωνίζεται να λειτουργήσει υγιώς όταν δεν μπορεί να δώσει νόημα στον κόσμο. Αυτό μπορεί να οδηγήσει τον εγκέφαλο σε έναν «καταθλιπτικό αυτοκτονικό βάλτο».
Οι δάσκαλοι που κακοποιούν είναι υπομονετικοί. Η συμπεριφορά τους δεν είναι παρορμητική. Είναι μελετημένη. Ρίχνουν ένα μεγάλο δίχτυ και δοκιμάζουν πόσο μπορούν να προχωρήσουν με έναν αριθμό πιθανών θυμάτων μέχρι να ανιχνεύσουν έναν μαθητή που είναι ευάλωτος. Με κάθε χειριστική πράξη και εκμετάλλευση, ο εγκέφαλος σημαδεύεται.
Όταν εντοπιστεί ο στόχος, ο κακοποιητικός δάσκαλος σταδιακά διαβρώνει την ικανότητα του παιδιού να κατανοήσει τη σχέση τους που προχωράει ως επιβλαβή και χειριστική. Η ανισορροπία δύναμης είναι τόσο τεράστια που το παιδί απλώς κάνει ό,τι του λένε μέχρι να πιστέψουν ότι είναι συνένοχοι στην κακοποίηση.
Διαβάστε σχετικά: Όταν τα παιδιά βλάπτονται
Ταύτιση με τον επιτιθέμενο
Η «ταύτιση με τον επιτιθέμενο» μοιάζει με το σύνδρομο της Στοκχόλμης, όπου ένας όμηρος θα συνδεθεί με τον απαγωγέα του. Αυτός ο δεσμός προκύπτει επειδή ο εγκέφαλος γνωρίζει ότι ο απαγωγέας μπορεί να βλάψει ή να σκοτώσει τον όμηρο οποιαδήποτε στιγμή. Ο δεσμός εντείνεται ως στρατηγική επιβίωσης σε σημείο που ο απαγωγέας, στο μυαλό του ομήρου παίρνει τη μορφή του προστάτη.
Αυτό το φαινόμενο παραλληλίζεται με αυτό που συμβαίνει μέσα στο μυαλό του παιδιού ενώ υποβάλλεται σε εκμετάλλευση από έναν ενήλικο που βρίσκεται σε θέση εμπιστοσύνης και εξουσίας. Ο εγκέφαλος του παιδιού το ενημερώνει να βάλει πρώτα την επιβίωση και αυτό σημαίνει να κάνει αυτό που απαιτεί ο δάσκαλος.
Οι κακοποιητικοί δάσκαλοι συχνά απειλούν το παιδί λέγοντάς του ότι είναι συνένοχο στη σεξουαλική σχέση και θα εκτεθούν και οι δύο. Μπορεί να απειλούν το παιδί, που συχνά έχει δεθεί με τον κακοποιητή του και θέλει να τον προστατεύσει. Ένας κακοποιητικός δάσκαλος μπορεί να λέει στο θύμα του ότι αν μιλήσει, ο δάσκαλος θα βρει τον μπελά του.
Τραύμα προδοσίας
Αυτά τα είδη «τραυμάτων προδοσίας» είναι αποδεδειγμένο ότι προκαλούν σοβαρή ζημιά στα θύματα κατά τη διάρκεια της ζωής τους, ειδικά όταν δεν εντοπίζονται και θεραπεύονται από επαγγελματίες ψυχικής υγείας.
Συχνά τα θύματα έχουν ταυτιστεί τόσο βαθιά με τον δάσκαλο που τα εκμεταλλεύτηκε, που αποσυνδέονται πλήρως και δεν αντιμετωπίζουν την εσωτερική κρίση μέχρι τη μέση ηλικία ή μέχρι τα συμπτώματα να γίνουν εξουθενωτικά οπότε αναζητούν υποστήριξη και βοήθεια. Παραμένουν «τυφλά» στην προδοσία τους ως μία στρατηγική για να επιβιώσουν και να μην αποξενώσουν τον ισχυρό ενήλικο από τον οποίο εξαρτώνται.
Αποσύνδεση
Η αποσύνδεση απομονώνει το τραύμα και δεν το αφήνει να γίνει επεξεργασία ώστε να προστατευθεί το θύμα από αυτό. Το ένα μέρος του παιδιού γνωρίζει ότι οι δάσκαλοι περιβάλλονται με εμπιστοσύνη, υπακοή και σεβασμό και το άλλο μέρος γνωρίζει ότι ένας δάσκαλος είναι ανάξιος εμπιστοσύνης και σεβασμού και είναι επικίνδυνος. Αυτός είναι ένας εγκέφαλος που δεν μπορεί να απαντήσει την ερώτηση. Δεν μπορεί να δημιουργήσει νόημα.
Η συμφιλίωση αυτών των δύο μερών του εαυτού μπορεί να πάρει πολλά χρόνια καθώς είναι αντιφατικά και η κοινωνία δεν έχει προετοιμάσει τα παιδιά να αναγνωρίζουν αυτό το τρομακτικό, καταστροφικό γεγονός που τα μπερδεύει.
Η παιδική κακοποίηση που διαπράττουν οι δάσκαλοι σε θέσεις εμπιστοσύνης και ισχύος μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα μία διαρκή σημαντική ζημιά στην ψυχική και σωματική υγεία των θυμάτων κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Η αντικρουόμενη αγωνία από την οποία υποφέρουν τα θύματα της κακοποίησης, τα οδηγεί συχνά σε επιβλαβείς μηχανισμούς αντιμετώπισης όπως αυτοθεραπεία με αλκοόλ και ναρκωτικά, συμμετοχή σε κακοποιητικές σχέσεις και αυτοτραυματισμό συμπεριλαμβανομένης της αυτοκτονίας.
Το σύνδρομο προσαρμογής της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης
Το «σύνδρομο προσαρμογής της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης» τεκμηριώθηκε από τον Ρόλαντ Σάμιτ, που ανακάλυψε ότι όταν τα παιδιά ανέφεραν την κακοποίηση, συχνά τα απέρριπταν, η κακοποίηση δεν αναγνωριζόταν και κατηγορούνταν το παιδί. Το παιδί-θύμα εσωτερίκευε την κακοποίηση σαν να ήταν δικό του σφάλμα, με αποτέλεσμα να γίνεται «τέρας» στα δικά του μάτια, γεμάτο από μίσος για τον εαυτό του και ενοχή.
Η επαναθυματοποίηση των παιδιών συμβαίνει επειδή οι κακοποιητικοί δάσκαλοι είναι σχεδόν πάντα ευφυείς, χαρισματικοί, σε θέσεις ευθύνης κάθε είδους και έχουν αφιερώσει πολύ χρόνο να επηρεάσουν τους ανωτέρους τους, τους συναδέλφους τους και τους γονείς. Αυτοί οι προσεκτικά καλλιεργημένοι δεσμοί με ενήλικες και άλλους μαθητές, τους προστατεύουν απέναντι σε αναφορές κακοποίησης.
Τα παιδιά χρειάζεται να εκπαιδευτούν, όπως εκπαιδεύονται στα μαθήματα, την τέχνη και τα σπορ σχετικά με την κακοποίηση από τους ενήλικες, πώς να την αναγνωρίζουν, πώς να την αναφέρουν, τι λεξιλόγιο να χρησιμοποιούν και πώς να παραμένουν ασφαλή. Η προστασία για τα παιδιά στο σχολείο συνεχίζει να είναι χαλαρή και γεμάτη με συγκρούσεις συμφερόντων. Οι σχολικοί υπεύθυνοι χρειάζεται να κάνουν την παιδική προστασία απόλυτη προτεραιότητα.
Απόδοση: Έφη Μεσιτίδου, Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
