Το να θέτουμε στόχους είναι εύκολο, αλλά στην πραγματικότητα το να τους εκπληρώνουμε τείνει να γίνει πολύ πιο δύσκολο.
Ίσως σκεφτόσασταν εδώ και καιρό – μπορεί και μήνες - να πάρετε αυτή την επαγγελματική πιστοποίηση ή να ανανεώσετε το αποταμιευτικό πρόγραμμα συνταξιοδότησης σας. Γνωρίζετε επίσης ότι θα σας βοηθούσε πραγματικά να διαχειριστείτε την απώλεια βάρους αν κατάφερνατε να ξεκινήσετε γυμναστήριο... Στόχοι, στόχοι, στόχοι... Το να θέτουμε στόχους είναι εύκολο, αλλά στην πραγματικότητα το να τους εκπληρώνουμε τείνει να γίνει πολύ πιο δύσκολο.
Νέα έρευνα στο επιστημονικό περιοδικό Psychological Science αναφέρει ότι είναι πιθανότερο να πετύχουμε τους στόχους μας, σε ημερομηνίες που σηματοδοτούν την έναρξη μίας περιόδου, όπως είναι η Δευτέρα.
Μετά από πέντε έρευνες, οι επιστήμονες ψυχολόγοι Hengchen Dai (από το Washington University), Katherine Milkman (από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια) και Jason Riis (από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια), βρήκαν ότι οι άνθρωποι είναι περισσότερο κινητοποιημένοι να πετύχουν τους στόχους τους σε συγκεκριμένες ημερομηνίες.
Η επίδραση της νέας αρχής
Οι άνθρωποι τείνουν να αποδίδουν αρνητικά χαρακτηριστικά και αποτυχίες στον παλιό τους εαυτό ενώ διατηρούν μια θετική εικόνα του τωρινού τους εαυτού. Ημερομηνίες οι οποίες ξεχωρίζουν ως πιο σημαντικές - όπως η αρχή μιας νέας εβδομάδας ή του οικονομικού τριμήνου, τα γενέθλια ή οι διακοπές- σηματοδοτούν την αρχή για μια νέα, ξεχωριστή χρονική περίοδο. Αυτά τα «προσωρινά ορόσημα», βοηθούν εγκεφαλικά τους ανθρώπους να διαχωριστούν πιο εύκολα από τις ατέλειες και τις αποτυχίες του παρελθόντος.
Κατ’ ουσίαν, οι άνθρωποι είναι πιο δυνατοί και κινητοποιημένοι να ακολουθήσουν τους στόχους τους όταν νιώθουν πως οι παρελθοντικές αποτυχίες είναι πια πίσω τους και μπροστά τους είναι μόνο η μελλοντική επιτυχία - ένα φαινόμενο στο οποίο οι ερευνητές δίνουν τίτλο ως «η επίδραση της νέας αρχής».
Σε μια έρευνα, 165 συμμετέχοντες συμπλήρωσαν διαδικτυακά ένα ερωτηματολόγιο. Αρχικά, τους δόθηκαν οδηγίες να περιγράψουν ένα προσωπικό στόχο που σχεδίαζαν ακολουθώντας τον στο κοντινό μέλλον. Έπειτα, τους ζητήθηκε το εξής: να λάβουν ένα σταθμισμένο email, το οποίο θα τους βοηθήσει να θυμηθούν το στόχο τους και πώς να τον πραγματοποιήσουν.
Οι συμμετέχοντες μπορούσαν να διαλέξουν ποια ημερομηνία ήθελαν να λάβουν την βοηθητική υπενθύμιση, που κυμαινόταν από τις 18 Μαρτίου (Τρίτη) μέχρι τις 24 Μαρτίου (Δευτέρα).
Σε αυτό το στάδιο, οι συμμετέχοντες εγγράφηκαν τυχαία σε μια από τις δύο πειραματικές συνθήκες : της «νέας αρχής» και της συνθήκης ελέγχου. Στη συνθήκη της νέας αρχής, η 20ή Μαρτίου ταυτοποιήθηκε ως η πρώτη μέρα της άνοιξης. Στη συνθήκη ελέγχου, η 20ή Μαρτίου απλά περιγράφηκε σαν μια συνηθισμένη μέρα: «20 Μαρτίου 2014 (Πέμπτη, η τρίτη Πέμπτη του Μαρτίου του 2014)».
Η πλαισίωση της 20ης Μαρτίου ως ένα προσωρινό ορόσημο, σε αντίθεση με μια κανονική Πέμπτη, είχε μια εκπληκτικά μεγάλη επίδραση. Οι συμμετέχοντες της «νέας αρχής» επέλεξαν την 20η Μαρτίου – πρώτη μέρα της άνοιξης - για τη χρήσιμη υπενθύμιση 3.5 φορές πιο συχνά σε σχέση με αυτούς στη συνθήκη ελέγχου (26% έναντι 7% αντίστοιχα).
Μια άλλη έρευνα, μια διαχωρισμένη ομάδα 141 συμμετεχόντων επιβεβαίωσε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι πραγματικά σκέφτονται την πρώτη μέρα της άνοιξης πιο πολύ σαν ένα νέο ξεκίνημα, συγκρίνοντάς το με την Τρίτη Πέμπτη του Μάρτη.
Και τα δεδομένα που καταγράφηκαν από τους ερευνητές στην εφημερίδα Management Science, αναφέρουν ότι η το φαινόμενο της νέας αυτής αρχής μπορεί να έχει μεγάλο αντίκτυπο στη συμπεριφορά των ανθρώπων στον πραγματικό κόσμο.
Από Δευτέρα ξεκινάω δίαιτα!
Οι ερευνητές στη συνέχεια ανέλυσαν έρευνες της Google για τη λέξη «δίαιτα». Όχι μόνο οι άνθρωποι έψαχναν συμβουλές για δίαιτα κοντά στην αρχή του νέου έτους, αλλά τα στοιχεία της έρευνας κορυφώθηκαν επίσης στην αρχή κάθε νέας εβδομάδας, στην αρχή του εξαμήνου ή αμέσως μετά από κάποια εθνική γιορτή.
Οι ερευνητές επιπλέον παρατήρησαν, πότε πήγαιναν οι φοιτητές στο γυμναστήριο, ενός κέντρου άθλησης, στο πανεπιστήμιο. Η συλλογή δεδομένων από τις αυτόματες ηλεκτρονικές κάρτες που διαβάζονταν κατά την είσοδο των φοιτητών στο γυμναστήριο αποκάλυψαν ότι οι επισκέψεις στο γυμναστήριο αυξήθηκαν δραματικά κοντά σε ημερομηνίες ορόσημα. Οι φοιτητές ήταν πολύ πιο πιθανό να αρχίσουν να αθλούνται στην αρχή της νέας εβδομάδας, στην αρχή του εξαμήνου ή αμέσως μετά από κάποια γιορτή.
Οι εταιρείες που προσπαθούν να κινητοποιήσουν τους εργαζομένους για να υλοποιήσουν τους μακροπρόθεσμους στόχους, ίσως θα πρέπει να σκεφτούν πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να το κάνουν. Ακόμα και το να περιμένει κανείς να περάσουν οι διακοπές ή να έρθει η πρώτη του μήνα, υπάρχει προοπτική να βελτιώσει τα κίνητρα του για να κινητοποιηθεί προς την επαγγελματική του ανάπτυξη, στην αναζήτηση νέων εργασιών ή ακόμα στην επένδυση για την αποταμίευση σύνταξης.
«H πληθώρα καινούριων ευκαιριών για νέα αρχή, σε όλη τη διάρκεια του έτους, δίνει επαναλαμβανόμενες ευκαιρίες σε ανθρώπους να προσπαθήσουν την προσωπική αλλαγή, οπότε ακόμη και αν αποτυγχάνουν αρχικά, ίσως επιτύχουν μεταγενέστερα», συμπεραίνουν οι συγγραφείς.
Πηγή: psychologicalscience.org
Απόδοση – Επιμέλεια: Χρύσα Καριεντίδου, Φοιτήτρια Ψυχολογίας, Μέλος ΑΚΠΣΑ
