Γεμάτη συμβολισμούς, αλήθεια, αγωνία και πόνο, μια δίκαιη αφήγηση για τη διαχείριση της απώλειας. Μια ψυχοθεραπευτική ταινία. (το κείμενο περιέχει spoilers)
Η ταινία σε πρώτο επίπεδο, λέει την ιστορία ενός ζευγαριού – της Μ. και του Κ. Εκείνος είναι μουσικός, εκείνη μάλλον δε δουλεύει. Μένουν σε ένα σπίτι το οποίο εκείνος δε θέλει να αποχωριστεί, ενώ η Μ. φαίνεται να αντιπαθεί. Την ημέρα της μετακόμισης, ο Κ. σκοτώνεται μετά από ένα ατύχημα με το αυτοκίνητο.
Η Μ. επισκέπτεται το νεκροτομείο, περνά λίγες στιγμές με το νεκρό άντρα της και φεύγει. Μερικά λεπτά αργότερα, βλέπουμε τον Κ. να ανασηκώνεται και να την ακολουθεί, μένοντας πάντα κάτω από το σεντόνι του νεκροτομείου. Είναι στο σπίτι μαζί της και τη βλέπει να πενθεί για καιρό. Δεν της μιλά ούτε την προσεγγίζει, απλώς την παρακολουθεί να προσπαθεί να επιβιώσει. Μοιάζει να τα καταφέρνει με τον καιρό – τη βλέπουμε να ζωντανεύει σιγά σιγά, να κινείται πιο γρήγορα, ακόμη και να γνωρίζει ένα άλλο άντρα. Ο Κ. παραμένει εκεί, πάντα κάτω από το σεντόνι του, να την παρακολουθεί και μένει στο θεατή να μαντέψει από το βάδισμά του, από το κύρτωμα των ώμων του κι από τον τρόπο που κινείται στο σπίτι, πόσο θα πρέπει να τον δυσκολεύει αυτό. Τελικά, η Μ. φεύγει από το σπίτι, αφήνοντας κρυμμένο ένα χαρτάκι με δυο λόγια που δε βλέπουμε. Όπως είχε εξηγήσει στον άντρα της παλιότερα, της αρέσει να κρύβει τέτοια μικρά μηνύματα όταν αφήνει ένα σπίτι – είναι ένας τρόπος να παραμείνει συνδεδεμένη με αυτό.
Ο Κ. δεν την ακολουθεί. Μένει εκεί, σα να την περιμένει ή να περιμένει κάτι τέλος πάντων. Στο σπίτι έρχονται νέοι ένοικοι και ο Κ. τους παρακολουθεί μάλλον απορημένος. Κάποτε θυμώνει και σπάει τα πράγματά τους. Μια άλλη στιγμή, στο παράθυρο του απέναντι σπιτιού θα δει ένα άλλο φάντασμα, όπως είναι ο ίδιος και θα έχουν ένα βουβό διάλογο.
- Περιμένω κάποιον
- Ποιον;
- Δε θυμάμαι
Τελικά το σπίτι κατεδαφίζεται και στη θέση του χτίζεται ένα ψηλό κτίριο με γραφεία. Το φάντασμα από το απέναντι σπίτι, είπε στον Κ. “δε νομίζω να έρθει αυτός που περιμένω” και με μιας κατέρρευσε, αφήνοντας πίσω μόνο ένα σεντόνι. Ο Κ. παραμένει εκεί μέχρι που ένα βράδυ, βουτά στο κενό. Στην προσγείωση τον περιμένει το παρελθόν. Είναι σα να έχει γυρίσει πίσω το χρόνο, βλέπει μπροστά του μια οικογένεια να έρχεται στην ερημιά με το κάρο της και να κατασκηνώνει. Δε βλέπουμε ακριβώς τι συμβαίνει, η οικογένεια όμως καταλήγει να σκοτωθεί.
Ο χρόνος μοιάζει να προχωρά προς τα μπροστά και φτάνουμε στην εποχή που ο Κ. και η Μ. έμειναν σε εκείνο το σπίτι. Υπονοούνται κάποιες διαφωνίες και μια δυσκολία στην επικοινωνία και τελικά, θεατές και φάντασμα, βλέπουμε το θάνατο του Κ. και το φάντασμά του να στοιχειώνει την Μ.
Στο τέλος ο Κ. καταφέρνει να ανακτήσει το χαρτάκι που είχε κρύψει η Μ. – κάτι που προσπαθούσε σε όλη τη διάρκεια της ταινίας, αλλά δεν τα είχε καταφέρει. Το διαβάζει και καταρρέει. Αφήνει πίσω του μονάχα το σεντόνι που τον σκέπαζε.
Αυτή είναι η ιστορία της ταινίας, σε πρώτο επίπεδο. Σε δεύτερο, θα μπορούσαμε να πούμε ότι συμβολικά, έχουμε να κάνουμε με την κατάθλιψη, την απώλεια εαυτού, το πένθος και ίσως το κυριότερο, την ψυχοθεραπεία.
Η Μ. (που δεν έχει όνομα, όπως δεν έχει και ο άντρας της, επειδή δεν τα χρειαζόμαστε όταν μιλάμε για αρχετυπικά πράγματα), όταν χάνει τον Κ., χάνει και ένα κομμάτι του εαυτού της. Είναι αυτό που σηκώνεται να την ακολουθήσει στο σπίτι, αλλαγμένο, κάτι διαφορετικό από αυτό που ήταν, αυτόνομο αλλά με έναν σχεδόν παρασιτικό τρόπο. Αυτό το κομμάτι μοιάζει να θρέφεται από τη θλίψη της.
Το σπίτι μοιάζει να είναι ο ψυχικός τόπος που βιώνει το τραύμα της η ηρωίδα. Κάποια μέρη του εαυτού της προσπαθούν να ανασυγκροτηθούν, ενώ εκείνο που αποσπάστηκε απλώς τριγυρνά θλιμμένο, ανίκανο να προχωρήσει μπροστά. Μοιάζει να νιώθει ως και προδομένο, όταν αρχίζει η ανασυγκρότηση της Μ. Ίσως το φάντασμα να συμβολίζει τη φωνή μέσα μας που θέλει να μένουμε 'σκεπασμένοι' στο κρεβάτι και να θρηνούμε. Όχι επειδή θέλει το κακό μας, αλλά επειδή δε μπορεί να ελπίσει πια, είναι το μόνο που αντέχει και ξέρει να κάνει.
Η ηρωίδα φεύγει, προχωρά. Ίσως παντρεύεται και κάνει παιδιά, όμως ένα κομμάτι της παραμένει προσκολλημένο στο πένθος. Ακόμη κι όταν η ζωή προχωρά, τα πράγματα εξελίσσονται, ο πόνος παραμένει να τριγυρνά στο νέο, άγνωστο ψυχικό τόπο που έχει δημιουργηθεί. Επικοινωνεί μάλιστα με ένα άλλο φάντασμα – ίσως η ηρωίδα να συνδέεται με κάποιον που βιώνει παρόμοιο πόνο. “Δεν ξέρω τι περιμένω” λέει το δεύτερο φάντασμα και είναι τόσο αληθινό. Επειδή κανείς από αυτούς που βουτάνε μέσα στο πένθος δε γνωρίζουν από ένα σημείο και μετά, τι περιμένουν.
Η βουτιά του Κ., ο οποίος συμβολίζει το απολεσθέν κομμάτι της Μ., από ψηλά, μοιάζει να είναι μια βουτιά στον εαυτό της, η αρχή της ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας. Φυσικά και επιστρέφει στην απαρχή των πραγμάτων, αφού και στην ψυχοθεραπεία ξεκινάμε από τις ρίζες και τις καταβολές μας για να βγάλουμε άκρη. Ο θάνατος της οικογένειας ίσως συμβολίζει ένα τραύμα από την παιδική ηλικία της Μ. ή και από προηγούμενες γενιές, που την καθόρισε.
Προχωρώντας, το φάντασμα έφτασε να δει τις διαφωνίες και τις δυσκολίες που υπήρχαν στο γάμο του. Έγινε δηλαδή μια αποδόμηση της εξιδανίκευσης του αντικειμένου της απώλειας. Και τελικά, όταν η Μ. ήταν έτοιμη, μπόρεσε να δει την αλήθεια που είχε κρύψει βαθιά στο υποσυνείδητό της, ή, λιγότερο συμβολικά, σε ένα χαρτάκι στον τοίχο. Έτσι το πένθος καταρρέει, αφήνοντας πολύ ταιριαστά ένα ίχνος του πίσω, όπως συμβαίνει πάντα όταν έχουμε πονέσει πολύ για κάτι. Καταρρέει μάλιστα αρκετά απότομα, σχεδόν βίαια, κάτι που προκαλεί ενδεχομένως μέχρι και λύπη στο θεατή, που τόση ώρα μπορούσε να προβάλλει πάνω του τα δικά του συναισθήματα. Είναι ενδεικτική αυτή η λύπη για την απώλεια του πένθους• αντανακλά την αγωνία εκείνου που το βιώνει, ότι αν το αφήσει θα προδώσει τον άνθρωπο που έχασε.
Γεμάτη συμβολισμούς, αλήθεια, αγωνία και πόνο, μια δίκαιη αφήγηση για τη διαχείριση της απώλειας. Μια ψυχοθεραπευτική ταινία.
Δείτε το trailer.
