Πώς θα αντιδρούσατε αν ακούγατε ότι ένας κομήτης πρόκειται να συγκρουστεί με τη Γη; Στη νέα ταινία Don’t Look Up, η απάντηση ήταν απάθεια και άρνηση. Αρκετά διαφορετική από τον τόνο πανικού και απελπισίας των περισσότερων ταινιών καταστροφής.
Ωστόσο, η ταινία αποτυπώνει το κλίμα της εποχής, όπου κάθε ζήτημα πολιτικοποιείται και τα αντικειμενικά δεδομένα δεν έχουν τη δύναμη να αλλάξουν τις γνώμες των ανθρώπων.
Η ταινία ακολουθεί δύο επιστήμονες, που ανακαλύπτουν ότι ένας τεράστιος κομήτης πρόκειται να συγκρουστεί με τη Γη. Έχουν έξι μήνες για να προειδοποιήσουν τον κόσμο για την επερχόμενη καταστροφή που θα αφανίσει την ανθρωπότητα. Ωστόσο, η πρόεδρος των ΗΠΑ, τα μέσα ενημέρωσης και ο γενικός πληθυσμός δεν δίνουν πολλή σημασία στις προειδοποιήσεις τους.
Η έμπνευση για την ταινία
Ο σεναριογράφος, σκηνοθέτης και παραγωγός Άνταμ ΜακΚέι είχε την πρόθεση η ταινία να είναι μια κριτική για την αντίδραση (ή την έλλειψή της) στην κλιματική κρίση. Ωστόσο, πολλοί θεατές είδαν τον κομήτη ως μια αλληγορία για την πανδημία Covid-19.
Η ταινία παρουσιάζει, επίσης, την επιστημονική κοινότητα να είναι απογοητευμένη που ο κόσμος δεν δίνει σημασία στα δεδομένα, πολιτικά πρόσωπα που χρησιμοποιούν την κρίση για να προωθήσουν την ατζέντα τους, καθώς και εκατομμυριούχους που την εκμεταλλεύονται για να αυξήσουν τα κέρδη τους.
Είναι τόσο τρομακτικό που είναι αστείο
Η ταινία είναι μοναδική για το κωμικό στοιχείο της που λειτουργεί παράλληλα με τα υπαρξιακά ζητήματα. Ενώ η ιστορία φαίνεται παράξενη και απίθανη, υπάρχουν στιγμές που μοιάζουν πολύ αληθινές. Αυτές οι στιγμές μπορεί να είναι διαφορετικές για τον καθένα. Όπως το έθεσε ένας κριτικός στην εφημερίδα Los Angeles Times «Η ηλιθιότητα και οι εξωφρενικές καταστάσεις που παρουσιάζονται στην ταινία δεν μπορούν στ’ αλήθεια να ανταγωνιστούν τη φρίκη της πραγματικής αμερικάνικης ηλιθιοκρατίας».
Ωστόσο, το βαρύ θέμα και η παρουσίασή του απώθησαν κάποιους θεατές, οδηγώντας σε ανάμεικτες κριτικές. Ακόμα κι έτσι, ο δημιουργός ήθελε το κοινό να απολαύσει την εμπειρία, άσχετα με τους πολιτικούς ιδεασμούς του.
Η ψυχολογία της άρνησης της κλιματικής κρίσης
Παρά το γεγονός ότι το 99% των επιστημόνων συμφωνεί ότι η κλιματική αλλαγή προκαλείται από ανθρώπινη επίδραση, οι άνθρωποι ακόμα το αρνούνται. Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, οι παραπλανητικές ή λανθασμένες πληροφορίες σχετικά με το θέμα αποτελούν μέρος του προβλήματος. Ειδικά όταν επιβεβαιώνουν ήδη υπάρχουσες πεποιθήσεις.
Λαμβάνουμε πολλή παραπληροφόρηση, αυτό που λέμε αγνοτολογία –παραπλανητικές και λανθασμένες πληροφορίες– από συγκεκριμένα συμφέροντα. Και το διαδίκτυο, επίσης, εδώ και δεκαετίες, προσφέρει πληροφορίες που είναι παραπλανητικές, σχολίασε ο Μάικλ Ράνι, καθηγητής Εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας.
Στην ταινία, απεικονίζονται και άνθρωποι που ακολουθούν την παραπληροφόρηση. Όταν αυτοί οι χαρακτήρες βλέπουν τελικά τον κομήτη, είναι λυπηρό να βλέπεις να συνειδητοποιούν ότι παραπλανήθηκαν από τους ηγέτες τους που είχαν την προσωπική τους ατζέντα. Υπάρχουν επίσης ορισμένα κίνητρα για να αρνηθεί κάποιος να αναγνωρίσει την κλιματική αλλαγή, όπως η απροθυμία για κυβερνητική παρέμβαση, η επιπλέον φορολογία ή ο βιοπορισμός που βασίζεται σε βιομηχανίες όπως η βιομηχανία πετρελαίου.
Ο Ράνι θεωρεί ότι είναι σημαντικό να νιώθουμε ενδυναμωμένοι και όχι πελαγωμένοι, ειδικά κατά την ενημέρωση και την επικοινωνία για το ζήτημα.
Θα γίνεται όλο και πιο προφανές σε όλους ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη συμβαίνει και είναι κάτι τρομακτικό, κι όμως είναι κάτι που μπορούμε να διορθώσουμε, και πρέπει να προσπαθήσουμε. Τώρα δεν είναι η ώρα να είμαστε παθητικοί και να επιτρέψουμε να μας συμβεί αυτή η καταστροφή. Μπορούμε να το φτιάξουμε, και πρέπει να το κάνουμε τώρα.
Δείτε εδώ το trailer
Απόδοση - Επιμέλεια: Ισμήνη Τσοχαλή, επιμελήτρια κειμένων
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
