Η αγχώδης διαταραχή είναι μια από τις πιο κοινές ψυχικές διαταραχές της εποχής μας, επηρεάζοντας εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Παρά την ευρεία της εξάπλωση, υπάρχουν ακόμα πολλοί μύθοι και παρανοήσεις σχετικά με την κατάσταση αυτή. Ας εξετάσουμε μερικούς από τους πιο κοινούς μύθους για να δούμε τι και πόσο ισχύει.
Μύθος 1: Η αγχώδης διαταραχή είναι απλώς «άγχος»
Μια από τις πιο διαδεδομένες παρανοήσεις είναι ότι η αγχώδης διαταραχή είναι το ίδιο με το άγχος. Ενώ όλοι βιώνουμε άγχος σε κάποιο σημείο της ζωής μας, η αγχώδης διαταραχή είναι κάτι πολύ πιο σοβαρό όπου το άγχος γίνεται διαρκές, ισχυρό, σωματοποιείται περισσότερο, επηρεάζει τον ύπνο και παρεμβαίνει στην καθημερινή ζωή του ατόμου.
Μύθος 2: Οι άνθρωποι με αγχώδη διαταραχή μπορούν απλώς να «ξεπεράσουν» την κατάσταση
Πολλοί πιστεύουν ότι τα άτομα με αγχώδη διαταραχή μπορούν να ξεπεράσουν την κατάστασή τους απλώς «καταβάλλοντας προσπάθεια». Η πραγματικότητα είναι ότι η αγχώδης διαταραχή είναι μια κατάσταση που απαιτεί επαγγελματική θεραπεία. Η ψυχοθεραπεία και η φαρμακευτική αγωγή είναι συχνά απαραίτητες.
Μύθος 3: Η αγχώδης διαταραχή είναι σημάδι αδυναμίας
Υπάρχει η παρανόηση ότι όσοι πάσχουν από αγχώδη διαταραχή είναι αδύναμοι ή δεν έχουν τη δύναμη να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες της ζωής. Η αλήθεια είναι ότι η αγχώδης διαταραχή δεν έχει καμία σχέση με την προσωπική δύναμη και απόδοση. Είναι μια κατάσταση όπου κάποια ουδέτερα ερεθίσματα μεταφράζονται ως απειλητικά και αυτό μπορεί να επηρεάσει τη σκέψη και το συναίσθημα οποιουδήποτε, ανεξάρτητα από τη συνολική ανθεκτικότητά του.
Μύθος 4: Η αγχώδης διαταραχή είναι σπάνια
Πολλοί πιστεύουν ότι η αγχώδης διαταραχή είναι σπάνια και ότι λίγοι άνθρωποι πάσχουν από αυτήν. Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι οι αγχώδεις διαταραχές είναι μια από τις πιο κοινές ψυχικές διαταραχές, επηρεάζοντας περίπου το 18% του πληθυσμού σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Δεν υπάρχει μόνο μία αγχώδη διαταραχή, αλλά περισσότερες ανάλογα με το είδος του άγχους που εκδηλώνεται.
Μύθος 5: Τα παιδιά δεν έχουν αγχώδη διαταραχή
Υπάρχει η παρανόηση ότι τα παιδιά δεν μπορούν να υποφέρουν από αγχώδη διαταραχή. Στην πραγματικότητα, τα παιδιά μπορούν να βιώσουν άγχος και αγχώδη διαταραχή όπως και οι ενήλικες. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζονται και να αντιμετωπίζονται τα συμπτώματα από νωρίς για να παρέχεται κατάλληλη υποστήριξη.
Μύθος 6: Η αγχώδης διαταραχή είναι πάντα εμφανής
Πολλοί πιστεύουν ότι τα άτομα με αγχώδη διαταραχή δείχνουν πάντα τα συμπτώματα τους. Στην πραγματικότητα, πολλοί άνθρωποι με αγχώδη διαταραχή μπορούν να κρύψουν τα συμπτώματά τους και να φαίνονται ήρεμοι εξωτερικά, ενώ εσωτερικά βιώνουν έντονο άγχος.
Μύθος 7: Η διαταραχή κοινωνικού άγχους είναι το ίδιο με το να είσαι ντροπαλός
Η ντροπαλότητα θεωρείται στοιχείο προσωπικότητας και δεν προκαλεί ισχυρά συμπτώματα άγχους και αποφυγής διαπροσωπικών επαφών και κοινωνικών περιστάσεων που αντίθετα συμβαίνουν στη διαταραχή κοινωνικού άγχους (κοινωνική φοβία). Ο ντροπαλός άνθρωπος δε χάνει τη λειτουργικότητά του.
Μύθος 8: Λιγότερο στρες θα θεραπεύσει το άγχος
Η αφαίρεση του στρες από τη ζωή σας (κάτι που βέβαια δεν μπορεί να είναι εφικτό στο 100%) δεν θα απομακρύνει εντελώς το άγχος σας. Σε κάποιες περιπτώσεις στρεσσογόνες καταστάσεις γίνονται αφορμή πυροδότησης μιας αγχώδους διαταραχής, χωρίς να αποτελούν αιτία (εξαίρεση αποτελεί το ισχυρό τραυματικό στρες κατά την παιδική ηλικία). Το να βρείτε τρόπους να ζείτε έναν λιγότερο στρεσσογόνο τρόπο ζωής θα βοηθήσει τα συμπτώματά σας, αλλά δεν θα θεραπεύσει πυρηνικά το πώς αισθάνεστε. Ίσα ίσα που η αποφυγή πολλών καταστάσεων μειώνει την ποιότητα και περιορίζει τις εμπειρίες ζωής που θα μπορούσατε να έχετε. Μπορεί να χρειαστεί να αντιμετωπίσετε τους φόβους σας, να μάθετε νέα δεδομένα σχετικά με τα συμπτώματά σας, να σταματήσετε να αποφεύγετε, να μάθετε να ανέχεστε κάποιες εμπειρίες ή να αλλάξετε τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεστε, αισθάνεστε και συμπεριφέρεστε σε σχέση με τους άλλους ανθρώπους.
Μύθος 9: Η φαρμακευτική αγωγή είναι ο μόνος τρόπος για τη διαχείριση του άγχους
Αν και η φαρμακευτική αγωγή είναι μια επιλογή για τη διαχείριση του άγχους και μπορεί να αλλάξει τη ζωή ορισμένων ανθρώπων, υπάρχουν αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις. Ψυχολογικές θεραπείες όπως η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) αλλά και άλλες ψυχοθεραπείες ανάλογα με τον τύπο άγχους και την προσωπικότητα του καθενός μπορεί να είναι εξίσου ή και περισσότερο αποτελεσματικές από τη φαρμακευτική αγωγή ιδίως μακροπρόθεσμα. Θεραπείες χωρίς φάρμακα βασισμένες σε νέες επιστημονικές εφαρμογές είναι καθ` οδόν για να εισέλθουν πιο ενεργά στην κλινική πρακτική.
Μύθος 10: Η άσκηση δεν βοηθάει στη μείωση του άγχους
Η άσκηση δεν αποτελεί θεραπεία βάθους για τα έντονα συμπτώματα του άγχους και τις αιτίες τους. Αν και τα αποτελέσματα της άσκησης δεν έχουν μόνιμη επίδραση, μπορούν να προσφέρουν ανακούφιση για αρκετές ώρες σε πολλούς ανθρώπους, συγκρίσιμη με τη λήψη αγχολυτικών φαρμάκων. Μια ποικιλία ασκήσεων μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του άγχους, όπως για παράδειγμα: κολύμπι, τρέξιμο, περπάτημα. Η τακτική σωματική δραστηριότητα ως τρόπος ζωής έχει συνολικά οφέλη για την ψυχική και σωματική σας υγεία που σε συνδυασμό με πιο ειδικές θεραπείες μπορεί να συμβάλλει στην αντιμετώπιση της αγχώδους διαταραχής.
Μύθος 11: Το άγχος είναι μόνο στο μυαλό σας
Αν και όχι πάντα, τα συμπτώματα σε μια αγχώδη διαταραχή δεν είναι μόνο συναισθηματικά και γνωσιακά, αλλά εκδηλώνονται με πολλούς τρόπους και στο σώμα του πάσχοντα. Για παράδειγμα το υπερβολικό άγχος επηρεάζει το στομάχι, το έντερο, το μυικό σύστημα, την ούρηση, την αναπνοή, τον ύπνο, τον καρδιακό ρυθμό, την αίσθηση ισορροπίας, τη σωματική ενέργεια.
Μύθος 12: Τα φάρμακα για το άγχος προκαλούν εξάρτηση
Μόνο μία κατηγορία αγχολυτικών φαρμάκων, οι βενζοδιαζεπίνες και τα βενζοδιαζεπινικώς δρώντα υπνωτικά τύπου Stilnox προκαλούν εθισμό και αυτό όχι πάντα, αλλά σε ανεξέλεγκτη μακροπρόθεσμη χρήση. Τα υπόλοιπα δεν προκαλούν εξάρτηση και μπορείτε να τα διαχειριστείτε αναλόγως με την κατάστασή σας με τη βοήθεια των ειδικών ψυχιάτρων που τα συνταγογραφούν.
Πώς να αντιμετωπίσετε την Αγχώδη Διαταραχή
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η αγχώδης διαταραχή είναι μια πραγματική και θεραπεύσιμη κατάσταση. Η κατανόηση και η απομυθοποίηση των μύθων γύρω από την αγχώδη διαταραχή είναι ζωτικής σημασίας για την παροχή της κατάλληλης υποστήριξης στους πάσχοντες. Η υποστήριξη από ειδικούς ψυχικής υγείας, η εκπαίδευση για το πρόβλημα του άγχους και η κατανόηση από τους γύρω μας μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά. Οι βασικοί τρόποι αντιμετώπισης είναι οι εστιασμένες στο άγχος ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες ή/και τα φάρμακα. Αν εσείς ή κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο πάσχει από αγχώδη διαταραχή, μην διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια.
