Η επιστημονική έρευνα ως εργαλείο διεύρυνσης της κοινωνίας της γνώσης

Η ανάδειξη της καθαρής κριτικής σκέψης ομάδας φοιτητριών-φοιτητών του Τμήματος Ψυχολογίας, της Σχολής Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας μέσα από δημοσιεύσεις εξεχουσών Εργασιών τους.

Υπάρχει πάντοτε μία ανοικτή ευκαιρία για κάθε διδάσκουσα/διδάσκοντα, να στρέψει το ενδιαφέρον των φοιτητριών/φοιτητών στην κριτική αξιοποίηση των γνώσεών τους, με γνώμονα την πρωτοτυπία, την προοπτική, το όραμα. Η αξιοποίηση μιας τέτοιας ευκαιρίας, περνά μέσα από το μονοπάτι της έρευνας, της βιωματικής ταύτισης του επιστήμονα με το γνωστικό του αντικείμενο, υπό τις πάγιες αρχές της συνεργασίας και της διαρκούς μελέτης.

Το ερευνητικό όραμα, όπως όλοι οι πνευματικοί προσανατολισμοί, διευρύνονται μέσα από τη δημιουργίας παραδειγματικών σχέσεων, οι οποίες ενθαρρύνουν νέες εμπειρίες, νέα συναισθήματα και παράγουν νέους στόχους.

Μία τέτοιας φύσης παραδειγματική σχέση με το περιβάλλον των δημοσιεύσεων, καλλιεργήθηκε και καρποφόρησε αρχικά ως μέσον εκγύμνασης μιας πρώτης γνωριμίας ομάδας φοιτητριών και  φοιτητών του Μαθήματος των Θεωριών Ηθικής Ανάπτυξης  του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και εξελίχθηκε σε πρωτότυπο σκοπό: εξατομικευμένες εκπαιδευτικές Εργασίες δημιουργικές, προσεκτικά διαρθρωμένες και  επιχειρηματολογικά τεκμηριωμένες, με διαφορετικούς τίτλους, μορφές, περιεχόμενα, χρησιμοποιήθηκαν πρότυπα εκγύμνασης για τη γνωριμία των φοιτητών με τον κόσμο της έρευνας.

Η εκ μέρους μου επιμέλεια των δημοσιευμάτων υπήρξε από ελάχιστη ως μηδενική, ώστε να μην αλλοιωθεί ο αυθορμητισμός της κριτικής καθαρότητας των απόψεων των πολλά υποσχόμενων εκκολαπτόμενων Ψυχολόγων.

Προκειμένου να διατηρηθεί η οργανική ενότητα μέσα από την πολυθεματική ποικιλία, θεωρήθηκε απαραίτητη η κατάταξη των Εργασιών -πλέον αξιόλογων προβεβλημένων άρθρων- ανά πεδίο ενδιαφέροντος: κατηγοριοποιημένοι σε δέκα θεματικές ενότητες, είκοσι δύο διαφορετικοί τίτλοι προσφέρονται στους αναγνώστες ως υλικό μελέτης, το οποίο πέραν της γνωστικής του αξίας, αναδεικνύει την προσαρμοστικότητα αλλά και την ευελιξία των νέων στην κατανόηση και διαχείριση των διαρκώς μεταβαλλόμενων όρων της σημερινής πραγματικότητας.

Ελπίζω και εύχομαι, αυτή η προσπάθεια που με τόση αγάπη αγκαλιάστηκε, να δώσει σε όλες και όλους το έναυσμα για μελλοντικές μελέτες, οι οποίες θα συμβάλλουν στην πρόοδο της Ψυχολογίας.

Ιδιαίτερα ευχαριστώ εκ μέρους των συμμετεχουσών, των συμμετεχόντων και προσωπικά, την Πρόεδρο του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ψυχολογίας της Ειδικής Αγωγής, κυρία Γκιαούρη Στεργιανή για τη συγκατάβασή της υπέρ της πραγματοποίησης αυτής της πρωτοβουλίας, την Επίκουρη Καθηγήτρια του Αναπτυξιακής Ψυχολογίας του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, κυρία Γεωργιάδου Τριανταφυλλιά, για την πολύτιμη βοήθεια και στήριξη την οποία μου παρείχε κατά τη διδασκαλία του Μαθήματος και την κυρία Βίβιαν Δρακοπούλου, υπεύθυνη Επικοινωνίας του Επιστημονικού Δικτυακού Τόπου Ψυχολογίας PsychologyNow.gr, για την ευκαιρία την οποία έδωσε σε αυτό το εκπαιδευτικού χαρακτήρα συλλογικό έργο, να δημοσιευτεί.

Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα να επισημάνω, ότι καμία εκ μέρους μου προσπάθεια δεν θα ήταν αποτελεσματική, εάν το πνευματικό υπόβαθρο των φοιτητριών και των φοιτητών συνολικά, και όχι μόνον εκείνων που συμμετείχαν στην παρούσα Δράση, δεν είχε προηγουμένως προπαρασκευαστεί από τις/τους συναδέλφους διδάσκουσες/οντες, και καλλιεργηθεί από το πηγαίο και εξωστρεφές όραμα Τμήματος αλλά και της Σχολής, η οποία, πέρα από το έργο μετάδοσης άρτιας επιστημονικής γνώσης, εκγυμνάζει και ολοκληρώνει υπεύθυνες νοοτροπίες, στάσεις ζωής και ηθικές αξίες, υπό το κριτήριο της ελευθερίας της έκφρασης-μετάδοσης των ιδεών.

Ευχαριστώ όλες και όλους εσάς, τις νέες και τους νέους που μου δώσατε την ευκαιρία να σας παραχωρήσω μέρος της ταπεινής μου γνώσης και εύχομαι από καρδιάς να είστε υγιείς, ευτυχισμένοι, αυτάρκεις, δυναμικοί, αισιόδοξοι, στραμμένοι στο όραμα και τις αξίες του λειτουργήματός σας και να αξιοποιείτε πάντοτε το αγαθό δημιουργώντας περιβάλλοντα παραδειγματικών σχέσεων προσανατολισμένα σε έργα αγάπης, ομορφιάς, κοινής ωφέλειας, δηλαδή -όπως έλεγε ο Benedetto Croce- έργα ελεύθερης βούλησης, ηθικής ανάπτυξης και προόδου.

Με τιμή,
Δημήτριος Δακρότσης, Καθηγητής ΣΕΠ ΕΑΠ Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Φιλοσοφία και Τέχνες» στη Θεματική Ενότητα «Φιλοσοφία και Μουσική». Τέως Εντεταλμένος Διδάσκων Τμήματος Ψυχολογίας, Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας για το Μάθημα της Ηθικής Ανάπτυξης.

Θεματικός Άξονας 1: 

Ηθικό και νόμιμο: η αναμέτρηση του ηθικά ορθού  -επομένως και πρακτέου- με το δίκαιο και το άδικο.

Τίτλοι Άρθρων:

1. «Δίκαιο και Ηθική: Συμπληρωματικές ή Αντίθετες Έννοιες»;

Συγγραφέας: Λυδία Αλέπα-Αναστασίου.

Διαβάστε το άρθρο εδώ

Θεματικός Άξονας 2: 

Freud και Δαρβίνος: οι επιρροές του πατέρα της Ψυχανάλυσης από τον εισηγητή της Θεωρίας της Εξέλιξης.

Τίτλοι Άθρων:

2. «Freud και Δαρβίνος: οι επιρροές του πατέρα της Ψυχανάλυσης από τον εισηγητή της Θεωρίας της Εξέλιξης».

Συγγραφέας: Αριάδνη Αναγνωπούλου.

Διαβάστε το άρθρο εδώ

Θεματικός Άξονας 3: 

Οὐδείς ἑκών κακός: κριτική επισκόπηση της σωκρατικής ρήσης περί γνώσης και άγνοιας της διάκρισης μεταξύ αγαθού και κακού.

Τίτλοι Άρθρων:

3. «Ηθική και ευδαιμονία σύμφωνα με τον Σωκράτη: συζήτηση με αφορμή την περίφημη ρήση του πλατωνικού δασκάλου, οὐδεὶς ἑκὼν κακός».

Συγγραφέας: Κυριακή Γιαβράμη.ΑΥΤΗ Η ΣΕΛΙΔΑ είναι ΣΚΟΠΙΜΑ ΛΕΥΚΗ

4. «Διασκεπτικός νους, σκοποθετικός νους: το διαχρονικό αίτημα εξισορρόπησης μεταξύ λογικής και ηθικής, μέσα από τα λόγια του Σωκράτη, οὐδεὶς ἑκὼν κακός».

Συγγραφέας: Ευκαρπίδου-Στεφανάτου Ανθή.

5. «Οὐδείς ἑκών κακός: τάδε έφη Σωκράτης περί ύπαρξης μίας ενιαίας, οικουμενικής αρχής γύρω από τη διάκριση αγαθού και κακού».

Συγγραφέας: Αναστασία Παρασκευή Ζαγαριώτη.

6. «Η γνώση των θεωρητικών εννοιών αλλά και των πρακτικών συνεπειών τους, μέσα από τρεις μόνο λέξεις του Σωκράτη: οὐδεὶς ἑκὼν κακός».

Συγγραφέας: Βασιλική Μπαλιάκα.

Διαβάστε τα άρθρα εδώ

Θεματικός Άξονας 4. 

Είναι η αγάπη ένα ψυχσεξουαλικό φαινόμενο; Κριτική θεώρηση της φροϋδικής άποψης γύρω από την αγάπη σε σχέση με την ηθική ανάπτυξη.

Τίτλοι Άρθρων:

7. «Αγάπη: Το συναίσθημα που υπερνικά τον φόβο και η επιδραστικότητά του στην ηθική ανάπτυξη».

Συγγραφέας: Αλεξάνδρα Θεοχαροπούλου.

8. «Είναι η αγάπη ένα ψυχοσεξουαλικό φαινόμενο ή μία σύνθεση ευεργετικών συναισθημάτων που επιδρά, μεταξύ άλλων, και στην ψυχολογία του ερωτισμού; Κριτική στη φροϋδική θεώρηση γύρω από το γενεσιουργό αίτιο της αγάπης».

Συγγραφέας: Νικόλαος Ιντζές.

9. «Αγάπη και φροϋδισμός: αποτελεί η ψυχο-σεξουαλικότητα κινητήριο αρχή της αγάπης ή είναι μόνο μία παράμετρός της»;

Συγγραφέας: Αναστασία Καρατζά.

10. «Αγάπη και ηθική ανάπτυξη: είναι η αγάπη ένα ψυχοσεξουαλικό φαινόμενο ή κάτι βαθύτερο σε σχέση με τον ανθρώπινο νου»;

Συγγραφέας: Δάφνη Κυρκοπούλου.

11. «Η ουσιαστική δύναμη της αγάπης, πέρα από τα τυπικά όρια της ψυχοσεξουαλικής συμπτωματολογίας της».

Συγγραφέας: Δέσποινα Λούτα.

12. «Ο μείζον ρόλος του μεταρσιωτικού και ψυχαναληπτικού ρόλου του συναισθήματος της αγάπης, στην ηθική ανάπτυξη».

Συγγραφέας: Αναστασία Ντάνια.

13. «Υπάρχει αγάπη πέρα από το οιδιπόδειο σύμπλεγμα; Σκέψεις περί του πλέον πολυσυζητημένου ανθρώπινου συναισθήματος, με αφορμή τη διδασκαλία του Freud».

Συγγραφέας: Κωνσταντίνα Ξενάκη.

14. «Είναι η αγάπη ένα σεξουαλικό φαινόμενο σύμφωνα με τη διδασκαλία του Freud ή ένα ακαταμάχητο συναίσθημα αλτρουιστικής σύνδεσης»;

Συγγραφέας: Ευγενία Πατσάνη.

Διαβάστε τα άρθρα εδώ

Θεματικός Άξονας 5:

Ψυχικά τραύματα και ηθική: η επίδραση των αρνητικών βιωμάτων στην ηθική ανάπτυξη.

Τίτλοι Άρθρων.

15. «Η γνώση των μηχανισμών του ψυχικού τραύματος, ως μείζον κριτηριο αντιμετώπισης των συνεπειών του στη λογικο-συναισθηματική και ηθική ανάπτυξη».

Συγγραφέας: Μαρία-Αποστολία Μουρούτη.

16. «Η εμπειρία του ψυχικού τραύματος σύμφωνα με τους Piaget και Kohlberg: παραδείγματα και σύγχρονη αντιμετώπιση».

Συγγραφέας: Γεωργία Παπαδοπούλου.

17. «Η ευαλωτότητα της παιδικής ηλικίας στα ψυχικά τραύματα: αίτια, πρόληψη, θεραπεία με γνώμονα την συναισθηματική-ηθική ανάπτυξη».

Συγγραφέας: Χριστίνα Γεωργίου.

Διαβάστε τα άρθρα εδώ

Θεματικός Άξονας 6:

Συνύπαρξη και αλληλεπίδραση κάτω από την ίδια στέγη: καλλιέργεια, μετάδοση, αφομοίωση προτύπων ηθικής ανάπτυξης από αδέλφια κοντινής ηλικίας.

Τίτλοι Άρθρων:

18. «Συνύπαρξη και αλληλεπίδραση κάτω από την ίδια στέγη: καλλιέργεια, μετάδοση, αφομοίωση προτύπων ηθικής ανάπτυξης από αδέλφια κοντινής ηλικίας».

Συγγραφέας: Ευαγγελία Νακλίογλου.

Διαβάστε το άρθρο εδώ

Θεματικός Άξονας 7:

Γιατί κάποια παιδιά δεν ξεπερνούν το στάδιο του εγωκεντρισμού; Επισκόπηση καίριων θέσεων και κριτική τοποθέτηση γύρω από το φαινόμενο.

Τίτλοι Άρθρων:

19. «Γιατί κάποια παιδιά δεν ξεπερνούν το στάδιο του εγωκεντρισμού; Επισκόπηση καίριων θέσεων και κριτική τοποθέτηση γύρω από το φαινόμενο».

Συγγραφέας: Θεοδώρα Πετρίτση.

Διαβάστε το άρθρο εδώ

Θεματικός Άξονας 8: 

Τιμωρία στα παιδιά: τα ψυχολογικά όρια ανοχής στην επιβολή τιμωρίας και οι επιπτώσεις της υπέρβασής τους.

Τίτλοι Άρθρων:

20. «Τιμωρία στα παιδιά: τα ψυχολογικά όρια ανοχής στην επιβολή τιμωρίας και οι επιπτώσεις της υπέρβασής τους».

Συγγραφέας: Μαίρη Κιλιγκαρίδου.

Διαβάστε το άρθρο εδώ

Θεματικός Άξονας 9: 

Καλλιεργείται η ηθική στους ενήλικες; Προοπτικές ανάδειξης των πτυχών της αγαθής πλευράς του χαρακτήρα διαμέσου εκγύμνασης της ώριμης προσωπικότητας.

Τίτλοι Άρθρων:

21. «Ηθική ανάπυξη στην ενήλικη ζωή: παράγοντες και διεργασίες».

Συγγραφέας: Βαλεντνίνα Μούτσα.

Διαβάστε το άρθρο εδώ

Θεματικός Άξονας 10: 

Ηθικά Διλήμματα στην ένταξη παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο σχολικό περιβάλλον.

Τίτλοι Άρθρων:

22. «Ηθικά Διλήμματα στην ένταξη παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο σχολικό περιβάλλον».

Συγγραφέας: Αλκέντα Χάσκα.

Διαβάστε το άρθρο εδώ