Οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες που μείωσαν τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης κατά 50% για λίγες μόνο εβδομάδες παρουσίασαν σημαντική βελτίωση στο πώς αισθάνονταν τόσο για το βάρος τους όσο και για τη συνολική εμφάνισή τους σε σύγκριση με τους συνομηλίκους τους που διατήρησαν σταθερά επίπεδα χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε από την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία.
Η εφηβεία είναι μια ευάλωτη περίοδος για την ανάπτυξη προβλημάτων εικόνας του σώματος, διατροφικών διαταραχών και ψυχικών ασθενειών, δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Γκάρυ Γκόλντφιλντ, του Ερευνητικού Ινστιτούτου του Νοσοκομείου Παίδων του Ανατολικού Οντάριο. Οι νέοι ξοδεύουν, κατά μέσο όρο, έξι έως οκτώ ώρες ημερησίως σε οθόνες, μεγάλο μέρος των οποίων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να εκθέσουν τους χρήστες σε εκατοντάδες ή και χιλιάδες εικόνες και φωτογραφίες καθημερινά, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των διασημοτήτων και των μοντέλων μόδας ή γυμναστικής, γεγονός που γνωρίζουμε ότι οδηγεί σε μια εσωτερίκευση των ιδανικών ομορφιάς που είναι ανέφικτα σχεδόν για όλους, με αποτέλεσμα μεγαλύτερη δυσαρέσκεια για το σωματικό βάρος και το σχήμα.
Ωστόσο, μεγάλο μέρος της ψυχολογικής έρευνας σχετικά με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την εικόνα του σώματος και την ψυχική υγεία είναι συσχετιστικό, σύμφωνα με τον Γκόλντφιλντ, οπότε δεν είναι βέβαιο αν τα άτομα με προβλήματα εικόνας σώματος και ψυχικής υγείας περνούν περισσότερο χρόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή αν η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης οδηγεί σε μεγαλύτερα προβλήματα εικόνας σώματος και ψυχικής υγείας.
Για να κατανοήσουν καλύτερα τις αιτιώδεις επιδράσεις της μείωσης της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην εικόνα του σώματος, ο Γκόλντφιλντ και οι συνεργάτες του διεξήγαγαν προηγουμένως μια πιλοτική μελέτη με 38 προπτυχιακούς φοιτητές με αυξημένα επίπεδα άγχους ή/και κατάθλιψης. Σε ορισμένους από τους συμμετέχοντες ζητήθηκε να περιορίσουν τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε όχι περισσότερο από 60 λεπτά την ημέρα, ενώ σε άλλους επιτράπηκε η απεριόριστη πρόσβαση.
Σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες που είχαν απεριόριστη πρόσβαση, οι συμμετέχοντες που περιόρισαν τη χρήση τους παρουσίασαν βελτιώσεις στον τρόπο με τον οποίο έβλεπαν τη συνολική τους εμφάνιση (αλλά όχι το βάρος τους) μετά από τρεις εβδομάδες. Λόγω του μικρού μεγέθους του δείγματος, ωστόσο, οι ερευνητές δεν μπόρεσαν να πραγματοποιήσουν ουσιαστική ανάλυση της επίδρασης του φύλου.
Το τρέχον πείραμα, στο οποίο συμμετείχαν 220 προπτυχιακοί φοιτητές ηλικίας 17-25 ετών (76% γυναίκες, 23% άνδρες, 1% άλλοι) και το οποίο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Psychology of Popular Media, προσπάθησε να επεκτείνει την πιλοτική μελέτη και να αντιμετωπίσει τον περιορισμό του φύλου. Για να προκριθούν, οι συμμετέχοντες έπρεπε να είναι τακτικοί χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (τουλάχιστον δύο ώρες την ημέρα στα smartphones τους) και να παρουσιάζουν συμπτώματα κατάθλιψης ή άγχους.
Κατά την πρώτη εβδομάδα του πειράματος, όλοι οι συμμετέχοντες έλαβαν οδηγίες να χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως θα έκαναν κανονικά. Η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μετρήθηκε με τη χρήση ενός προγράμματος παρακολούθησης του χρόνου παρακολούθησης της οθόνης, στο οποίο οι συμμετέχοντες παρείχαν καθημερινά ένα στιγμιότυπο οθόνης. Μετά την πρώτη εβδομάδα, οι μισοί συμμετέχοντες έλαβαν οδηγίες να μειώσουν τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε όχι περισσότερο από 60 λεπτά την ημέρα.
Διαβάστε σχετικά: Η αντανάκλαση της ζωής μας στα social media
Στην αρχή του πειράματος, οι συμμετέχοντες απάντησαν επίσης σε μια σειρά δηλώσεων σχετικά με τη συνολική τους εμφάνιση (π.χ. “Είμαι αρκετά ευχαριστημένος με την εμφάνισή μου”) και το βάρος τους (π.χ. “Είμαι ικανοποιημένος με το βάρος μου”) σε μια 5-βάθμια κλίμακα, με το 1 να δηλώνει “ποτέ” και το 5 “πάντα”. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ένα παρόμοιο ερωτηματολόγιο στο τέλος του πειράματος.
Για τις επόμενες τρεις εβδομάδες, οι συμμετέχοντες στους οποίους δόθηκαν οδηγίες να περιορίσουν τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μείωσαν τη χρήση τους κατά περίπου 50%, σε μέσο όρο 78 λεπτά την ημέρα, σε σχέση με την ομάδα ελέγχου, η οποία χρησιμοποιούσε κατά μέσο όρο 188 λεπτά μέσων κοινωνικής δικτύωσης την ημέρα.
Οι συμμετέχοντες που μείωσαν τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είχαν σημαντική βελτίωση στον τρόπο με τον οποίο έβλεπαν τόσο τη συνολική τους εμφάνιση όσο και το σωματικό τους βάρος μετά την παρέμβαση των τριών εβδομάδων, σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, η οποία δεν είδε καμία σημαντική αλλαγή. Το φύλο δεν φάνηκε να κάνει καμία διαφορά στα αποτελέσματα.
Η σύντομη παρέμβασή μας, διάρκειας τεσσάρων εβδομάδων, με τη χρήση συσκευών παρακολούθησης του χρόνου προβολής έδειξε ότι η μείωση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης επέφερε σημαντικές βελτιώσεις στην εμφάνιση και στην εκτίμηση του βάρους σε νέους με άγχος και έντονη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, δήλωσε ο Γκόλντφιλντ. Η μείωση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι μια εφικτή μέθοδος για την παραγωγή βραχυπρόθεσμης θετικής επίδρασης στην εικόνα του σώματος σε έναν ευάλωτο πληθυσμό χρηστών και θα πρέπει να αξιολογηθεί ως πιθανό συστατικό στοιχείο στη θεραπεία των διαταραχών που σχετίζονται με την εικόνα του σώματος.
Ενώ η τρέχουσα μελέτη διεξήχθη ως απόδειξη της υπόθεσης, ο Γκόλντφιλντ και οι συνάδελφοί του βρίσκονται στη διαδικασία διεξαγωγής μιας μεγαλύτερης μελέτης για να δουν αν η μείωση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να διατηρηθεί για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα και αν η μείωση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερα ψυχολογικά οφέλη.
Έρευνα: Reducing Social Media Use Improves Appearance and Weight Esteem in Youth with Emotional Distress, Psychology of Popular Media. www.apa.org/pubs/journals/rele … s/ppm-ppm0000460.pdf
Απόδοση – Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*