Η συσχέτιση ανάμεσα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα συμπτώματα κατάθλιψης αφορά στη σύγκριση της «ατελούς» ζωής του χρήστη με την επεξεργασμένη και φαινομενικά τέλεια εικόνα της ζωής των άλλων.
Η τελευταία από ένα πλήθος μελετών που ερευνούν συνδέσεις μεταξύ των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της κατάθλιψης υποδηλώνει ότι αυτά τα δύο πηγαίνουν μαζί. Η σχέση ανάμεσα στα κοινωνικά δίκτυα και στην ψυχική υγεία έχει συζητηθεί πολύ, όπως δήλωσε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Δρ Ρόι Πέρλις, διευθυντής του Κέντρου Πειραματικών Φαρμάκων και Διαγνωστικής στο Γενικό Νοσοκομείο Μασαχουσέτης.
Από τη μια μεριά, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ένας τρόπος για τους ανθρώπους να μένουν συνδεδεμένοι με μια ευρύτερη κοινότητα και να λαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με πράγματα που τους ενδιαφέρουν, παρατήρησε ο ερευνητής.
Από την άλλη, ακόμα και πριν αναγνωριστεί η εκτεταμένη παραπληροφόρηση σε αυτές τις πλατφόρμες, υπήρχε η αίσθηση ότι οι νέοι άνθρωποι μπορεί να επηρεάζονται αρνητικά. Η νέα μελέτη παρακολουθεί τη χρήση των κοινωνικών μέσων επί ένα χρόνο και την εμφάνιση κατάθλιψης ανάμεσα σε σχεδόν 5.400 ενηλίκους. Κανείς από τους συμμετέχοντες δεν ανέφερε ούτε ήπια κατάθλιψη αρχικά.
Ωστόσο, μέσα από πολλαπλά ερωτηματολόγια κατά τη διάρκεια 12 μηνών, η μελέτη βρήκε ότι η κατάσταση κατάθλιψης χειροτέρεψε για κάποιους συμμετέχοντες. Ο κίνδυνος αυξήθηκε με τη χρήση τριών πολύ δημοφιλών μέσων κοινωνικής δικτύωσης: του Snapchat, του Facebook και του TikTok. Όσο για το εάν τα κοινωνικά μέσα όντως προκαλούν κατάθλιψη, ο ερευνητής δήλωσε ότι δεν είναι ξεκάθαρο τι προκαλεί τι.
Μια πιθανή εξήγηση για τα αποτελέσματα είναι ότι οι άνθρωποι που διατρέχουν ήδη κίνδυνο κατάθλιψης, ακόμα κι αν δεν έχουν κατάθλιψη, είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Άλλη εξήγηση είναι ότι τα κοινωνικά μέσα στ’ αλήθεια συμβάλλουν σε αυτόν τον αυξημένο κίνδυνο. Όμως, η συγκεκριμένη μελέτη δεν έχει σχεδιαστεί για να κάνει τον διαχωρισμό ανάμεσα στα δύο, σημείωσε ο ερευνητής.
Για να ερευνήσει την ευαλωτότητα των ενηλίκων, η ομάδα εστίασε στους χρήστες κοινωνικών μέσων 18 ετών και άνω (μέση ηλικία: περίπου 56). Σχεδόν τα δύο τρίτα ήταν γυναίκες και πάνω από τα τρία τέταρτα ήταν λευκοί. Όλοι συμπλήρωσαν μια αρχική έρευνα σχετικά με τη χρήση που έκαναν στις πλατφόρμες Facebook, Instagram, LinkedIn, Pinterest, TikTok, Twitter, Snapchat και/ή YouTube.
Διαβάστε σχετικά: Η γλώσσα της κατάθλιψης στα κοινωνικά δίκτυα
Οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν επίσης σχετικά με τις συνήθειες κατανάλωσης ειδήσεων και την πρόσβαση σε κοινωνική υποστήριξη όταν ένιωθαν λυπημένοι ή καταθλιμμένοι. Κανείς δεν έδειξε σημάδια κατάθλιψης στην πρώτη έρευνα. Όμως, αφού συμπλήρωσαν τουλάχιστον ένα παρόμοιο πρόσθετο ερωτηματολόγιο, σχεδόν το 9% παρουσίασε μια σημαντική αύξηση στις μετρήσεις για τον κίνδυνο κατάθλιψης.
Αυξημένος κίνδυνος φάνηκε στους χρήστες του TikTok ή του Snapchat που ήταν 35 ετών και άνω, αλλά όχι σε νεότερους χρήστες. Η αντίστροφη δυναμική παρουσιάστηκε στους χρήστες του Facebook: ο κίνδυνος κατάθλιψης αυξήθηκε στους χρήστες κάτω των 35 ετών, αλλά όχι ανάμεσα στους μεγαλύτερους χρήστες.
Δεδομένου ότι τα συγκεκριμένα αίτια και αποτελέσματα δεν είναι ξεκάθαρα, ο Δρ Πέρλις θεωρεί ότι το συμπέρασμα για την ώρα είναι ότι οι ερευνητές χρειάζεται να κατανοήσουν καλύτερα τη σχέση ανάμεσα στα κοινωνικά μέσα και στην ψυχική υγεία.
Μια υπόθεση για τη συσχέτιση ανάμεσα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα συμπτώματα κατάθλιψης είναι η σύγκριση της ατελούς ζωής κάποιου με την επεξεργασμένη και φαινομενικά τέλεια εικόνα της ζωής των άλλων. Αυτό από μόνο του μπορεί να μην είναι αιτία καταθλιπτικών συμπτωμάτων, όμως για άτομα με άλλους παράγοντες κινδύνου και προδιαθέσεις, η χρήση των κοινωνικών μέσων μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη των συμπτωμάτων, δήλωσε η Αμάντα Τζιορντάνο, αναπληρώτρια καθηγήτρια υπηρεσιών συμβουλευτικής και ανθρώπινης ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια.
Σύμφωνα με την Τζιορντάνο, μια άλλη θεωρία είναι ότι οι διαδικτυακές κοινωνικές συνδέσεις δεν αντικαθιστούν επαρκώς το βάθος και την ποιότητα των φιλικών σχέσεων εκτός δικτύου. Ως αποτέλεσμα, ακόμα και οι άνθρωποι με χιλιάδες συνδέσεις στα κοινωνικά μέσα μπορεί να νιώθουν ότι είναι μόνοι, άγνωστοι και χωρίς υποστήριξη.
Με απλά λόγια, οι εικονικές συνδέσεις μπορεί να αποτυγχάνουν να ανταποκριθούν σε βασικές ανάγκες μας όπως η αίσθηση ότι ανήκουμε και ότι είμαστε συνδεδεμένοι, κι έτσι να συμβάλλουν στα συναισθήματα κατάθλιψης για κάποιους ανθρώπους, εξήγησε η καθηγήτρια.
Απόδοση - Επιμέλεια: Ισμήνη Τσοχαλή, επιμελήτρια κειμένων
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
