Το άγχος των εξετάσεων που παρουσιάζουν τα παιδιά μπορεί να οδηγήσει στην υλοποίηση των φόβων τους, σύμφωνα με το φαινόμενο της αυτοεκπληρούμενης προφητείας. Τα υψηλά επίπεδα άγχους είναι πιθανό να επηρεάσουν την επίδοσή τους, η οποία μπορεί εν τέλει να είναι σημαντικά χαμηλότερη των ικανοτήτων και της προσπάθειάς τους.
Μια ομάδα ψυχολόγων με την εποπτεία του Fred Paas προσέγγισε το θέμα του άγχους των εξετάσεων μέσα από μια γνωστική προσέγγιση. Όπως υποστηρίζουν, τα παιδιά έχουν συγκεκριμένη ικανότητα για ενεργό μνήμη, η οποία χρησιμοποιείται είτε για τη δραστηριότητα που έχουν απέναντί τους είτε για εξωτερικούς παράγοντες, όπως είναι οι σκέψεις ανησυχίας. Η ομάδα των ψυχολόγων διερεύνησε τα οφέλη μιας απλής στρατηγικής, ειδικά σχεδιασμένης για να βοηθά τα παιδιά να συγκεντρώνονται περισσότερο στις εξετάσεις και λιγότερο στην ανησυχία τους.
Σε περισσότερα από 100 παιδιά ηλικίας 11 και 12 ετών σε τρία ελληνικά δημοτικά σχολεία δόθηκε ένα τεστ μαθηματικών. Τα επίπεδα του στρες ήταν αυξημένα καθώς υπήρχε περιορισμένος χρόνος για την επίλυση των ασκήσεων (τρία λεπτά για κάθε ερώτηση) και υπήρχε βραβείο γι’ αυτόν που θα είχε την καλύτερη επίδοση σε κάθε τάξη. Η ειδοποιός διαφορά ήταν πως οι ερευνητές έδωσαν στα μισά παιδιά ένα λεπτό για να διαβάσουν γρήγορα και τις δέκα ερωτήσεις του τεστ- αυτή ήταν και η απλή παρέμβαση. Σύμφωνα με την υπόθεση των ερευνητών, το γρήγορο διάβασμα όλων των ερωτήσεων θα μείωνε το άγχος των παιδιών και θα ενεργοποιούσε εκείνα τα γνωστικά σχήματα που είναι σχετικά με την επίλυση μαθηματικών προβλημάτων. Τα υπόλοιπα παιδιά λειτούργησαν ως ομάδα ελέγχου και είχαν ένα επιπλέον λεπτό για να απαντήσουν στην πρώτη ερώτηση.
Τα αποτελέσματα έδειξαν πως τα παιδιά της πρώτης ομάδας που είχαν ένα λεπτό για να κοιτάξουν όλες τις ερωτήσεις του τεστ είχαν καλύτερη επίδοση σε σχέση με τα παιδιά που βρίσκονταν στην ομάδα ελέγχου. Η διαφοροποίηση αυτή συνέχισε να ισχύει ακόμα και όταν οι ερευνητές ήλεγξαν για τα επίπεδα άγχους της κάθε ομάδας. Δεδομένου ότι οι αυτοαναφορές άγχους των δύο ομάδων παιδιών δεν διέφεραν σημαντικά, οι ερευνητές μπορούσαν με ασφάλεια να υποθέσουν πως η στρατηγική που πρότειναν βελτίωσε την επίδοση και την αποτελεσματικότητα των παιδιών, υποβοηθώντας τα να συγκεντρωθούν περισσότερο στην επίλυση των προβλημάτων και λιγότερο στο άγχος και την ανησυχία τους.
Ωστόσο, το πρόβλημα με αυτή την ερμηνεία είναι πως η προτεινόμενη στρατηγική βοήθησε όλα τα παιδιά και όχι μόνο αυτά που ήταν αγχωμένα. Επομένως, η στρατηγική του να διαβάζει το παιδί πρώτα όλες τις ερωτήσεις ενός τεστ, φαίνεται να είναι απλή για τη βελτίωση της επίδοσής του, αλλά δεν είναι ξεκάθαρο ότι αφορά αποκλειστικά και μόνο τη μείωση του άγχους.
Πηγή: BPS Research Digest
Απόδοση - Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
