PsychologyNow Team

Ποιες είναι οι επιπτώσεις της ολικής απομόνωσης;

Ποιες είναι οι επιπτώσεις της ολικής απομόνωσης;

PsychologyNow Team
ένας άνδρας που φωτίζεται το φως του στο απόλυτο σκοτάδι

Ο Rich Alati στοιχημάτισε 100.000 δολάρια ότι θα μείνει για 30 ημέρες σε ένα δωμάτιο στο απόλυτο σκοτάδι. Από την τρίτη ημέρα όμως ο εγκέφαλός του άρχιζε να έχει παραισθήσεις και να φαντάζεται ότι τον παρακολουθούν...


Φανταστείτε να ήσασταν απομονωμένοι σε ένα μικρό, σκοτεινό δωμάτιο, χωρίς καμία κοινωνική αλληλεπίδραση για 30 ολόκληρες ημέρες. Σίγουρα, είναι μία κατάσταση που δεν θα την επέλεγαν πολλοί άνθρωποι. Όμως, τον Νοέμβριο του 2018, ο επαγγελματίας Αμερικανός παίκτης του πόκερ Ριτς Αλάτι, στοιχημάτισε 100.000 δολάρια ότι θα μπορούσε να επιβιώσει 30 ημέρες μόνος του, στο απόλυτο σκοτάδι.

Διέμενε σε ένα μικρό, εντελώς σκοτεινό δωμάτιο με τίποτα άλλο, εκτός από ένα κρεβάτι, ένα ψυγείο και ένα μπάνιο. Παρόλο που διέθετε όλους τους πόρους που χρειαζόταν για να επιβιώσει, ο Αλάτι δεν μπόρεσε να αντέξει όλο το μήνα. Μετά από 20 ημέρες διαπραγματεύτηκε την «απελευθέρωσή του», κερδίζοντας 62.400 δολάρια.

 

Υπάρχουν αμέτρητες αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να επιφέρει η κοινωνική απομόνωση και η ακραία απομόνωση στο μυαλό και το σώμα μας.

 

Ο Αλάτι δεν αποτέλεσε εξαίρεση, αναφέροντας ότι αντιμετώπισε μια σειρά ανεπιθύμητων παρενεργειών, συμπεριλαμβανομένων αλλαγών στον κύκλο του ύπνου και παραισθήσεις. Γιατί όμως μας είναι τόσο δύσκολο να αντέξουμε την απομόνωση;

TotalIsol es1v

Ένας από τους λόγους, είναι επειδή οι άνθρωποι είμαστε κοινωνικά όντα. Πολλοί άνθρωποι που έχουν ζήσει σε απομονωμένα περιβάλλοντα, όπως οι ερευνητές που εργάζονται στην Ανταρκτική, αναφέρουν ότι η μοναξιά μπορεί να είναι το πιο δύσκολο μέρος της εργασίας τους. Ο Γιόσι Γκίνσμπεργκ , ένας Ισραηλινός συγγραφέας που επέζησε για εβδομάδες μόνος του στον Αμαζόνιο, δήλωσε ότι η μοναξιά ήταν αυτό από το οποίο υπέφερε περισσότερο και ότι είχε δημιουργήσει φανταστικούς φίλους για να κρατήσει συντροφιά στον εαυτό του.

TotalIsol es2v

Η μοναξιά μπορεί να βλάψει τόσο την ψυχική όσο και τη σωματική μας υγεία.

Οι κοινωνικά απομονωμένοι άνθρωποι είναι λιγότερο ικανοί να αντιμετωπίσουν τις αγχωτικές καταστάσεις. Είναι επίσης πιο πιθανό να βιώνουν κατάθλιψη και ενδέχεται να έχουν προβλήματα στην επεξεργασία των πληροφοριών. Αυτό με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολίες στη λήψη αποφάσεων και αποθήκευσης της μνήμης και ανάκλησης πληροφοριών.

Οι άνθρωποι που βιώνουν μοναξιά, καθίστανται επίσης πιο ευάλωτοι στην ασθένεια. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το ανοσοποιητικό σύστημα ενός μοναχικού ατόμου, ανταποκρίνεται διαφορετικά στην καταπολέμηση των ιών, καθιστώντας τους πιο ευάλωτους να εκδηλώσουν μία ασθένεια.

TotalIsol es3v

Οι επιπτώσεις της κοινωνικής απομόνωσης γίνονται χειρότερες όταν οι άνθρωποι αναγκάζονται να ζήσουν σε φυσικά απομονωμένα περιβάλλοντα. Για παράδειγμα, η απομόνωση μπορεί να έχει αρνητικές ψυχολογικές επιπτώσεις στους κρατούμενους φυλακών - συμπεριλαμβανομένων σημαντικών αυξήσεων στο άγχος και τις κρίσεις πανικού, αυξημένα επίπεδα παράνοιας και χαμηλότερη ικανότητα καθαρής σκέψης. Πολλοί κρατούμενοι αναφέρουν επίσης μακροπρόθεσμα προβλήματα ψυχικής υγείας μετά από την απομόνωση.

Η Νατάσα Κάμπους, μία γυναίκα που απήχθη στην ηλικία των δέκα ετών και κρατήθηκε αιχμάλωτη σε ένα κελάρι για οκτώ χρόνια, σημείωσε στη βιογραφία της ότι η έλλειψη επαφής με το φως και με τους ανθρώπους την αποδυνάμωσαν διανοητικά. Αναφέρει επίσης ότι οι ατελείωτες ώρες και οι μέρες που πέρασε εντελώς απομονωμένη την κατέστησαν ευάλωτη στις εντολές και τους χειρισμούς του απαγωγέα της.

Μόνος στο σκοτάδι

Οι επιπτώσεις της απομόνωσης μπορούν να γίνουν ακόμα πιο έντονες αν βρεθείτε στο απόλυτο σκοτάδι, καθώς προκαλούν τόσο σωματικές όσο και ψυχολογικές συνέπειες. Ένας αντίκτυπος του πλήρους σκοταδιού είναι ότι μπορεί να καταστρέψει τον κύκλο του ύπνου σας. Δύο από τους βασικούς μηχανισμούς ρύθμισης του κύκλου ύπνου1, η ορμόνη μελατονίνη και ο υπερχειαστικός πυρήνας του εγκεφάλου, βασίζουν τη λειτουργία τους στο φως.

Το φως της ημέρας μειώνει τα επίπεδα της μελατονίνης μας, βοηθώντας μας να νιώσουμε ότι ξυπνάμε. Το φως της ημέρας βοηθά επίσης τον υπερχειαστικό πυρήνα να μηδενίσει τον χρόνο ξυπνήματος, αν οι κύκλοι του ύπνου αρχίσουν να χάνουν το ρυθμό τους. Χωρίς το φως της ημέρας, ο 24ωρος κιρκαδικός μας ρυθμός μπορεί να αλλάξει. Αυτό εξηγεί γιατί οι άνθρωποι που ερευνούν τα συστήματα σπηλαίων, για παράδειγμα, διαπιστώνουν ότι διακόπτεται ο κύκλος ύπνου-αφύπνισης. Αυτό σημαίνει ότι η περίοδος πριν τον ύπνο δε διατηρείται σε κανονικό μοτίβο και μπορεί να αλλάζει κάθε μέρα.

Οι διαταραχές του κιρκαδικού μας ρυθμού μπορούν επίσης να μας κάνουν να νιώθουμε κατάθλιψη και κούραση. Αυτό έχει επίσης συνδεθεί με τον αυξημένο κίνδυνο καρκίνου, την αντίσταση στην ινσουλίνη και τις καρδιακές παθήσεις, καθώς και άλλα σωματικά προβλήματα2 όπως η παχυσαρκία και η πρόωρη γήρανση.

Οι άνθρωποι που μπαίνουν σε απομόνωση παρουσιάζουν επίσης παραισθήσεις. Η έλλειψη ερεθισμάτων αναγκάζει τους ανθρώπους να δώσουν σημασία στις εσωτερικές σκέψεις και τα συναισθήματα που κανονικά σχετίζονται με το εξωτερικό περιβάλλον. Ουσιαστικά, οι παραισθήσεις προκύπτουν επειδή ο εγκέφαλος δε διεγείρεται από εξωτερικά ερεθίσματα3.

Στην πραγματικότητα, ο Αλάτι απεκάλυψε ότι άρχισε να παρουσιάζει παραισθήσεις την τρίτη ημέρα της απομόνωσής του: έβλεπε το δωμάτιο να γεμίζει με φυσαλίδες, μέχρι να φαντάζεται ότι η οροφή είχε ανοίξει για να του δείξει έναν ουρανό γεμάτο άστρα. Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε πλήρη απομόνωση μπορεί επίσης να αισθάνονται ότι υπάρχει μια φανταστική παρουσία ή κάποιος που τους παρακολουθεί.

Ενώ η επίδραση της ολικής απομόνωσης μπορεί να είναι σοβαρή, τα καλά νέα είναι ότι αυτά τα αποτελέσματα είναι αναστρέψιμα. Η έκθεση στο φως της ημέρας μπορεί κανονικά να διορθώσει τα μοτίβα του ύπνου - αν και αυτό μπορεί να πάρει εβδομάδες ή ακόμα και μήνες σε ορισμένες περιπτώσεις, πριν προσαρμοστεί πλήρως. Η επανασύνδεση με άλλους ανθρώπους μπορεί να μειώσει τη μοναξιά και να μας βοηθήσει στην αποκατάσταση της καλής ψυχικής και σωματικής υγείας. Ωστόσο, ορισμένοι άνθρωποι που βρίσκονται σε κοινωνική απομόνωση ενάντια στη θέλησή τους, μπορεί να αναπτύξουν μακροπρόθεσμες ψυχικές συνθήκες, όπως τη διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD).

Όμως, σε ορισμένους ανθρώπους που ήθελαν οι ίδιοι να βάλουν στον εαυτό τους την πρόκληση της απομόνωσης, μπορεί να είναι και μία δυνατότητα αυτογνωσίας και προσωπικής ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης της συναισθηματικής ανάπτυξης, μίας αίσθησης εγγύτητας για την οικογένεια και τους φίλους και την απόκτηση μιας καλύτερης οπτικής για τη ζωή, ως αποτέλεσμα της εμπειρίας τους.

Ακόμη και ο Αλάτι μετά από 20 μέρες πρόθυμου εγκλεισμού στην απόλυτη απομόνωση, ανέφερε ότι άλλαξε και ότι η εμπειρία του τον έκανε να εκτιμήσει περισσότερο τους ανθρώπους και τη ζωή, να έχει μεγαλύτερη προσοχή και συγκέντρωση και γενικότερα να νιώσει πιο ευτυχισμένος από πριν.


Πηγή: theconversation.com
Έρευνα: 1. Life in a dark biosphere: a review of circadian physiology in “arrhythmic” environments
2. Effects of Circadian Disruption on Mental and Physical Health, Current Neurology and Neuroscience Reports
3. On the neurobiology of hallucinations, Journal of Psychiatry & Neuroscience

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...