Κατερίνα Ντέμου

Ψυχολογική ευελιξία και λειτουργικές σχέσεις

Ψυχολογική ευελιξία και λειτουργικές σχέσεις

Κατερίνα Ντέμου
δύο γυναίκες εξασκούν την Ψυχολγική ευελιξία στις λειτουργικές σχέσεις
Image credit: Bewakoof Official / unsplash.com

Τι σημαίνει ψυχολογική ευελιξία και πώς μπορεί να διευκολύνει τις σχέσεις μας τόσο τις συντροφικές όσο και τις οικογενειακές;


Σε αυτά τα ερωτήματα έρχεται να ρίξει φως η μετα ανάλυση 174 ξεχωριστών μελετών από τη Jennifer S. Daks και τον Ronald Rogge στο Πανεπιστήμιο του Ρότσεστερ. Η πρόσφατη αυτή μετα ανάλυση, η οποία δημοσιεύθηκε στο Journal of Contextual Behavioral Science, υποστηρίζει ότι η ευελιξία βοηθά, ενώ αντίθετα η δυσκαμψία εμποδίζει, τις σημαντικές κοντινές μας σχέσεις αναλύοντας δεδομένα από 203 ξεχωριστά δείγματα με συνολικά περίπου 44.000 συμμετέχοντες!

Μέρος από τις μελέτες αυτές ερευνούσε το πώς σχετίζεται η λειτουργικότητα των σχέσεων ανάμεσα σε ζευγάρια και οικογένειες σε καταστάσεις ψυχολογικής ευελιξίας και ψυχολογικής δυσκαμψίας.

PsyxolEueliksiaSxeseis e

Τι σημαίνει όμως ο όρος ψυχολογικά ‘ευέλικτο’ άτομο; Ο όρος αυτός αναφέρεται σε ένα σύνολο χαρακτηριστικών του ατόμου που σχετίζεται τόσο με τη στάση του απέναντι σε όσα του συμβαίνουν όσα και με δεξιότητες που έχει. Ένα ψυχολογικά ευέλικτο άτομο διατηρεί μια στάση ανοιχτότητας ως προς τις καταστάσεις, βρίσκεται σε επαφή με το εδώ και τώρα, καταφέρνει να διαχειρίζεται εμπόδια χωρίς ταυτόχρονα να χάνει το κουράγιο του στην αναζήτηση νέων στόχων και νοήματος.

Θα λέγαμε πως αυτό το άτομο αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της ζωής με μια ευρύτερη οπτική χωρίς να χάνεται μέσα σε αυτές. Επιπλέον ένα ψυχολογικά ευέλικτο άτομο παραμένει σε επαφή με τις βαθιές αξίες του ακόμα και σε μέρες κουραστικές ή αγχωτικές, για παράδειγμα ένας γονέας που καλείται να διαχειριστεί ένα παιδί που εκφράζει έντονα συναισθήματα εκείνη τη στιγμή θυμάται να είναι συμπονετικός και παρών βάζοντας ταυτόχρονα όρια, προφέροντας έτσι ασφάλεια, συμπόνοια και παρουσία.

Στην αντίπερα όχθη βρίσκεται η ψυχολογική ακαμψία όπου συνήθως σχετίζεται με επικριτική στάση, αισθήματα ενοχής και ντροπής και μεγάλη δυσκολία διαχείρισης τόσο των προκλήσεων της ζωής όσο και των σκέψεων και των συναισθημάτων του ίδιου του ατόμου. Η Jennifer S. Daks και ο Ronald Rogge εντόπισαν μια σειρά από συγκεκριμένους συνδέσμους μεταξύ πτυχών ευελιξίας ή ακαμψίας και οικογενειακής λειτουργίας.


Διαβάστε σχετικά: Τα όρια στις διαπροσωπικές μας σχέσεις


Για παράδειγμα, διαπίστωσαν ότι όταν κάποιος δεν ήταν σε επαφή με το εδώ και τώρα και είχε την τάση να ανταποκρίνεται σε δύσκολες εμπειρίες με άκαμπτο τρόπο αυτή η στάση του συνδεόταν με ασθενέστερους οικογενειακούς δεσμούς, χαμηλότερα επίπεδα ικανοποίησης σε ρομαντικές σχέσεις και λιγότερη προσαρμοστικότητα όσον αφορά τη γονεϊκή φροντίδα, γεγονός που υποδηλώνει ότι ένας τέτοιος άκαμπτος γονέας μπορεί να δυσκολευτεί περισσότερο να ανταποκριθεί στην κακή συμπεριφορά των παιδιών του με ευαίσθητους και συμπονετικούς τρόπους.

Αντίθετα, η μεγαλύτερη ευελιξία συνδέθηκε έντονα με μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα όσον αφορά τη γονεική φροντίδα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει πως η έλλειψη συνειδητότητας και επαφής με την παρούσα στιγμή συσχετίστηκε επίσης με περισσότερες φωνές και βία μεταξύ των ζευγαριών και, μαζί με κάποια άλλα μέτρα δυσκαμψίας, με ισχυρότερα αισθήματα ανασφάλειας μέσα στη σχέση.

Οι ίδιοι οι ερευνητές ζητούν μακροχρόνιες μελέτες για να διερευνήσουν την κατεύθυνση και τη δύναμη των συσχετίσεων που αναφέρουν καθώς δεν είναι σαφείς οι σχέσεις αιτίου-αποτελέσματος αφού υπάρχει πιθανότητα για παράδειγμα η σταθερά κακή συμπεριφορά του παιδιού να οδηγεί στη γονική δυσκαμψία ή το ένα να επιδεινώνει το άλλο.

Μπορεί να φαίνεται αναμενόμενο ότι η ψυχολογική ευελιξία επηρεάζει με θετικό τρόπο τις σχέσεις ανάμεσα στα ζευγάρια ή στα μέλη οικογενειών ωστόσο αξίζει να σημειωθεί πως προηγούμενες έρευνες εστίαζαν στο πως η ευελιξία βελτιώνει την ευημερία ενός ατόμου, παρά στο πως συμβάλλει στην ποιότητα των ρομαντικών ή οικογενειακών σχέσεων.

Θεωρώντας ότι η ψυχολογική ευελιξία χτίζεται και είναι δυνατόν να αναπτυχθεί περισσότερο μαθαίνοντας νέους τρόπους να υπάρχουμε μέσα στις σχέσεις μας η ψυχοθεραπεία ως μέσο παρέμβασης ενδείκνυται ώστε να μπορέσουμε να μεγαλώσουμε το εύρος της ευελιξίας μας και να διατηρούμε μια στάση ανοιχτότητας στο ταξίδι της ζωής.


Πηγή: Examining the correlates of psychological flexibility in romantic relationship and family dynamics: A meta-analysis

*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*

2. banner diafhmishs mypsychologist koino

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Διαβαστε ακομη

Βρείτε μας στα...