PsychologyNow Team

Sue Johnson: πώς να ανακτήσετε τη σύνδεση στη σχέση σας

Sue Johnson: πώς να ανακτήσετε τη σύνδεση στη σχέση σας

PsychologyNow Team
γυναίκα που αγγίζει με το χέρι της το χέρι του άνδρα που κάθεται δίπλα της

Η αντοχή μιας σχέσης εξαρτάται από τον τρόπο που οι σύντροφοι απαντούν σε μία ερώτηση.


Σήμερα, παρατηρείται μια αλλαγή στον τρόπο που σκεφτόμαστε για τα συναισθήματα, ιδιαίτερα την αγάπη. Οι ισχυροί δεσμοί προσκόλλησης που διαμορφώνουμε με τους άλλους, έχουν καταστεί πεδία για την επιστημονική έρευνα στην ψυχολογία, την ιατρική, τη νευρολογία και την κοινωνιολογία. Γνωρίζουμε τώρα πόσο σημαντική είναι η προσκόλληση καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής για την ψυχική και σωματική ευεξία μας.

Σήμερα, βιώνουμε μία επανάσταση στον τρόπο που προσεγγίζουμε τη θεραπεία ζεύγους. Διαθέτουμε μια σαφή, συνεκτική θεωρία της ενήλικης αγάπης, η οποία παρέχει ένα χάρτη για να μας καθοδηγήσει μέσα από την, κατά τα άλλα αδιαπέραστη, αγριότητα της σχέσης ενός ζευγαριού.Αυτός ο χάρτης μας επιτρέπει να εντοπίζουμε τις σημαντικές συναισθηματικές στιγμές που ορίζουν μια προβληματική σχέση και, ακόμα πιο σημαντικό, να δημιουργούμε στη θεραπεία τις στιγμές που μπορούν να επαναπροσδιορίσουν και να μεταμορφώσουν μια σχέση.

Σ’ αυτή τη διαδικασία, οι θεραπευτές και τα ζευγάρια, συχνά βιώνουν καταστάσεις που μοιάζουν μαγικές. Ακόμη και οι σύντροφοι που ποτέ δεν έχουν βιώσει τους γονείς τους να ανταποκρίνονται στην αγάπη που τους ζητούσαν ή που ποτέ δεν δέχτηκαν βία από άλλους, αναζητούν να σχετιστούν και να μπορέσουν να φροντιστούν. Και ακόμη κι αν οι σύντροφοι βλέπουν τον αγαπημένο τους τρομαγμένο και ευάλωτο, μπορεί να τον προσεγγίσουν μέσα από μία προστατευτική ενσυναίσθηση την οποία δεν γνώριζαν ότι κατείχαν. Αλλά μας πήρε λίγο χρόνο, να βρούμε πώς να δημιουργήσουμε μια προσέγγιση βήμα προς βήμα, έτσι ώστε να μπορούμε να οδηγήσουμε αυτούς τους ανθρώπους σε στιγμές βαθιάς μετακίνησης.

Η Συγκινησιακά Εστιασμένη Θεραπεία ζευγαριών (EFT), το συστημικό, εμπειρικά υποστηριζόμενο μοντέλο θεραπείας που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία 20 χρόνια, μας επιτρέπει να κατανοήσουμε τι συμβαίνει σε αυτές τις στιγμές αλλαγής. Γνωρίζουμε πώς να αναδείξουμε και να πετύχουμε τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των συντρόφων, οι οποίες οδηγούν σε στιγμές βαθιάς σύνδεσης μεταξύ τους που διαρκεί.

Αυτό δε σημαίνει ότι θεραπεύουμε μόνο τις σχέσεις: μπορούμε να δημιουργήσουμε σχέσεις που θεραπεύουν.

Όταν δημιουργούμε νέες συνδέσεις μεταξύ των συντρόφων, έχουμε βρει ότι η κλινική κατάθλιψη και το άγχος και στους δύο συντρόφους μειώνεται.

Σκεφτείτε ένα ζευγάρι που έρχεται στο γραφείο μου για μια συνεδρία. Όπως αποδεικνύεται, ο άνδρας έχει απαίτηση από την σύζυγο του να κάνουν σεξ σχεδόν καθημερινά, σαν απόδειξη ότι πραγματικά τον αγαπάει. Όταν αυτή αρνείται, εκείνος θυμώνει και της λέει ότι είναι κρύα και ξενέρωτη. Αυτό την κάνει να αισθάνεται ανεπαρκής και απελπισμένη, γι’ αυτό κλείνεται στον εαυτό της.

 


Παρακολουθήστε τη Sue Johnson να κάνει θεραπεία ζεύγους EFT στο TherapyNetwork.eu.


 

Το προηγούμενο βράδυ, πήγαν μαζί σε ένα πάρτυ. Καθ’ οδόν, ο άντρας ανέφερε πως ακόμη μια φορά, η σύζυγός του τον απέρριψε σεξουαλικά. Πρόσεξε στον καθρέφτη ότι τα μαλλιά του ήταν αδύναμα και είχαν αραιώσει. Δεν ένιωθε καλά με τον εαυτό του όταν έφτασαν, έτσι πήγε αμέσως στο μπαρ και έμεινε εκεί. Όταν πήγε να βρει τη σύζυγο του σε ένα άλλο δωμάτιο, την είδε να μιλά έντονα με έναν ελκυστικό άνδρα που φορούσε ένα όμορφο κοστούμι και είχε πυκνά, γυαλιστερά, μαύρα μαλλιά -που έμοιαζε με μοντέλο. Πήγε πιο πέρα και φώναξε στη σύζυγο του: Θα φλερτάρεις και θα κάθεσαι με αυτό τον ηλίθιο όλη νύχτα; Εκείνη του απάντησε απότομα: Ναι, επειδή είναι πολύ πιο ευχάριστο να μιλάω μαζί του παρά μαζί σου. Ο σύζυγος έφυγε και γύρισε σπίτι γρήγορα και δεν μίλησαν μέχρι που ήρθαν στη συνεδρία.

Αυτή είναι μια καθοριστική στιγμή τον γάμο τους: ένας μικρόκοσμος δυστυχίας για τον άνδρα και αντίστοιχα ένας μικρόκοσμος δυσαρέσκειας για τη γυναίκα. Ανήμπορος να εκφράσει το φόβο του μην τη χάσει, της θυμώνει με αποτέλεσμα εκείνη να του απαντά με ένα τρόπο που του επιβεβαιώνει το φόβο του.

Στη θεραπεία, πλαισιώνω αυτό το γεγονός σαν ένα παράδειγμα του αρνητικού μοτίβου του ζευγαριού. Στη συνέχεια, επιβραδύνω τη διαδικασία και τον βοηθώ να επικεντρωθεί στο γεγονός, δευτερόλεπτο προς δευτερόλεπτο, μέχρι που είδε τη σύζυγο του με αυτό τον άνδρα. Τι είδε στη γυναίκα του όταν κοίταξε στο δωμάτιο; Τι πέρασε από το μυαλό του; Πώς ένιωσε;

Στην αρχή, δεν μπορούσε να βρει απαντήσεις. Δεν ξέρω τι είδα, λέει. Μετά από λίγα λεπτά, όμως, ένιωσε θυμωμένος που η σύζυγος του περνούσε χρόνο μιλώντας με έναν όμορφο άνδρα. Θυμήθηκε πως η καρδιά του χτυπούσε γρήγορα, ανέπνεε με δυσκολία και έκαιγε το πρόσωπο του. Στη συνέχεια, με αργούς ρυθμούς ενώ επαναλαμβάνω τις ερωτήσεις, δίνοντας του στοιχεία: Είπες ότι θυμάσαι πως ανέπνεες με δυσκολία, θα πρέπει να ήσουν αναστατωμένος. Παρατήρησα πως τα μάτια του άρχισαν να δακρύζουν και το ανέφερα. Αυτά δεν είναι δάκρυα, είπε ενοχλημένος, απλά βούρκωσαν τα μάτια μου.

Σταδιακά άρχισε να επικεντρώνεται στη μνήμη του και τι συνέβη μέσα του. Ήταν ο τρόπος που εκείνη τον κοιτούσε, είπε τελικά. Μπορείς να με βοηθήσεις να καταλάβω τι εννοείς; Τι σε έκανε να αισθανθείς τόσο άσχημα; Ξαφνικά, ξέσπασε σε δάκρυα και είπε με σπασμένη φωνή Δεν με κοιτάει πλέον έτσι.

Τελικά, φτάνουμε στον πυρήνα του γεγονότος: στη στιγμή που βλέπει τη σύζυγο του με τον άλλο άνδρα. Η καρδιά του χτυπά δυνατά και τρομοκρατείται. Ένιωσε για δευτερόλεπτα ότι την έχει χάσει. Αλλά λίγα δευτερόλεπτα αργότερα, ξεπέρασε αυτά τα συναισθήματα και ένιωσε λιγότερο τρομοκρατημένος και ανασφαλής και ίσως λίγο περισσότερο δυνατός.

Αυτό που βλέπω σε αυτό είναι εκδήλωση αποχωρισμού. Αυτός ο άνδρας, στην πραγματικότητα τρομοκρατήθηκε ότι η γυναίκα του δεν τον αγαπά και έτσι χάνει τη πιο ζωτικής σημασίας σχέση στη ζωή του. Αντιδρά με τον πρωτόγονο τρόπο του φόβου: μάχεται να την πάρει πίσω, όντας πιο επιθετικός, απαιτητικός και θυμωμένος. Με ένα πολύ λιγότερο δραματικό, αλλά συμπληρωματικό, τρόπο, εκείνη αντιδρά με το τρομακτικό συναίσθημα που προσβάλλει τους ανθρώπους όταν οι δεσμοί τους απειλούνται. Φυσικά, εκείνη δεν βλέπει τις αντιδράσεις του ως μία απόδειξη ότι τη θέλει, αλλά τις βιώνει ως περιφρόνηση προς τις γυναίκες. Δεν αισθάνεται μόνο απόρριψη, αλλά φοβάται πως μια μέρα απλά θα την αφήσει. Αντί να συζητήσει, δεν μιλάει, αποσύρεται για να αποφύγει μια κλιμάκωση που θα τελειώσει τον γάμο. Είναι μια στρατηγική που χρησιμοποιούν και τα τρομοκρατημένα ζώα ως ανταπόκριση σε μια επικείμενη καταστροφή.

Η θεωρία του συναισθηματικού δεσμού

Μετά από όλα αυτά τα χρόνια που δουλεύω με ζευγάρια, τώρα καταλαβαίνω πως η καρδιά του ζητήματος, το κεντρικό θέμα στον γάμο, σπάνια αφορά τις διαμάχες των ζευγαριών, αλλά σχεδόν πάντα την αντοχή και την ανταπόκριση του δεσμού της σχέσης τους. Και το βαθύτερο νόημα αυτής, είναι η απάντηση στο ακόλουθο ερώτημα: Είσαι πραγματικά εκεί για μένα; Μετράω πραγματικά για σένα ώστε να με βάλεις πάνω από τη δουλειά σου, από τους φίλους σου και από την οικογένεια σου;

Οι σύντροφοι σε προβληματικές σχέσεις νιώθουν ότι η απάντηση είναι όχι ή στην καλύτερη περίπτωση ίσως. Όλα τα ζευγάρια μαλώνουν, αλλά οι διαμάχες που πραγματικά ορίζουν τη σχέση αφορούν πάντα στο ίδιο πράγμα: αν οι σύντροφοι νιώθουν ότι έχουν μια ασφαλή σύνδεση με τον άλλο σύντροφο.

Έτσι, ο απώτερος σκοπός μου στην θεραπεία ζευγαριών είναι να τους βοηθώ να ξανακερδίσουν έναν ασφαλή δεσμό μεταξύ τους. Ο θεραπευτής που χρησιμοποιεί μια EFT προσέγγιση δεν θα έπρεπε να τρομοκρατείται από τους συντρόφους με ακραία συναισθηματική αναταραχή, αλλά πρέπει να μάθει πώς να το ρυθμίζει και να το χρησιμοποιεί για να δημιουργεί νέες αλληλεπιδράσεις. Ο θεραπευτής που χρησιμοποιεί EFT δεν είναι coach δεξιοτήτων, ούτε ένας σοφός ψυχαναλυτής που ψάχνει το παρελθόν. Αντίθετα, θεωρούμε τους εαυτούς μας συνεργάτες με το ζευγάρι, αυθεντικά περίεργους και γοητευμένους με αυτούς, ικανοί να νιώσουμε την λύπη τους, το φόβο και την οργή τους, δίνοντας τα πάντα για να μπούμε στον συναισθηματικό τους κόσμο.

Μεγάλωσα στην Βρετανία, ως κόρη του μπαμπά που είχε μια pub. Η μητέρα μου είχε μια άποψη για τους πελάτες, που φαίνονταν να τρελαίνονται μετά από λίγες μπύρες: Απλά κάνει πλάκα για πέντε λεπτά. Νομίζω πως αυτή η ήπια ανοχή παρέχει ένα καλό μοντέλο για ένα θεραπευτή ζευγαριών που αντιμετωπίζει τις αναπόφευκτες, ακραίες αντιδράσεις που οι άνθρωποι εκθέτουν όταν έρχονται αντιμέτωποι με την απώλεια μιας αναντικατάστατης σχέσης. Κατά μια έννοια, ο θεραπευτής είναι σχεδόν μια υποκατάστατη φιγούρα, την οποία και οι δύο σύντροφοι μπορούν να εμπιστευτούν ότι θα τους καθοδηγήσει μέσα στην επανενεργοποίηση και στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης.

Παρακολουθήστε τη Sue Johnson να κάνει θεραπεία ζεύγους EFT στο TherapyNetwork.eu.


NasAtha

 

Πηγή: psychotherapynetworker.com
Απόδοση: Νάσια Αντωνίου, Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr

 

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...