“Η μεταμέλεια, λένε, φοράει ξυλοπάπουτσα”, έγραψε ο Γιάννης Ρίτσος στη Σονάτα του Σεληνόφωτος. Και είναι αλήθεια, συχνά είναι πολύ δύσκολο να αγνοήσουμε αυτήν τη φωνή μέσα μας που μας επιπλήττει για όσα έπρεπε να κάνουμε και αφήσαμε, ή για όσα κάναμε λάθος.
Η επικριτική αυτή φωνή, μπορεί ενίοτε να γίνει τόσο έντονη και επιβλητική, που μοιάζει να προσωποποιείται, να έχει δική της υπόσταση, αυτάρκεια. Φορά ξυλοπάπουτσα και κινείται απειλητικά, με θόρυβο, απαιτώντας προσοχή.
Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε αισθανθεί κατά καιρούς μπερδεμένοι, σχετικά με επιλογές, αποφάσεις και θέσεις που έπρεπε να έχουμε για τα πράγματα. Μερικές φορές μάλιστα, η επιστράτευση της λογικής μας δυσκόλεψε περισσότερο, καθώς τα επιχειρήματα που προέκυψαν ήταν αντιφατικά και μας ωθούσαν να μπαίνουμε σε πολλές θέσεις, με συνέπεια να μη μπορούμε να καταλήξουμε που είναι να σταθούμε.
Αυτή η εσωτερική σύγκρουση καταλήγει συχνά σε συναισθήματα θυμού και την ενοχής.
Για παράδειγμα, όταν αισθανόμαστε ότι ένα αγαπημένο μας πρόσωπο δε μας φρόντισε αρκετά ενώ το χρειαζόμασταν. Ενδεχομένως τότε να οδηγηθούμε σε δύσκολες διαπραγματεύσεις ή και συγκρούσεις μαζί του. Κι ενώ στην αρχή θυμώνουμε που δεν πήραμε αυτό που χρειαζόμασταν, στη συνέχεια, μπορεί να νιώσουμε ενοχές που το ζητήσαμε, αμφισβητώντας τη 'νομιμότητά' του αιτήματος, αφού μπαίνουμε στη θέση του άλλου, προσπαθώντας να καταλάβουμε τι συνέβη.
Σίγουρα χρειάζεται να μπορούμε να μπαίνουμε και στη θέση των άλλων για να τους καταλάβουμε. Η εξέταση πολλών και διάφορων επιχειρημάτων και η ικανότητα να έχουμε διάφορες οπτικές, είναι χρήσιμα επικοινωνιακά εργαλεία, όμως έρχεται η στιγμή που επιβάλλεται να πάρουμε την ευθύνη μιας επιλογής: σε ποια θέση είμαστε εμείς πιο άνετα; Ποια θέση εκφράζει περισσότερο τις δικές μας ανάγκες και επιθυμίες; Αυτή είναι η θέση μας και είναι σημαντικό, στο τέλος, να βρίσκουμε πάντα το δρόμο πίσω σε αυτήν.
Το να μένει κανείς στην ενοχή που νιώθει για τις πράξεις ή τα λόγια του, φανερώνει μια δυσκολία να πάρει την ευθύνη για αυτά. Το να στεκόμαστε, δηλαδή, στη συντριβή μας για το λάθος που κάναμε, είναι ίσως ένας εύσχημος τρόπος να 'κρύψουμε' τι μας οδήγησε εκεί. Στο παραπάνω παράδειγμα, θα είναι χρήσιμο να σταθούμε στην ένταση της ανάγκης να φροντιστούμε και στην αγωνία μας ότι αυτό δεν ακούγεται.
Κι αν η μεταμέλεια φορά όντως ξυλοπάπουτσα, ίσως είναι να αναρωτηθούμε, πώς κι έτσι; Κανείς δεν πρέπει να αισθάνεται άνετα φορώντας ξυλοπάπουτσα. Ίσως, φοβάται ότι δε θα ακουστεί με άλλο τρόπο.
Οι ενοχές φέρνουν όντως μεγάλο βάρος, είναι αδύνατο να τις αγνοήσουμε. Δουλεύοντας όμως κανείς με τον εαυτό του, έρχεται σε επαφή με τις ανάγκες του, παύει να τις βιώνει σαν απειλή και μαθαίνει να στέκεται σε μια πιο προστατευτική θέση ως προς αυτές.
