Η πανσέληνος έχει τη δύναμη να εμπνέει, αλλά μπορεί να επηρεάσει και το μυαλό μας;
Αμέτρητοι καλλιτέχνες, από την Emily Dickinson μέχρι τον Debussy και τον Beethoven, έχουν βρει έμπνευση στο φεγγάρι. Η δύναμή του να προκαλεί συναισθήματα μπορεί να σχετίζεται με την πεποίθησή μας ότι μπορεί να αλλάξει και το μυαλό μας.
Μέχρι πριν από λίγο καιρό, οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν τη λέξη τρελός (στα αγγλικά lunatic, από τη λατινική λέξη luna που σημαίνει "φεγγάρι") για να αναφερθούν σε ένα ψυχικά άρρωστο άτομο, και εξακολουθούμε να τη χρησιμοποιούμε με τη μεταφορική της έννοια. Η λέξη "loony" προέρχεται από αυτό και χρησιμοποιείται ως προσβολή, ιδιαίτερα στον βρετανικό Τύπο. Πολλοί εξακολουθούν να πιστεύουν ότι ο δορυφόρος μας έχει τη δύναμη να προκαλέσει ψυχική αστάθεια.
Διαβάστε σχετικά: Κάνε τα συναισθήματά σου λέξεις και θα νιώσεις καλύτερα
Δύο διαφορετικές θεωρίες προτείνονται συνήθως ως πιθανές εξηγήσεις
Η πρώτη και πιο δημοφιλής σχετίζεται με τη δύναμη της σελήνης να επηρεάζει τις παλίρροιες. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, το φεγγάρι επηρεάζει το νερό στο σώμα και τον εγκέφαλό μας με τη βαρυτική του δύναμη, μεταβάλλοντας τη λειτουργία του με τον ίδιο τρόπο που έλκει το νερό στις θάλασσες κατά τους παλιρροιακούς κύκλους.
Ωστόσο, η βαρύτητα του φεγγαριού φαίνεται να «ενδιαφέρεται» μόνο για τους ωκεανούς και όχι για τα μικροσκοπικά σώματα νερού που βρίσκονται στα όργανά μας, τα οποία παραμένουν αδρανή είτε πρόκειται για πανσέληνο, είτε για νέα σελήνη.
Η δεύτερη θεωρία είναι πιο πειστική. Σχετίζεται με το φως που εκπέμπεται από το φεγγάρι (που αντανακλάται από τον ήλιο, αντί να εκπέμπεται, για την ακρίβεια), το ίδιο φως που έχει εμπνεύσει τους ποιητές ανά τους αιώνες. Στα παλιά χρόνια τα άσυλα χτίζονταν συνήθως στην ύπαιθρο ή στις παρυφές των πόλεων, όπου μέχρι την άφιξη του τεχνητού φωτός βασίλευε το απόλυτο σκοτάδι τη νύχτα. Εκτός αν υπήρχε πανσέληνος, φυσικά.
Το φως της πανσελήνου, πολύ πριν εφευρεθούν αποτελεσματικές ψυχιατρικές θεραπείες, κρατούσε τους κατοίκους στο άσυλο να μείνουν ξύπνιοι, στερώντας τους τον ύπνο τους και λειτουργώντας επιβαρυντικά για την εύθραυστη ψυχική τους κατάσταση. Είναι θλιβερό να διαβάζουμε ότι σε ορισμένα άσυλα, οι κάτοικοι ήταν αλυσοδεμένοι στον τοίχο κατά τη φάση της πανσελήνου για να τους εμποδίσουν να επιτεθούν ο ένας στον άλλο.
Ο μύθος της λυκανθρωπίας σχετίζεται επίσης με το φεγγάρι και τη δύναμή του να μεταμορφώνει ένα ήρεμο άτομο σε άγριο λύκο. Ο Παράκελσος, ο διάσημος γιατρός του 16ου αιώνα, είδε το φεγγάρι ως παράγοντα παθών, παραισθήσεων και εφιαλτών.
Άλλα πράγματα που έχουν υποστηριχθεί ότι υπόκεινται στην επιρροή της σελήνης περιλαμβάνουν την επιθετικότητα, το έγκλημα και, φυσικά, την έμμηνο ρύση. Υπάρχουν εκείνοι που πιστεύουν ότι οι σκύλοι και οι γάτες αντιμετωπίζουν περισσότερα κτηνιατρικά επείγοντα περιστατικά όταν έχει πανσέληνο και μια μελέτη του χρηματιστηρίου σε 48 χώρες, που δημοσιεύτηκε στο Journal of Empirical Finance, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα κέρδη ήταν μικρότερα τις ημέρες της πανσελήνου απ’ ότι στις μέρες της νέας σελήνης.
Η αστυνομία του Μπράιτον, στη νότια Αγγλία, αποφάσισε πριν από λίγο καιρό να τοποθετήσει περισσότερους αστυφύλακες στο δρόμο όταν έχει πανσέληνο, προκειμένου να ελέγξει καλύτερα την αντίληψη του κοινού για τα υψηλότερα ποσοστά απροσάρμοστης συμπεριφοράς.
Η αλήθεια όσο απογοητευτική κι ας είναι, είναι ότι οι περισσότερες εμπειρικές μελέτες έχουν δείξει ότι ο Παράκελσος έκανε λάθος. Το φεγγάρι δεν προκαλεί πραγματικά ψυχικές ασθένειες και σίγουρα δεν μας μετατρέπει σε λυκάνθρωπους.
Και παρά τους πρόσφατους ισχυρισμούς, οι φάσεις του φεγγαριού δεν έχουν καμία σχέση με τα επίπεδα ευτυχίας μας, η οποία αποτελεί ούτως ή άλλως μια πολύ αιθέρια έννοια, όπως το ίδιο το φως του φεγγαριού, υποθέτω. Αυτό το αχνό και ρομαντικό φως δεν μας υποκινεί να επιτεθούμε σε κανέναν, και το πιο πιθανόν είναι να μην έχει καμία σχέση με τα χρηματιστηριακά κέρδη.
Για τον Όσκαρ Ουάιλντ, η αντανάκλαση της πανσελήνου στο σκοτεινό νερό της νύχτας ήταν ο ίδιος ο ορισμός της ομορφιάς. Το φεγγάρι σίγουρα μας εμπνέει, αλλά δεν αλλάζει το μυαλό μας.
Απόδοση: Καισαρίδου Αλκμήνη, Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
