PsychologyNow Team

Μία δεκαετία ερευνών διαπιστώνει ότι το multitasking σχετίζεται με μειωμένη μνήμη

Μία δεκαετία ερευνών διαπιστώνει ότι το multitasking σχετίζεται με μειωμένη μνήμη

PsychologyNow Team
σχέδιο με κύκλους και γραμμές που απεικονίζουν το multitasking

Τα ερευνητικά δεδομένα έχουν εντυπωσιάσει τους ψυχολόγους δεδομένου και του αγχωτικού τρόπου ζωής μας.


Τα smartphone, που τώρα βρίσκονται παντού γύρω μας, μόλις κέρδιζαν την προτίμησή μας όταν ξεκίνησε η έρευνα πάνω στις επιδράσεις του multitasking και της προσοχής. Περισσότερα από 11 χρόνια μετά, οι ψυχολόγοι δημοσίευσαν πρόσφατα στο Proceedings of the National Academy of Sciences μία μετα-ανάλυση όλων αυτών ερευνών που αφορούν στο multitasking.

Το άρθρο συνοψίζει μια έρευνα δεκαετίας πάνω στη σχέση μεταξύ του multitasking με τα media και των διάφορων τομέων της γνώσης, συμπεριλαμβανομένων της εργασιακής μνήμης και της προσοχής. Σε αυτή τη μετα-ανάλυση παρατηρήθηκε μια τάση που υπήρχε στην βιβλιογραφία: Οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν συχνά και ταυτόχρονα, διάφορα μέσα ή αλλιώς οι multitaskers, παρουσίασαν αρνητικά αποτελέσματα σε απλά τεστ μνήμης.

Οι ψυχολόγοι έκαναν το παρακάτω ερώτημα: Πώς μπορεί να σχετιστεί η ανθρώπινη μνήμη με την αύξηση της media τεχνολογίας που οδήγησε στην ύπαρξη πολλών ταυτόχρονων διαθέσιμων καναλιών επικοινωνίας και πρόσβασης στη γνώση; Αρχικά οι ψυχολόγοι ήταν σκεπτικοί. Αλλά, μετά από μερικά πειράματα, τα δεδομένα έδειχναν συνεχώς μια συσχέτιση μεταξύ του media multitasking και της προσοχής. Τα ευρήματα εντυπωσίασαν τους ψυχολόγους ερευνητές δεδομένου του τρόπου ζωής μας.

Τι είναι multitasking και ποιος είναι ο multitasker;

Αξίζει να ξεκαθαριστεί ότι όποιος κάνει multitasking δε σημαίνει ότι κάνει ή δουλεύει ταυτόχρονα σε πολλά πράγματα αλλά ότι κάνει εναλλαγές σε διάφορες δουλειές, σαν διακόπτης. Η λέξη «multitasking» υπονοεί πως μπορείς να κάνει δύο ή και περισσότερα πράγματα ταυτόχρονα, αλλά στην πραγματικότητα οι εγκέφαλοι μας, μας επιτρέπουν να κάνουμε ένα πράγμα τη μία στιγμή και πρέπει να διακόπτουμε κάτι κάθε φορά που ασχολούμαστε με κάτι άλλο.

Αυτοί που είναι σε μεγάλο βαθμό multitaskers έχουν πολλά ανοιχτά πολυμέσα ταυτόχρονα και εναλλάσσονται μεταξύ τους. Ένας τέτοιος multitasker μπορεί να γράφει μια ακαδημαϊκή έρευνα στον υπολογιστή, να κοιτά που και που έναν αγώνα μπάσκετ στην τηλεόραση, να απαντά σε μηνύματα στο Facebook, μετά να επιστρέφει στο γράψιμο – αλλά μετά έρχεται και ένα email και το ελέγχει και αυτό.

Ένας multitasker σε μικρότερο βαθμό θα έγραφε μόνο μια ακαδημαϊκή έρευνα ή ίσως επέλεγε μεταξύ δύο πολυμέσων. Ίσως να κλείσει το Wi-Fi, να αφήσει μακριά το κινητό τηλέφωνο ή να αλλάζει τις ρυθμίσεις του, έτσι ώστε να λαμβάνει πια αραιά τα notification. Αυτά είναι μερικά ακραία παραδείγματα, αλλά μας παρέχουν μια αίσθηση του τρόπου που οι άνθρωποι διαφέρουν ως προς την χρήση των media.

Επιπλέον, λόγω του ότι το πεδίο των media επιταχύνεται και αλλάζει, εκείνοι που στις μέρες μας θεωρούνται multitaskers σε αυξημένο ή μειωμένο βαθμό, δεν είναι οι ίδιοι όπως αυτοί μια δεκαετία πριν.

Οι ψυχολόγοι βρήκαν ότι στις μισές περίπου από τις μελέτες της μετα-ανάλυσης, όσοι είναι σε μεγάλο βαθμό multitaskers δεν τα πήγαν καλά στα τεστ της εργασιακής μνήμης και της συνεχούς προσοχής. Στις άλλες μισές δεν υπήρχε στατιστικά σημαντική διαφορά.

Γίνεται αρκετά σαφές ότι υπάρχει αρνητική σχέση μεταξύ του multitasking και της απόδοσης μνήμης- συγκεκριμένα ότι το έντονο multitasking συσχετίζεται με μειωμένη απόδοση σε τεστ γνωστικής μνήμης. Δεν υπάρχει μια μεμονωμένη δημοσιευμένη έρευνα που να δείχνει στατιστικά σημαντική θετική σχέση μεταξύ της χωρητικότητας της εργασιακής μνήμης και του multitasking.

Το εύρημα αυτό σημειώνει ότι η μειωμένη μνήμη εργασίας παρουσιάζεται στους ανθρώπους με έντονο multitasking επειδή έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να βιώσουν απώλειες προσοχής. Όταν οι απαιτήσεις είναι περιορισμένες, έχουν χαμηλότερη απόδοση. Αλλά, όταν οι απαιτήσεις είναι υψηλές, όπως όταν τα τεστ για την μνήμη εργασίας είναι δυσκολότερα, δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ τους, είτε αυτοί είναι σε μεγάλο βαθμό είτε σε μικρό βαθμό multitaskers.

Οι ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι θα ήταν πολύ πρόωρο να ισχυριστεί κανείς ότι το multitasking προκαλεί αλλαγή στην προσοχή και την μνήμη. Είναι πολύ νωρίς για να οριστεί η αιτία και το αποτέλεσμα.

Όμως, χρειάζεται να είμαστε προσεκτικοί. Μπορούμε να ελέγξουμε το multitasking υιοθετώντας προσεγγίσεις και τρόπους που το ελαχιστοποιούν. Μπορούμε να αποφασίσουμε να είμαστε πιο σκεπτικοί και αντικειμενικοί χρήστες των media.


NasAtha

 

Πηγή: Melina R. Uncapher et al. Minds and brains of media multitaskers: Current findings and future directions, Proceedings of the National Academy of Sciences (2018)
Απόδοση: Nάσια Αντωνίου, Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Διαβαστε ακομη

Βρείτε μας στα...