Ψυχολόγοι ανέπτυξαν το πρώτο ερωτηματολόγιο σχετικά με την «ανάγνωση μυαλού», για να εξετάσουν πόσο καλά οι άνθρωποι καταλαβαίνουν τι σκέφτονται οι άλλοι.
Μια νέα προσέγγιση για την «ανάγνωση μυαλού» ανέπτυξαν ερευνητές από τα Πανεπιστήμια του Μπαθ, του Κάρντιφ και του Λονδίνου, για να εξετάσουν πόσο καλά καταλαβαίνουμε τι σκέφτονται οι άλλοι. Από την έρευνα προκύπτει ότι οι γυναίκες είναι πολύ καλύτερες στο να μπαίνουν στη θέση του άλλου.
Η ανάγνωση του μυαλού, μερικές φορές αναφέρεται στην ψυχολογία ως «νοητικοποίηση», είναι μια σημαντική ικανότητα που μας επιτρέπει να αντιλαμβανόμαστε διακριτικά συμπεριφορικά στοιχεία που μπορεί να υποδηλώνουν ότι κάποιος με τον οποίο μιλάμε σκέφτεται κάτι που δεν λέει (π.χ. όταν είναι σαρκαστικός ή όταν λέει ψέματα).
Σύμφωνα με τους ερευνητές, όλοι έχουμε διαφορετική ικανότητα στο να «διαβάζουμε το μυαλό», και κάποιοι είναι έμφυτα καλύτεροι σε αυτό από άλλους. Το γεγονός ότι δεν έχουμε όλοι αυτή την ικανότητα στον ίδιο βαθμό μπορεί να δημιουργήσει προκλήσεις – ειδικά για ανθρώπους με αυτισμό όπου μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνικές δυσκολίες στη δημιουργία και τη διατήρηση σχέσεων.
Για να βρουν τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν δυσκολίες και να τους προσφέρουν την κατάλληλη υποστήριξη, οι ερευνητές στο Μπαθ σχεδίασαν ένα νέο τεστ ανάγνωσης μυαλού, που αντλεί δεδομένα από περισσότερα από 4.000 αυτιστικά και μη αυτιστικά άτομα από το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ.
Το ερωτηματολόγιο ήταν απλό, με τέσσερα βήματα, και οι βαθμολογίες κυμαίνονταν από το 4 έως το 16 (4 για χαμηλή ικανότητα, 16 για εξαιρετική ικανότητα). Η μέση βαθμολογία για το ερωτηματολόγιο ήταν μεταξύ 12 και 13.
Διαβάστε σχετικά: Ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται διαφορετικά τους φίλους όταν νιώθουμε μοναξιά
Αφού επιβεβαίωσαν στατιστικά ότι το τεστ μετρούσε το ίδιο πράγμα σε άντρες και γυναίκες, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες είχαν μεγαλύτερη ικανότητα στην ανάγνωση μυαλού από τους άντρες, ενώ επίσης επιβεβαιώθηκαν κάποιες από τις πιο γνωστές κοινωνικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αυτισμό. Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Psychological Assessment.
Ο Δρ. Πουνίτ Σαχ, βασικός συγγραφέας της μελέτης και ειδικός στην κοινωνική γνωστική επεξεργασία στο τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Μπαθ εξηγεί: Σίγουρα όλοι μας έχουμε εμπειρίες όπου δεν νιώθαμε να υπάρχει σύνδεση με τους συνομιλητές μας, όπου αντιληφθήκαμε ότι δεν μας κατάλαβαν ή ότι αυτά που είπαμε έγιναν κατανοητά με λάθος τρόπο. Μεγάλο μέρος του τρόπου που επικοινωνούμε βασίζεται στην κατανόηση του τι σκέφτονται οι άλλοι, κι όμως αυτή είναι μια περίπλοκη διαδικασία την οποία δεν μπορούν να ακολουθήσουν όλοι.
Για να κατανοήσουμε αυτή την ψυχολογική διαδικασία, χρειάστηκε να διαχωρίσουμε την «ανάγνωση του μυαλού» από την ενσυναίσθηση. Η «ανάγνωση μυαλού» αναφέρεται στην κατανόηση του τι σκέφτονται οι άλλοι, ενώ η ενσυναίσθηση είναι η κατανόηση του τι νιώθουν. Η διαφορά μπορεί να φαίνεται ανεπαίσθητη αλλά είναι πολύ σημαντική και περιλαμβάνει πολύ διαφορετικά εγκεφαλικά δίκτυα. Εστιάζοντας προσεκτικά στη μέτρηση της «ανάγνωσης του μυαλού», χωρίς να τη συγχέουμε με την ενσυναίσθηση, είμαστε σίγουροι ότι μετρήσαμε μόνο την ανάγνωση του νου. Διαπιστώθηκε ότι οι γυναίκες ανέφεραν μεγαλύτερες ικανότητες ανάγνωσης μυαλού από ό,τι οι άνδρες.
Η επικεφαλής ερευνήτρια Ρέιτσελ Κλάτερμπακ επισημαίνει την κλινική σημασία του ερωτηματολογίου: Αυτό το νέο τεστ, που χρειάζεται λιγότερο από ένα λεπτό για να συμπληρωθεί, έχει σημαντική χρησιμότητα σε κλινικό πλαίσιο. Δεν είναι πάντα προφανές αν κάποιος έχει δυσκολίες να κατανοεί και να απαντά στους άλλους – και πολλοί άνθρωποι έχουν αναπτύξει τεχνικές που περιορίζουν την εμφάνιση κοινωνικών δυσκολιών, παρόλο που αυτές παραμένουν.
Αυτό το έργο δημιουργεί προοπτικές για να κατανοήσουμε καλύτερα την εμπειρία ανθρώπων με δυσκολίες στην ανάγνωση μυαλού, όπως είναι τα άτομα με αυτισμό, ενώ παράγει μια ακριβή ποσοτική μέτρηση που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους ειδικούς για να αναγνωρίζουν άτομα που θα μπορούσαν να επωφεληθούν από παρεμβάσεις.
Ο Δρ. Σαχ πρόσθεσε: Αυτή η έρευνα είχε σκοπό να βελτιώσει την κατανόηση σχετικά με τις ικανότητες ανάγνωσης του μυαλού και να προσφέρει λύσεις σε όσους μπορεί να αντιμετωπίζουν δυσκολίες, ιδιαίτερα στα άτομα με αυτισμό. Έχουμε δημιουργήσει ένα ελεύθερα διαθέσιμο ερωτηματολόγιο το οποίο ελπίζουμε ότι θα βοηθήσει στην αναγνώριση ατόμων που αντιμετωπίζουν ψυχικές δυσκολίες σχετικές με κοινωνικές καταστάσεις.
Απόδοση: Ισμήνη Τσοχαλή, επιμελήτρια κειμένων
Πηγή