Συχνά όταν πλησιάζουν εορταστικές περίοδοι (Χριστούγεννα, Πάσχα κλπ.) ρωτάω τους ανθρώπους που έρχονται για συνεδρίες, πώς θέλουν να γιορτάσουν και τι σημαίνουν οι επερχόμενες γιορτές για τους ίδιους. Είμαι τυχερή γιατί μέσα στα χρόνια έχω λάβει πολλές και διαφορετικές – μα πολύ διαφωτιστικές – απαντήσεις για το τι μπορεί να σημαίνουν οι γιορτές για τον καθένα από εμάς.
Ας παραδεχτούμε πως στον δυτικό κόσμο ειδικά η περίοδος των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς είναι μια περίοδος που – με βάση τις κυρίαρχες ιδέες των τελευταίων δεκαετιών τουλάχιστον – γιορτάζουμε την αγάπη, την οικογενειακή χαρά και τη σπιτική θαλπωρή με φόντο – ιδανικά – ένα γραφικό χειμωνιάτικο τοπίο που θα μας υπενθυμίζει πόσο τυχεροί και ασφαλείς είμαστε που βρισκόμαστε μες στο όμορφο σπιτικό μας.
Τι γίνεται όμως όταν όλο και περισσότεροι άνθρωποι αντιδρούν σε αυτό το επιβεβλημένο αφήγημα του “Αυτά είναι τα Χριστούγεννα κι έτσι πρέπει να τα βιώνουμε” και θέλουν με κάποιο τρόπο να χωρέσουν κι άλλες λιγότερο μελιστάλαχτες αφηγήσεις στην καθολικά επιβεβλημένη γιορτινή φαντασίωση;
Σε αυτό το άρθρο θα προσπαθήσω όσο καλύτερα μπορώ να σας πω γιατί τα Χριστούγεννα (όπως και όλες τις υπόλοιπες εορταστικές περιστάσεις) πρέπει ο καθένας να τα γιορτάζει όπως θέλει κι ενίοτε να μην τα γιορτάζει και καθόλου, αν αυτό επιθυμεί!
Τα Χριστούγεννα δεν θυμίζουν κάτι θετικό σε όλους
Όταν κάποιοι έχουν χάσει δικούς τους ανθρώπους κοντά στα Χριστούγεννα ή την Πρωτοχρονιά και είναι ακόμα σε πένθος ή όταν γενικότερα έχουν βιώσει δύσκολες καταστάσεις κατά την εορταστική περίοδο (έναν καυγά ή κάποιο ατύχημα ή μια δυσάρεστη είδηση) μοιραία έχουν συσχετίσει αυτή την περίοδο με μια δική τους πρόκληση ή ένα προσωπικό τους τραύμα. Δεν είναι περίεργοι και ιδιότροποι επειδή δε θέλουν να στολίσουν. Δεν είναι καταθλιπτικοί επειδή δε χαίρονται διαρκώς που έρχονται τα Χριστούγεννα, όπως φαινομενικά όλοι οι υπόλοιποι. Ας σεβαστούμε πως αυτές οι μέρες δε συμβολίζουν για όλους απαραιτήτως τη χαρά και την γενικευμένη ευημερία.
Δεν περιμένουν όλοι τα Χριστούγεννα για να ξανά σμίξουν με τις οικογένειές τους
Είναι καλό να γίνει κοινώς αποδεκτό πως όλες οι οικογένειες δεν είναι αγαπημένες και η οικογενειακή θαλπωρή των γιορτών μοιάζει για τους περισσότερους με ευσεβής πόθος παρά με κάτι που στην πραγματικότητα υφίσταται. Η πικρή αλήθεια είναι πως συχνά σε αρκετά σπίτια – ακόμη και την περίοδο των γιορτών – υπάρχουν φωνές, καυγάδες, καταπίεση, κάθε είδους κακοποίηση.
Πολλοί άνθρωποι κοιτάνε πίσω και δεν έχουν να θυμηθούν όμορφες οικογενειακές στιγμές κι άρα νιώθουν πως δεν έχουν να περιμένουν όμορφες οικογενειακές στιγμές. Δε θέλουν να γυρίσουν πίσω στην οικογενειακή εστία, ίσως να τους πανικοβάλλει και μόνο η ιδέα, οπότε το να ακούν από παντού πως τα Χριστούγεννα είναι μια οικογενειακή γιορτή, τους υπενθυμίζει το μαρτύριο που υπέστησαν για χρόνια. Είναι λογικό να μη θέλουν να το ξανά υποστούν.
Διαβάστε σχετικά: Χριστούγεννα, ημέρα αγάπης και χαράς! Μα για όλους;
Όλοι δεν μπορούν να κάνουν Χριστούγεννα με τα αγαπημένα τους πρόσωπα
Υπάρχουν άνθρωποι που ζουν μονάχοι, λέει ένα τραγούδι και για πολλούς αυτός ο στίχος περιγράφει αρκετά καλά τη ζωή τους. Κάποιοι έχουν χάσει τα αγαπημένα τους πρόσωπα (είτε έχουν φύγει οι δικοί τους από τη ζωή, είτε έχουν απομακρυνθεί για διάφορους λόγους από αυτούς), ενώ άλλοι μπορεί να θέλουν να βρεθούν κοντά στα αγαπημένα τους πρόσωπα αλλά ίσως λόγω επαγγελματικών ή οικογενειακών υποχρεώσεων, για λόγους υγείας ή εξαιτίας της φυσικής απόστασης (για παράδειγμα ζουν σε άλλη χώρα ή ήπειρο) δε θα καταφέρουν τελικά να κάνουν γιορτές με τα σημαντικά τους πρόσωπα. Αν έχουμε εντοπίσει κάποιον τέτοιον άνθρωπο στον περίγυρο μας, φέτος θα μπορούσαμε να τον προσκαλέσουμε να γιορτάσει μαζί μας.
Ο τρόπος εορτασμού είναι προσωπική υπόθεση του καθενός
Όταν κάποιος θα μου πει πως δε μπορεί να έχει τις γιορτές που θέλει και ονειρεύεται ή συνήθισε, τον παροτρύνω να σκεφτεί τις καλύτερες δυνατές εναλλακτικές που έχει. “Τι είναι τα Χριστούγεννα για σένα;” είναι μια τυπική ερώτηση που θα του κάνω ώστε να σκεφτεί και να μου πει από ποια στοιχεία απαρτίζεται αυτή η εμπειρία και η αίσθηση που νιώθει ότι χάνει, επειδή δε θα γιορτάσει όπως αρχικά προσδοκούσε και ήλπιζε. Μόνο που η αγάπη, η χαρά, το παιχνίδι, η οικογένεια, το καλό φαγητό, τα δώρα συνήθως έχουν παραπάνω από μία μορφή, πολλές διαφορετικές εκφάνσεις.
Αντί να λυπόμαστε για τα οικογενειακά πρόσωπα που δε θα δούμε, για το σπιτικό φαγητό που δε θα φάμε, για τα δώρα που δε θα λάβουμε και για το μέρος που δε θα επισκεφτούμε, ας κανονίσουμε με 2-3 φίλους μας να μαγειρέψουμε μαζί σε ένα σπίτι, βάζοντας να ακούμε τη μουσική που μας αρέσει και ας ανταλλάξουμε αστεία δώρα μεταξύ μας! Κάποιοι μάλιστα αυτό θα το κάνουν τελικά όχι από ανάγκη, αλλά από επιλογή! Ποιος ορίζει τελικά ποια είναι τα καλά Χριστούγεννα;
Όλοι έχουμε το δικαίωμα να μη γιορτάζουμε όταν οι άλλοι γιορτάζουν
Είναι αναφαίρετο δικαίωμα κάποιου να είναι “αρνητής των γιορτών”. Δε μας πέφτει λόγος και σε καμία περίπτωση δεν οφείλουμε να καταναλώσουμε χρόνο και ενέργεια για να πείσουμε κάποιον να γιορτάσει ενώ έχει αποφασίσει πως δεν το νιώθει να το κάνει. Ξέρω ανθρώπους σε ορισμένους επαγγελματικούς κλάδους που πολύ συνειδητά τις ημέρες των γιορτών προτιμούν να δουλεύουν, αντί να κάνουν διακοπές με συγγενείς και φίλους, γιατί κερδίζουν πολύ περισσότερα χρήματα σε σχέση με τις μη γιορτινές περιόδους.
Ακόμα όμως και να μην είναι τα χρήματα το κίνητρο για να εργαστούν τις γιορτινές μέρες, πολλοί μπορεί επειδή δεν είναι θρησκευόμενοι, δεν ακολουθούν έθιμα και παραδόσεις ή επειδή πιστεύουν πως ποτέ δεν έκαναν κάτι μοναδικό κι ανεπανάληπτο τα Χριστούγεννα ή την Πρωτοχρονιά, προτιμούν να περνάνε τις γιορτές όπως όλες τις υπόλοιπες μέρες. Κάποτε είχα ρωτήσει κάποιον που ανήμερα Χριστουγέννων είχε βάρδια στο πόστο του “Δεν σε πειράζει που δουλεύεις τέτοια μέρα;” και μου απάντησε “Είναι κάποια ξεχωριστή μέρα σήμερα; Δε μπορώ να φάω γαλοπούλα αύριο ή μεθαύριο;”.
Κι εκεί κατάλαβα πως η 25η Δεκεμβρίου για μερικούς ανθρώπους είναι ακόμη μια ημερομηνία σαν όλες τις άλλες. Και είναι εντάξει αυτό.
Οι τρόποι να γιορτάζουμε είναι τόσοι, όσα και τα διαφορετικά χρώματα ματιών εκεί έξω. Προσωπικά πιστεύω στα τελετουργικά που μας συνδέουν και μας φέρνουν ουσιαστικά κοντά ο ένας στον άλλον, όμως σέβομαι απόλυτα τον άνθρωπο που θα μου πει πως σε αυτό που εγώ γιορτάζω, ο ίδιος δε βλέπει κανένα νόημα και καμιά συγκίνηση. Για εκείνον η ζωή επιφυλάσσει άλλες μεγάλες στιγμές και πιθανότατα σε άλλες περιστάσεις θα δώσει την προσοχή του, την ενέργεια του και τον χρόνο του.
Το σημαντικό είναι να βλέπουμε, να προσπαθούμε να κατανοήσουμε τις διαφορές στις ιδέες και στα συναισθήματά μας με τους γύρω μας, κι ας μη μπορούμε πάντα να ταυτιστούμε με την πλευρά του άλλου. Η σύνδεση και ο σεβασμός μπορεί να φωλιάσει παντού, ακόμη και ανάμεσα στους δύο πιο ετερώνυμους συνομιλητές. Ας κρατήσουμε τουλάχιστον αυτό στον νου και στην καρδιά μας.
Εύχομαι από καρδιάς, τις φετινές γιορτές να κάνετε όπως νομίζετε και αισθάνεστε. Αν δεν θέλετε αυτά τα Χριστούγεννα να τα γιορτάσετε όπως όλοι, τότε με θέρμη σας προτρέπω να μη διστάσετε να κάνετε αυτά που πραγματικά λαχταράτε και είναι σημαντικά για εσάς! Πετάξτε στα σκουπίδια όλα τα προϋπάρχοντα νοήματα και βρείτε το δικό σας!
Αυτό το άρθρο αφιερώνεται στην αγαπημένη συνάδελφο – θεραπεύτρια Γεωργία Λιαράκου που δεν αγαπά τα Χριστούγεννα και χάρηκε πολύ όταν της είπα πως έγραφα αυτό το άρθρο!
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*