Κατερίνα Ντέμου

Χριστούγεννα με ψυχική υγεία

Χριστούγεννα με ψυχική υγεία

Κατερίνα Ντέμου
γυναίκα περνά τα Χριστούγεννα με ψυχική υγεία
Image credit: Yan Krukov / pexels.com

Διανύουμε μέρες γιορτινές, μέρες χαράς, αγορών και συναθροίσεων ή τουλάχιστον αυτό έχεις μάθει ως ‘φυσιολογικότητα’ κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων. Καθώς πλησιάζουν τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά, είναι εύκολο να παρασυρθείς από τη φρενίτιδα που επικρατεί, την αίσθηση ότι πρέπει να κάνεις περισσότερα, πρέπει να ξοδέψεις περισσότερα, πρέπει να είσαι περισσότερα.


Τι γίνεται με όλους αυτούς τους κανόνες και τα πρέπει; Που είσαι εσύ μέσα σε όλα αυτά; Όλη αυτή η πίεση, το βάρος και οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες μπορεί να δυσκολέψουν το πραγματικό νόημα αυτών των ημερών και φαίνεται να μας κρατά απασχολημένους και να μας αποσπά την προσοχή από ό,τι έχει μεγαλύτερη σημασία, δηλαδή το να απολαύσεις, το να ξεκουραστείς και να χαρείς στιγμές.

Έχεις αναρωτηθεί αν θα ήθελες μια πιο απλή, πιο ήρεμη περίοδο διακοπών; Αν ναι, δοκίμασε να επεξεργάζεσαι τις προσδοκίες των διακοπών που δεν αντικατοπτρίζουν τις δικές σου αξίες ή που σου προκαλούν περιττό άγχος και έγνοιες.

Πώς μπορείς να διαφυλάξεις την ψυχική σου υγεία κατά την περίοδο των γιορτών; Αναλογίσου τις παρακάτω κοινωνικές προσδοκίες που συνοδεύουν συνήθως τα Χριστούγεννα και επίλεξε τη στάση σου:

1) Υπερδέσμευση

Υπάρχουν πολλές απαιτήσεις για τον τρόπο που θα περάσουμε τον χρόνο μας κατά τη διάρκεια των διακοπών όπως ψώνια, δώρα, τύλιγμα, προετοιμασία φαγητού, τραπέζια, ψυχαγωγία, θρησκευτικές λειτουργίες, εθελοντισμός, σχολικές παραστάσεις και συναυλίες.

Εάν δεν είμαστε σε επαφή με το που πραγματικά θέλουμε εμείς να αφιερώσουμε χρόνο και ενέργεια, είναι εύκολο να αναλάβουμε πάρα πολλά. Ακόμα κι αν απολαμβάνετε τις περισσότερες από αυτές τις δραστηριότητες, πιθανότατα δεν μπορείτε να τις κάνετε όλες και ταυτόχρονα να εξακολουθείτε να φροντίζετε επαρκώς τη σωματική και συναισθηματική σας υγεία. Το δύσκολο είναι να καταλάβετε τι σημαίνει «πολύ» για εσάς προσωπικά.

Προσπαθήστε να θυμάστε ότι όλοι έχουμε ένα πεπερασμένο χρόνο, οπότε όταν λέτε «ναι» σε κάτι, λέτε «όχι» σε κάτι άλλο και συχνά αυτό που εγκαταλείπετε είναι ο ύπνος, η άσκηση και άλλα πράγματα που αποκαθιστούν την ενέργειά σας. Φέτος, προγραμματίζω χρόνο για αυτοφροντίδα και ξεκούραση χωρίς να νιώθω ενοχές!

2) Οι τέλειες διακοπές

Η τελειότητα είναι υπερεκτιμημένη! Οι γιορτές δεν αφορούν ένα τέλεια διακοσμημένο σπίτι, την τέλεια φωτογραφία για τις κάρτες των διακοπών σας ή το να έχετε παιδιά με τέλεια συμπεριφορά.

Το να προσπαθείς να κάνεις τα πάντα και τους πάντες να ανταποκριθούν σε τόσο υψηλές προσδοκίες μπορεί να χαλάσει τελικά τη διασκέδαση των διακοπών.

Φέτος, θα προσπαθήσω να είμαι ευέλικτος και να θέσω πιο ρεαλιστικές προσδοκίες. Ξέρω ότι οι διακοπές μπορεί να είναι διασκεδαστικές ακόμα κι αν το σπίτι μου είναι χάος ή αν ξεχάσω να ταχυδρομήσω τα δώρα στην οικογένειά μου σε όλη τη χώρα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι συγχωρούν τις ατέλειές μας και μπορούμε να απολαύσουμε τις διακοπές ακόμα κι αν τα πράγματα δεν πάνε όπως τα έχουμε σχεδιάσει.

3) Υπερβολικές δαπάνες

Έχεις αισθανθεί ποτέ την ανάγκη να αγοράζεις «και κάτι ακόμα» ή να προσπαθείς να βρεις το τέλειο δώρο; Η καταναλωτική μας κουλτούρα σίγουρα μας ενθαρρύνει να αγοράζουμε και να αγοράζουμε χωρίς να υπολογίζουμε τους τραπεζικούς μας λογαριασμούς. Αυτό μπορεί να είναι ευχάριστο αυτή τη στιγμή, αλλά είναι ένα πραγματικό πρόβλημα όταν οι λογαριασμοί εμφανίζονται τον Ιανουάριο.

Φέτος προσπαθώ να μην κάνω το επίκεντρο των γιορτών μου το να αγοράζω ακριβά και πολλά δώρα. Για να αποφύγετε τις υπερβολικές δαπάνες, μπορείτε να δημιουργήσετε έναν προϋπολογισμό και να τον τηρήσετε, να κάνετε τις αγορές σας με μετρητά και όχι με πιστωτικές κάρτες, να περιορίσετε τα δώρα στο ελάχιστο ή επιλέξτε να δώσετε σπιτικά δώρα, γλυκά ή ευχετήριες κάρτες ευγνωμοσύνης στους σημαντικούς ανθρώπους της ζωής σας.

4) Όσα δεν με γεμίζουν χαρά και τα κάνω καταναγκαστικά

Οι διακοπές περιστρέφονται γύρω από τις παραδόσεις, πράγμα που σημαίνει ότι τείνουμε να γιορτάζουμε με τον ίδιο τρόπο κάθε χρόνο. Απολαμβάνετε πραγματικά τις παραδόσεις των διακοπών σας ή κάνετε πράγματα απλώς και μόνο επειδή έτσι τα κάνατε πάντα;

Οι παραδόσεις είναι πράγματι διαπραγματεύσιμες και συχνά χρειάζεται να προσαρμοστούν ανάλογα με την ηλικία, τη διάθεση και τις περιστάσεις. Ίσως και εσείς φέτος μπορείτε να εγκαταλείψετε κάποιες από τις δραστηριότητες των διακοπών που δεν σας γεμίζουν χαρά. Ίσως το να πηγαίνετε για ψώνια και να πηγαίνετε σε μεγάλα πάρτι να μη σας ευχαριστεί πραγματικά, να βρίσκετε αυτές τις δραστηριότητες ιδιαίτερα κουραστικές και απλώς να μην είναι διασκεδαστικές για εσάς.

Φέτος, δίνω στον εαυτό μου την άδεια να αποφύγει τα εμπορικά κέντρα και τα μεγάλα πάρτι και να επιλέξει online αγορές και χρόνο με πιο οικεία πρόσωπα σε συγκεντρώσεις με φίλους και οικογένεια. Τι θα προτιμούσατε να μην κάνετε φέτος; Μπορείτε να επιτρέψετε στον εαυτό σας να μην το κάνει ή να το κάνει λιγότερο;


Διαβάστε σχετικά: Η δυναστεία της χαράς, κι άλλες Χριστουγεννιάτικες ιστορίες


5) Αυτοκριτική

Η αυτοκριτική δεν αντικατοπτρίζει το πραγματικό νόημα των διακοπών. Γιατί να είναι τόσο δύσκολο να συγχωρούμε τον εαυτό μας όταν κάνουμε λάθη; Γιατί περιμένουμε από τον εαυτό μας να είμαστε τέλειοι; Παρόλο που όλοι γνωρίζουμε ότι όλοι κάνουν λάθη, συχνά κρατάμε τον εαυτό μας σε μη ρεαλιστικά πρότυπα. Ίσως πιστεύουμε ότι τα λάθη μας είναι χειρότερα από όλων των άλλων. Είναι άδικο να συμπεριφερόμαστε στον εαυτό μας με τόσο σκληρό τρόπο. Επιπλέον, ούτε μας παρακινεί ούτε μας βοηθά να μάθουμε.

Φέτος θυμάμαι ότι αξίζω συμπόνια και ότι η αυτοσυμπόνια και η συγχώρεση θα με βοηθήσουν να είμαι σε επαφή με τον εαυτό μου με αποδοχή και ζεστασιά ακόμα και όταν κάνω λάθη.

6) Τα υπερβολικά δώρα των συγγενών στα παιδιά

Είναι πολύ όμορφο να σκέφτονται οι παππούδες, οι γιαγιάδες και οι υπόλοιποι συγγενείς να πάρουν τα πιο ωραία και τα πιο πολλά δώρα στα παιδιά της οικογένειας ωστόσο συχνά συμβαίνει μέσα από τις υπερβολικές αγορές δώρων να απομακρύνονται τα παιδιά από την αίσθηση της ευγνωμοσύνης και της αντίληψης ότι όσα έχουν είναι αρκετά ξεχνώντας παράλληλα τη σημασία της προσφοράς.

Φέτος μπορώ να θέσω συγκεκριμένα όρια για την αγορά δώρων στους συγγενείς και ταυτόχρονα να αφιερώσω χρόνο μαζί με τα παιδιά σε δραστηριότητες και παιχνίδια που να τα φέρουν σε επαφή και με τη σημασία της προσφοράς όπως ο εθελοντισμός, η ζωγραφική ως δώρο σε κάποιον σημαντικό για εκείνα, η φροντίδα αδέσποτων ζώων κλπ.

7) Τα φιλιά και οι αγκαλιές στα παιδιά όταν δε θέλουν

Θυμάστε πόσο δυσάρεστο ήταν να αγκαλιάζετε και να φιλάτε με το ζόρι συγγενείς και φίλους όταν ήσασταν παιδιά; Αν είχατε την ατυχία να βρεθείτε σε τέτοιες συνθήκες ως παιδιά προσπαθήστε να έχετε υπόψιν σας την αίσθηση που νιώθατε τότε στο σώμα σας. Τέτοιες στιγμές φορτωμένες με προσδοκίες των άλλων είναι συνηθισμένες στην περίοδο των γιορτών και συχνά συνοδεύονται από φράσεις όπως δώσε στη θεία ένα φιλί για να είσαι καλό παιδί ή αγκάλιασε τον παππού που έχει καιρό να σε δει.

Σε πόσο αμήχανη θέση μπορεί να έρθει ένα παιδί στο άκουσμα των παραπάνω όταν δε θέλει να το κάνει από μόνο του; Και αν ζορίζετε το παιδί του δίνετε το μήνυμα ότι ο καθένας έχει πρόσβαση στο σώμα του ακόμα και όταν το ίδιο δε θέλει.

Φέτος μαθαίνω στο παιδί μου να λέει ΄όχι΄ χωρίς ενοχές, να αντιλαμβάνεται ότι το σώμα του είναι δικό του και να μπορεί μεγαλώνοντας να απολαμβάνει την επαφή όταν πραγματικά το θέλει και με τον τρόπο που το θέλει.

8) Οι απόψεις των άλλων

Όταν επιλέγετε να γιορτάσετε, ή να μην γιορτάσετε, τις γιορτές με τους δικούς σας όρους, μερικοί άνθρωποι μπορεί να στεναχωρηθούν, να δυσαρεστηθούν ή απλώς να μην καταλαβαίνουν τις επιλογές σας. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι επιλογές σας είναι λανθασμένες. Όλοι καλούμαστε να κάνουμε αυτό που είναι κατάλληλο για εμάς.

Αναρωτηθήκατε ποτέ ποιανού η γνώμη έχει πραγματικά σημασία για εσάς; Μπορούμε, φυσικά, να νοιαζόμαστε χωρίς απαραίτητα να συμφωνούμε με τις απόψεις των πιο κοντινών μας αγαπημένων προσώπων.

Το πρόβλημα είναι ότι συχνά διανύουμε τη ζωή μας σκεφτόμενοι τι πιστεύουν όλοι για εμάς. Όταν είμαι ξεκάθαρος μέσα μου ότι οι απόψεις ορισμένων ανθρώπων έχουν πολύ μικρή σημασία, είμαι ελεύθερος να είμαι ο εαυτός μου. Μπορώ να μείνω σπίτι από το να πάω σε ένα πρωτοχρονιάτικο πάρτι χωρίς ενοχές και ντροπή.

Μπορώ να σερβίρω πίτσα για το χριστουγεννιάτικο δείπνο αν μου αρέσει. Μπορώ να χαζεύω στο Facebook και να απολαμβάνω πραγματικά τις φωτογραφίες των διακοπών άλλων ανθρώπων χωρίς σύγκριση ή αγανάκτηση.

Ο καθορισμός των δικών σας ορίων μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να περάσετε πιο χαρούμενες διακοπές! Και αυτές οι αλλαγές δεν χρειάζεται να είναι από το ένα άκρο στο άλλο στη λογική του όλα ή τίποτα. Συχνά, απλώς ο περιορισμός ή κάποιες τροποποιήσεις μπορεί να βοηθήσουν στην ανακούφιση από το άγχος του να κάνεις πάρα πολλά, να νιώθεις ότι πρέπει να είναι όλα τέλεια και να βάζεις τις απόψεις και τις ανάγκες των άλλων πάνω από τις δικές σου.

Όπως και να επιλέξετε να περάσετε τις γιορτές, ελπίζω να σας ικανοποιήσουν και να σας φέρουν ένα βήμα πιο κοντά στη δημιουργία του δικού σας νοήματος.


*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*

2. banner diafhmishs mypsychologist koino

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...