Νάνσυ Κακάρογλου

Η επιδίωξη της ενηλικιότητας

Η επιδίωξη της ενηλικιότητας

Νάνσυ Κακάρογλου
λιβάδι που αντιπροσωπεύει την επιδίωξη της ενηλικιότητας

Τι γίνεται όταν μας απευθύνουν το: «Είσαι ενήλικος/η»; Γιατί, μερικές φορές, αυτή η φράση ηχεί στα αυτιά μας ως καταδίκη, τιμωρία, απόρριψη ή απαίτηση;


Είναι μια φράση που μπορεί να την απευθύνει ο γονέας στο ενήλικο παιδί του, ο/η σύντροφος στην/στον σύντροφο, ο εργοδότης στον εργαζόμενο, ο γιατρός στον ασθενή ή ο ψυχολόγος στον θεραπευόμενο. Οι περιπτώσεις είναι τόσες, όσες μπορούν να είναι και οι σχέσεις ανάμεσα σε ενήλικους ανθρώπους.

Συνήθως μας απευθύνουν αυτή τη φράση σαν υπενθύμιση της κατάστασης στην οποία βρισκόμαστε ή αυτής όπου θα οφείλαμε να είμαστε. Δηλαδή, της ενηλικιότητάς μας.

Τι σημαίνει, λοιπόν, ενήλικος και πως ορίζεται η ενηλικιότητα;

Ο ορισμός του «ενήλικου» είναι πολύπλοκος και επιδέχεται πολλές ερμηνείες, προερχόμενες από διάφορες επιστήμες όπως νομική, κοινωνιολογία, φιλοσοφία και ψυχολογία. Μέσα από μια νομική προσέγγιση, ενήλικος χαρακτηρίζεται αυτός που ηλικιακά έχει συμπληρώσει το προβλεπόμενο από τη νομοθεσία ηλικιακό όριο. Ωστόσο, αξίζει να σημειώσουμε ότι υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στις χώρες για τα ηλικιακά όρια απόκτησης των διάφορων δικαιωμάτων.

Από μια κοινωνική προσέγγιση, μπορεί να αναφέρεται στην κοινωνική κατάσταση του ατόμου που έχει ενσωματωθεί στην κοινωνία, η οποία και τον αναγνωρίζει ως ενήλικο ενώ από μια ψυχολογική προσέγγιση, μπορεί να αναφέρεται σε ένα στάδιο του κύκλου ζωής του ανθρώπου και στο πως ο ίδιος ο ενήλικος αναγνωρίζει αυτό το στάδιο στον εαυτό του.

Διαπιστώνουμε, ωστόσο, ότι υπάρχουν περιπτώσεις που κάποιος ενώ θεωρείται ενήλικος -ηλικιακά- είτε ο ίδιος δεν αναγνωρίζει τον εαυτό του ως τέτοιον, είτε δεν τον αναγνωρίζουν οι άλλοι είτε ισχύουν και τα δύο αυτά, μαζί.


Διαβάστε σχετικά: Το μονοπάτι της ενήλικης ζωής...


Αναφερόμαστε τότε στην ενηλικιότητα, την κατάσταση που περιλαμβάνει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά -αν και με διαφορές από άνθρωπο σε άνθρωπο και από πολιτισμό σε πολιτισμό- όπως την εσωτερίκευση κοινά αποδεκτών αξιών και κανόνων, την αυτοσυγκράτηση, την προνοητικότητα, την αυτονομία, την πείρα και την ασφάλεια.

Βλέπουμε, λοιπόν, ότι από έναν ενήλικο άνθρωπο αναμένουμε, καταρχήν, ώριμη συμπεριφορά. Να είναι σε θέση, δηλαδή, να διαχειρίζεται τις καταστάσεις της ζωής του -εσωτερικές και εξωτερικές- με τρόπο συντονικό με την πραγματικότητα, αξιοποιώντας και επεκτείνοντας όλες του τις ικανότητες.

Επίσης, αναμένουμε από έναν ενήλικο, να είναι σε θέση να κάνει κρίσεις και αξιολογήσεις που να ενέχουν το στοιχείο της προοπτικής, της δυνατότητας δηλαδή να αξιοποιεί τις προηγούμενες εμπειρίες του για να πετυχαίνει μια αρκετά καλή προσαρμογή στη ζωή και στην κοινωνία. Τέλος, αναμένουμε, την ανάληψη της ευθύνης του εαυτού, μέσα από την αυτονόμηση και την υπεύθυνη λήψη αποφάσεων για τον ίδιο και τη ζωή του (Rogers, 1999).

Η ενηλικιότητα, λοιπόν, δεν είναι μια κατάσταση τετελεσμένη, αλλά μια δυναμική διεργασία που κινείται συνεχώς προς την ολοκλήρωση και η οποία ποτέ δε συντελείται απόλυτα. Πρόκειται για μια επιδίωξη σύμφυτη με την ενήλικη ζωή, απέναντι στην οποία, συχνά, καλούμαστε -με τον έναν ή τον άλλον τρόπο- να σταθούμε.

Άλλοτε τη βιώνουμε με ήπιο και λυτρωτικό τρόπο, καθώς έχουμε επιτύχει στο προχώρημα και άλλοτε, πάλι, τη βιώνουμε με βίαιο και επιτακτικό τρόπο, καθώς αναμετριόμαστε με αυτά που μας εμποδίζουν στο προχώρημα. Σε κάθε περίπτωση, η επιδίωξη της ενηλικιότητας, γίνεται μέσα από τον προσωπικό και μοναχικό δρόμο του καθενός μας, έναν δρόμο που αποτελεί μια κοινή μοίρα, που μας συνδέει και μας ενώνει.


Βιβλιογραφικές αναφορές

  • Rogers, A. (1999). Η Εκπαίδευση Ενηλίκων. Αθήνα: Μεταίχμιο.

*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*

2. banner diafhmishs mypsychologist koino

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...