Αφήστε τη νοοτροπία του θύματος και ξαναπάρτε τον έλεγχο της ζωής σας.
Όταν βρίσκεσαι κοντά σε κάποιον που είναι πάντα αρνητικός και συνεχώς παραπονιέται για τα πάντα, σε πιάνει μία καταθλιπτική διάθεση. Ένας άνθρωπος που διακατέχεται από τη νοοτροπία του θύματος και μία αρνητική προκατάληψη, συνήθως πιστεύει ότι τα περισσότερα πράγματα στη ζωή του είναι λάθος ή αισθάνεται ότι δεν αξίζει τίποτα καλό στη ζωή του. Κατά συνέπεια, η ζωή του δεν βγάζει πουθενά.
Προκειμένου να καταλάβουμε αν κάποιος έχει νοοτροπία θύματος, παρατηρήστε πώς «βλέπει το ποτήρι»: συνήθως το βλέπει μισοάδειο ως αντανάκλαση του τι συμβαίνει βαθιά μέσα του. Μερικές φορές, ακόμη και αν του προσφέρετε λίγη ελπίδα, μπορεί να σας κάνει να αισθανθείτε σαν να μην τον καταλαβαίνετε, οπότε θα παραπονεθεί περισσότερο για να σας δείξει πόσο δυστυχισμένος είναι. Αν του προσφέρετε τη λύση, θα παρουσιάσει άλλο ένα πρόβλημα για να δικαιολογήσει ότι τίποτε δεν θα πετύχει.
Πώς να αφήσετε την νοοτροπία του θύματος και να ξαναγράψετε την ιστορία της ζωής σας
Είναι πολύ δύσκολο να πείτε κάτι βοηθητικό σε κάποιον με αυτο-υπονομευτική στάση, μία στάση που σαμποτάρει τη ζωή του. Κατά κάποιον τρόπο, το άτομο αυτό αναζητά τη συμπόνοια από τους άλλους όταν είναι σε μία δύσκολη συναισθηματική κατάσταση και βρίσκει ικανοποίηση επειδή έτσι εισπράττει αγάπη και υποστήριξη.
Δεν είναι όμως δική μας δουλειά να σώσουμε τα αρνητικά άτομα που δεν θέλουν να σώσουν τον εαυτό τους. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να είμαστε εκεί και να διασφαλίζουμε ότι η αρνητικότητα αυτή δεν μας επηρεάζει. Αν μπούμε στη διαδικασία να προσπαθήσουμε να τους κάνουμε να αισθανθούν καλύτερα, μπορεί να μπλεχτούμε στην χαοτική αρνητικότητα τους και να παρασυρθούμε από αυτούς.
Το καλύτερο αντίδοτο για να βοηθήσουμε κάποιον που του λείπει η ευγνωμοσύνη και η αγάπη για τον εαυτό του, είναι να του επισημάνουμε ευθέως πως ό,τι και να πούμε, βρίσκει πάντα δικαιολογίες ή ότι όλα τα πράγματα γίνονται λάθος. Μόλις καταλάβει ότι είναι παγιδευμένος στην νοοτροπία του θύματος, μπορεί να αναγνωρίσει την πραγματική του συμπεριφορά και να δει πόσο αυτο-υπονομευτική είναι στην πραγματικότητα.
Διαβάστε σχετικά: Η Δυναμική Θύμα-Θύτης
Άρα, πως γνωρίζετε αν σαμποτάρετε τον εαυτό σας με μια νοοτροπία θύματος που σας καταστρέφει τη ζωή και σας ελέγχει;
Ο εσωτερικός κριτής, σας λέει ότι δεν αξίζετε τα καλά πράγματα στη ζωή, ότι θα απορριφθείτε ή ότι κάποιος άλλος θα πάρει την προαγωγή. Καταλήγετε να σαμποτάρετε τα πράγματα που θέλετε στη ζωή, οπότε δεν τα επιτυγχάνετε.
Αισθάνεστε σαν θύμα των περιστάσεων. Πάντα θα σας συμβαίνουν κακά πράγματα, οπότε τα περιμένετε ή παραιτήστε πριν προσπαθήσετε. Αισθάνεστε ότι είναι αναπόφευκτο ότι δεν θα βρείτε λύση στα προβλήματα, οπότε γιατί να μπείτε στη διαδικασία να προσπαθήσετε;
Αν εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε πιστεύετε ότι έχει νοοτροπία θύματος και είναι συνεχώς αρνητικά προκατειλημμένος, αναγνωρίστε τα ακόλουθα 10 σημάδια:
1. Δεν κινητοποιήστε ή τα παρατάτε εύκολα.
Βρίσκετε οποιοδήποτε πιθανό λόγο που το πλάνο σας δεν πρόκειται να πετύχει ή βρίσκετε δικαιολογίες και τα παρατάτε πριν ξεκινήσετε.
Δεν σας κάνει καλό να προσπαθείτε για κάτι αν δεν πιστεύετε ότι θα πετύχει.
2. Σας λείπει η αυτοπεποίθηση και η πίστη στον εαυτό σας.
Δεν πιστεύετε στον εαυτό σας, με αποτέλεσμα να μην πραγματοποιείτε τα πλάνα σας.
Αναβάλετε πράγματα, βρίσκετε δικαιολογίες, αποφεύγετε να αναλάβετε την ευθύνη, βρίσκετε διεξόδους για να δραπετεύσετε ή ακολουθείτε τους άλλους αντί να ζείτε τη δική σας ζωή.
3. Αφήνετε τους άλλους να πάρουν τον έλεγχο της ζωής σας.
Αφήνετε τους άλλους να σας πουν πως να ζήσετε τη ζωή σας αφού αισθάνεστε ότι γνωρίζουν περισσότερα από εσάς. Ακολουθώντας τους άλλους, δεν παίρνετε τον έλεγχο της ζωής σας. Αν αφήνετε τον έλεγχο στα χέρια των άλλων, δεν ορίζετε εσείς τη ζωή σας. Δεν αναλαμβάνετε την ευθύνη για τις ενέργειές σας και κατηγορείτε τους άλλους όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά.
4. Επιτρέπετε σε εσωτερικές αρνητικές πεποιθήσεις να σαμποτάρουν τις επιλογές σας στη ζωή.
Τα παρατάτε ακούγοντας τον εσωτερικό σας κριτή. Συμβιβάζεστε με καταστάσεις στη ζωή που υποστηρίζουν τον υπάρχοντα τρόπο που βλέπετε τον εαυτό σας: ότι δηλαδή αισθάνεστε πως δεν είστε αρκετά καλοί.
5. Εξαντλείτε τον εαυτό σας μέχρι να χρειαστείτε βοήθεια.
Τρέχετε προσπαθώντας να ευχαριστήσετε τους πάντες, εις βάρος σας, μέχρι που παθαίνετε κρίση και υπάρχει κίνδυνος να αρρωστήσετε. Όταν δεν έχετε καθόλου ενέργεια, σταματάτε να λειτουργείτε για τον εαυτό σας. Τότε, ανακαλύπτετε ότι φταίνε όλοι οι άλλοι που τους κουβαλούσατε και ξεχάσατε να σκεφτείτε τον εαυτό σας. Τότε, μπορείτε να τους κατηγορήσετε γιατί δεν κάλυψαν τις ανάγκες σας τη στιγμή που δεν καλύπτατε εσείς οι ίδιοι τις δικές σας ανάγκες.
6. Αισθάνεστε πικρία και αγανάκτηση που δεν ζείτε τη ζωή σας.
Καταλήγετε να καλύπτετε τις ανάγκες των άλλων επειδή φοβάστε να μείνετε μόνοι. Δίνετε σε όλους τους άλλους, αλλά δεν είστε εκεί για τον εαυτό σας. Δεν εστιάζετε στον εαυτό σας αλλά αντίθετα ζείτε τη ζωή των άλλων και όχι τη δική σας. Όταν η ζωή σας καταρρέει, καταλήγετε πικρόχολοι και αγανακτισμένοι από τη ζωή. Αισθάνεστε καλά όταν ευχαριστείτε όλους τους άλλους, παρά όταν εστιάζετε στον εαυτό σας. Βασίζεστε ότι οι άλλοι θα σας προσφέρουν την ευτυχία σας, αντί να εκπληρώσετε τις επιθυμίες σας εσείς οι ίδιοι.
7. Βρίσκετε δικαιολογίες γιατί τα παρατήσατε.
Βρίσκετε δικαιολογίες γιατί τα πράγματα δεν θα πετύχουν, σαμποτάροντας τις πιθανότητές σας επειδή δεν θέλετε να βγείτε στη ζωή και να αγωνιστείτε γι’ αυτό που επιθυμείτε και να ρισκάρετε να αποτύχετε. Καταλήγετε να γλυτώνετε τον φόβο της απόρριψης, να αποφεύγετε την αποτυχία ή να σας κριτικάρουν. Αποφεύγετε τα συναισθήματά σας ότι δεν είστε αρκετά καλοί αλλά τελικά καταλήγετε να αισθάνεστε χειρότερα όταν τα παρατάτε και δεν φτάνετε ποτέ εκεί που θέλετε στη ζωή.
8. Ακολουθείτε αυτοκαταστροφική συμπεριφορά.
Αναζητάτε άμεση ανακούφιση όταν δεν αισθάνεστε καλά με τον εαυτό σας, οπότε προσπαθείτε να αισθανθείτε καλύτερα αρχίζοντας τις εξαρτήσεις, τις εξωσυζυγικές σχέσεις ή άλλες αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές.
Καταλήγετε να καταστρέφετε τον εαυτό σας και να διαλύετε τη ζωή σας τρέχοντας μακριά από αυτά τα ανεπιθύμητα συναισθήματα.
9. Κατηγορείτε τον εαυτό σας ή αυτοτιμωρείστε.
Επιτίθεστε στον εαυτό σας με κατηγορίες, τον τιμωρείτε και τον καταδικάζετε όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά.
10. Το φταίξιμο είναι πάντα κάποιου άλλου.
Αν είστε θύμα, όλοι οι άλλοι φταίνε επειδή δεν έχετε την ευθύνη για τον εαυτό σας και κατηγορείτε τους άλλους για πράγματα που πάνε στραβά.
Οπότε, πως καταλήγετε να έχετε συνεξάρτηση ή νοοτροπία θύματος;
Κατά την παιδική ηλικία, μπορεί να πιστέψατε ότι δεν ήσασταν αρκετά καλοί για τους άλλους, όταν αισθανόσασταν ότι δεν παίρνατε την αγάπη που θέλατε. Αν προσκολληθείτε στον εσωτερικό κριτή μέσα σας, θα καταλήξετε να υιοθετείτε αυτά τα συναισθήματα μίσους για τον εαυτό σας με αυτοκαταστροφική συμπεριφορά που λειτουργεί εις βάρος σας.
Όταν σας λείπει η αγάπη για τον εαυτό σας, μπορεί να μην βλέπετε τον κριτή του εαυτού σας βαθιά μέσα σας, καθώς τρέχετε μακριά από τα συναισθήματά σας με συμπεριφορές που σαμποτάρουν τον εαυτό σας. Αυτό-σαμποτάρεστε παρατώντας τον εαυτό σας και βρίσκετε δικαιολογίες, ώστε να αποφύγετε τα συναισθήματα για τον εαυτό σας.
Η πραγματική αλήθεια είναι ότι είστε ο χειρότερος κριτής σας και επιτρέπετε στον εσωτερικό σας σαμποτέρ να σας πυροβολεί στο πόδι.
Διαβάστε σχετικά: Θύματα και Θύτες: η κακοποίηση μέσα από τα μάτια ενός Οικογενειακού Θεραπευτή
Αισθάνεστε σαν θύμα γιατί τίποτε δεν πηγαίνει όπως το θέλετε
Η αλήθεια είναι ότι κατηγορείτε τη ζωή, τους άλλους τις ή καταστάσεις για πράγματα που πάνε στραβά, αντί να δείτε πως τρέχετε μακριά για να γλυτώσετε από το συναίσθημα ότι δεν είστε αρκετά καλοί.
Αγνοώντας τον εσωτερικό σας κριτή θα συνεχίσετε να σαμποτάρετε τον εαυτό σας εκτός και αν αντιμετωπίσετε το επικριτικό σας κομμάτι.
Αν συνεχίσετε να ζείτε με την νοοτροπία θύματος, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος αυτή η στάση να καταστρέψει τη ζωή σας, αν αφήσετε αυτά τα συναισθήματα να σας κατακλύσουν και να σας επηρεάσουν. Μπορεί να μην συνειδητοποιείτε ότι δεν επιτρέπετε στον εαυτό σας να αξίζει τα καλά πράγματα στη ζωή, ότι βρίσκετε πως τα πράγματα είναι λάθος στη ζωή σας, υιοθετώντας τελικά την ψευδαίσθηση ότι δεν βλέπετε το ποτήρι μισοάδειο, αλλά ότι είναι μισοάδειο.
Πηγή: Psychcentral.com
Απόδοση: Έφη Μεσιτίδου, Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
