Εάν δεν εκτιμήσεις την αξία του εαυτού σου, δε θα εκτιμήσεις την αξία του χρόνου σου. Και αν δεν εκτιμήσεις την αξία του χρόνου σου, δεν θα κάνεις ποτέ τίποτε μ’ αυτόν. -Σκωτ Πεκ-
Η ενδυνάμωση της αυτοεκτίμησης αποτελεί συχνά κυρίαρχο στόχο όσων καταφεύγουν στη θεραπεία καθώς αποτελεί βασικό στοιχείο το οποίο θα μας βοηθήσει να χαράξουμε τo σωστό μονοπάτι στη ζωή μας. Αυτό συμβαίνει επειδή η υψηλή αυτοεκτίμηση ενδυναμώνει τη συναισθηματική “ανοσία” μας και ενισχύει την ανθεκτικότητα μας. Γνωρίζοντας τη σπουδαιότητά της, το ερώτημα είναι: πώς μπορούμε να τη βελτιώσουμε;
Για να το κατορθώσουμε αυτό, απαιτείται να χρησιμοποιήσουμε διαφορετικά εργαλεία και να ακολουθήσουμε ποικίλες στρατηγικές μιας και η χαμηλή αυτοεκτίμηση οφείλεται σε διαφορετικούς παράγοντες. Σημαντικό παράγοντα αποτελεί το σύστημα απόδοσης που αναπτύσσουμε και ο βαθμός με τον οποίο πιστεύουμε ότι επηρεάζουμε όσα συμβαίνουν σε εμάς.
Η χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι σαν να οδηγείς μέσα στη ζωή με το χειρόφρενο τραβηγμένο.
-Μάξγουελ Μαλτζ-
Τι είναι η αιτιώδης απόδοση και πώς μπορεί να βλάψει την αυτοεκτίμηση μας;
Όταν έχουμε χαμηλή αυτοεκτίμηση συνηθίζουμε να πιστεύουμε ότι όσα μας συμβαίνουν οφείλονται σε προσωπικούς εσωτερικούς παράγοντες τους οποίους δε μπορούμε να αλλάξουμε.
Συνήθως αποδίδουμε την "κακοτυχία" μας στον εαυτό μας. Για παράδειγμα: τι σκέφτεται ένα άτομο με χαμηλή αυτοεκτίμηση μετά από μια ερωτική απογοήτευση; Σκέφτεται ότι ευθύνεται το ίδιο που η σχέση τελείωσε.
Έτσι, αρνητικές σκέψεις αρχίζουν να εμφανίζονται, όπως για παράδειγμα δεν είμαι αρκετά καλός/ή για τον/τη σύντροφο μου ή για όλα ευθύνομαι εγώ. Στην πραγματικότητα, όταν μια σχέση τελειώνει, ευθύνονται και οι δυο πλευρές και όχι μόνο η μία, ακόμα κι αν αισθάνονται έτσι και οι δύο σύντροφοι.
Έτσι μετά το χωρισμό, δικαιολογημένα αναδύονται σκέψεις ενοχής. Κατά την εμφάνισή τους, ένα άτομο με υψηλή αυτοεκτίμηση έχει πολύ λιγότερες πιθανότητες να καταρρεύσει καθώς είναι περισσότερο ρεαλιστικό όσον αφορά τις αιτιώδεις αποδόσεις που κάνει. Το ίδιο συμβαίνει σε όλες τις καταστάσεις στη ζωή μας.
Επίσης, τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση συνηθίζουν να αποδίδουν όσα θετικά συμβαίνουν στη ζωή τους σε εξωτερικούς παράγοντες. Για παράδειγμα, θα πιστέψουν ότι πήραν προαγωγή στη δουλειά τους επειδή ο προϊστάμενος τους είναι καλοπροαίρετος και όχι επειδή έχουν τα κατάλληλα προσόντα. Αυτό που συμβαίνει συνήθως είναι ότι δεν αισθάνονται ποτέ περήφανοι όταν ανταμείβονται ή επιβεβαιώνονται.
Εάν δεν εκτιμήσεις την αξία του εαυτού σου, δεν θα εκτιμήσεις την αξία του χρόνου σου. Και αν δεν εκτιμήσεις την αξία του χρόνου σου, δεν θα κάνεις ποτέ τίποτε μ’ αυτόν.
-Σκωτ Πεκ-
Βελτιώστε την αυτοεκτίμηση σας αλλάζοντας την αιτιώδη απόδοση
Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε για να αλλάξουμε τις αιτιώδεις αποδόσεις μας και να βελτιώσουμε την αυτοεκτίμησή μας;
Ας ξεκινήσουμε κάνοντας ένα βήμα πίσω και ας ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα. Με τον τρόπο αυτό μπορούμε να καταλήξουμε σε μια διεξοδική εξέταση η οποία προσαρμόζεται στην πραγματικότητα και δεν έχει ως κεντρικό άξονα τα λάθη μας.
Όπως συμβαίνει όταν συγκρίνουμε τις ζωές μας με αυτές των ανθρώπων που ακολουθούμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: πρέπει να αποφύγουμε τις υπερβολικά αισιόδοξες αιτιώδεις αποδόσεις καθώς τελικά καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα.
Διαβάστε σχετικά: Αυτοεκτίμηση…Τι είναι και πώς μπορούμε να την ενισχύσουμε;
Γι' αυτό το λόγο πρέπει να αναλογιστούμε σε ποιο βαθμό επηρεάζουμε τελικά όσα συμβαίνουν σε εμάς εξετάζοντας τα επιμέρους στοιχεία που μεσολάβησαν και διαμόρφωσαν το αποτέλεσμα. Πρέπει να μάθουμε να αποδίδουμε το καλό στον εαυτό μας αν αυτή είναι η πραγματικότητα. Έτσι θα βελτιωθεί η αυτοεκτίμηση μας.
Χρειάζεται επίσης να σκεφτούμε αν πραγματικά ευθυνόμαστε εμείς για τις “κακοτυχίες” και να σταματήσουμε να κατηγορούμε τον εαυτό μας για καταστάσεις όπου είχαμε ελάχιστη ή καθόλου επιρροή.
Επιπλέον, αν πράγματι ευθυνόμαστε για κάτι κακό που συνέβη δε βελτιώνουμε την κατάσταση τιμωρώντας τον εαυτό μας, αφού το έχουμε αναλύσει και έχουμε μάθει μέσα από αυτό. Μαθαίνοντας μέσα από τα λάθη μας, θα είναι δυσκολότερο να τα επαναλαμβάνουμε στο μέλλον αποφεύγοντας να ζημιώνουμε την αυτοεκτίμησή μας.
Όταν ανακαλύπτεις κάτι που τρέφει την ψυχή σου και σου δίνει χαρά, φρόντισε να δημιουργήσεις χώρο γι' αυτό στη ζωή σου.
-Τζην Σινόντα Μπόλεν-
Αν ακολουθήσουμε τα βήματα αυτά θα μπορέσουμε να εξελισσόμαστε και να βελτιωνόμαστε. Αν μάθουμε να αναλύουμε όσα μας συμβαίνουν με ρεαλιστικό τρόπο θα διαμορφώσουμε μια ισορροπημένη οπτική των δυνατών μας σημείων και των αδυναμιών μας, γεγονός που θα βελτιώσει την αυτοεκτίμησή μας και θα διευκολύνει την ενδυνάμωσή μας. Θα είμαστε σε θέση να επιλέγουμε πιο σωστά τους στόχους στους οποίους επενδύουμε τις ικανότητές μας.
Πηγή: psychcentral.com
Απόδοση: Βασιλική Τσαπάκη, Μεταφράστρια
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
