Οι άνθρωποι της σύγχρονης κοινωνίας βιώνουν κάθε μικρό τους λάθος ως απειλή. Σαν αποτέλεσμα, κρίνουμε τον εαυτό μας και υιοθετούμε μία αυστηρή προσέγγιση όσον αφορά την απόδοσή μας με σκοπό να φτάσουμε όλο και πιο κοντά στα κοινωνικά πρότυπα όσο ρεαλιστικά – ή μη – είναι αυτά.
Φανταστείτε ένα παιδί το οποίο αγαπάτε ή για το οποίο πραγματικά ενδιαφέρεστε. Μπορεί να είναι το δικό σας παιδί ή το παιδί μιας καλής σας φίλης ή ενός μέλους της οικογένειας. Αυτό το παιδί είναι έτοιμο να αρχίσει το σχολείο και μπορεί να διαλέξει μεταξύ δύο διαφορετικών δασκάλων.
Ο πρώτος δάσκαλος δεν αναγνωρίζει τις προσπάθειες του παιδιού να εξελιχθεί και δεν το συγχαίρει για τα επιτεύγματά του. Κάθε φορά που το παιδί κάνει ένα λάθος, το φέρνει μπροστά σε όλη την τάξη και το ρωτάει με έντονο ύφος: ‘Πώς είναι δυνατόν να μη γνωρίζεις την απάντηση σε αυτή την ερώτηση; Θα έπρεπε να ντρέπεσαι! Θα έπρεπε να έχεις προσπαθήσει περισσότερο!. Αυτός ο δάσκαλος είναι απόμακρος και ο τόνος του ψυχρός.
Ο δεύτερος δάσκαλος, από την άλλη, αναγνωρίζει κάθε προσπάθεια του παιδιού να εξελιχθεί και το συγχαίρει για την πρόοδό του. Προσπαθεί να χτίσει πάνω στα επιτεύγματα του παιδιού και στα θετικά του χαρακτηριστικά. Κάθε φορά που το παιδί κάνει ένα λάθος, το πλησιάζει και του λέει: Δεν πειράζει! Προσπάθησες πολύ σκληρά! Μπορούμε να δουλέψουμε μαζί για να βελτιωθείς σε αυτό τον τομέα στο μέλλον. Μπορείς να το κάνεις! Είμαι σίγουρος! Η φωνή του είναι ευγενική και ζεστή.
Η ερώτηση λοιπόν είναι η εξής: Ποιον δάσκαλο θα επιλέγατε για το παιδί που έχετε στο μυαλό σας και για ποιο λόγο; Ποιος δάσκαλος πιστεύετε ότι θα ήταν καλύτερος στο να τονώσει την αυτοπεποίθηση του παιδιού; Ποιος δάσκαλος θα βοηθούσε το παιδί να πετύχει καλύτερα αποτελέσματα;
Υποθέτω ότι οι περισσότεροι από σας θα έχετε επιλέξει τον δεύτερο δάσκαλο ως τον πιο κατάλληλο. Εάν λοιπόν πιστεύετε ότι αυτή η προσέγγιση θα είναι πιο βοηθητική για ένα παιδί είναι η ώρα να αναρωτηθείτε αν είναι αυτή η φωνή που χρησιμοποιείτε όταν μιλάτε στον εαυτό σας.
Έχετε περισσότερο την προσέγγιση του πρώτου ή του δεύτερου δασκάλου όταν μιλάτε στον εαυτό σας; Και για ποιο λόγο κρίνετε τον εαυτό σας και είστε τόσο αυστηροί εάν γνωρίζετε ήδη ότι κάτι τέτοιο δεν είναι βοηθητικό;
Οι τρεις πιο σημαντικοί λόγοι για τους οποίους εξακολουθούμε να κρίνουμε αυστηρά τον εαυτό μας παρόλο που γνωρίζουμε ότι κάτι τέτοιο δεν είναι αποτελεσματικό είναι οι εξής:
Διαβάστε σχετικά: Η Τέχνη της Σωστής Αυτοκριτικής: Απαλλαγείτε από την Επικριτική Φωνή Μέσα σας
1. Οι εμπειρίες που είχαμε ως βρέφη και ως παιδιά
Εάν η ανάγκη μας για φροντίδα ως βρέφη αντιμετωπιζόταν συχνά με συναισθήματα, όπως: άγχος, θυμός ή αδιαφορία, τότε μπορεί να συνδυάσουμε την αναζήτηση φροντίδας με ένα αίσθημα απόρριψης.
Σε αυτήν την περίπτωση, μπορεί να νιώθουμε άβολα με την εγγύτητα στις σχέσεις ή με την ευγένεια και τη φροντίδα όταν αυτή μας προσφέρεται στην ενήλικη ζωή.
2. Θετικές αντιλήψεις για την αυτοκριτική
Πολλοί από εμάς έχουμε θετικές αντιλήψεις για τα αποτελέσματα της αυτοκριτικής στη ζωή μας. Θεωρούμε ότι η αυτοκριτική είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορούμε να βελτιώσουμε τον εαυτό μας. Κατά τη διάρκεια των θεραπευτικών συνεδριών στο γραφείο, ακούω συχνά αντιλήψεις όπως: Η αυτοκριτική με κινητοποιεί, με βοηθάει να ολοκληρώσω ό,τι καταπιάνομαι, με εξελίσσει, με οδηγεί στην επιτυχία, με κάνει καλύτερο άνθρωπο.
Κάποιοι φοβούνται ότι με το να είναι πιο ευγενικοί με τον εαυτό τους, θα πάψουν να είναι υπεύθυνοι και αποτελεσματικοί. Οι θετικές λοιπόν αντιλήψεις για την αυτοκριτική είναι αυτές που τη συντηρούν. Είναι επίσης αυτές που στέκονται ως εμπόδιο στην προσπάθειά μας να μειώσουμε την φωνή της αυτοκριτικής μας.
3. Η σύγχρονη κοινωνία και οι κοινωνικές προσδοκίες
Ένας άλλος παράγοντας που οδηγεί σε έντονη αυτοκριτική είναι οι προσδοκίες της σημερινής κοινωνίας, της κουλτούρας μας, της θρησκείας μας ή άλλων ομάδων στις οποίες ανήκουμε. Σκεφτείτε το πώς ορίζουμε την επιτυχία στις μέρες μας. Επιτυχία σημαίνει μια καλή ακαδημαϊκή εκπαίδευση, μία καλοπληρωμένη δουλειά με υψηλό κοινωνικό στάτους, απόκτηση υλικών αγαθών που επιθυμούμε (ή μας έχει επιβάλλει η κοινωνία) και επιτυχημένες σχέσεις.
Οι άνθρωποι της σύγχρονης κοινωνίας βιώνουν κάθε μικρό τους λάθος ως απειλή. Απειλή για τη φήμη τους, το κοινωνικό τους στάτους, τις σχέσεις τους, την καριέρα τους, την οικονομική τους κατάσταση, το μέλλον τους ή την ευτυχία τους. Μπορείτε λοιπόν να φανταστείτε πόσο συχνά νιώθουμε υπό απειλή ως μέλη της σύγχρονης κοινωνίας. Οι προσδοκίες είναι πολύ υψηλές και είναι εύκολο να νιώσουμε ότι αποτυγχάνουμε.
Σαν αποτέλεσμα, κρίνουμε τον εαυτό μας και υιοθετούμε μία αυστηρή προσέγγιση όσον αφορά την απόδοσή μας με σκοπό να φτάσουμε όλο και πιο κοντά στα κοινωνικά πρότυπα όσο ρεαλιστικά – ή μη – είναι αυτά.
Εάν θέλουμε να μειώσουμε τη φωνή της αυτοκριτικής μας είναι απαραίτητο, σαν πρώτο βήμα, να καταλάβουμε τι τη συντηρεί. Ποιοι είναι λοιπόν οι παράγοντες που ενισχύουν την αυτοκριτική σας φωνή στη δική σας ζωή;
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
