Μήπως φοβάσαι πως θα σε εγκαταλείψουν όλοι;

Μήπως φοβάσαι πως θα σε εγκαταλείψουν όλοι;

Δρ. Αριστονίκη Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου

Η ανάπτυξη του βρέφους επιβραδύνεται ραγδαία όταν παραμελείται και η προσκόλληση με την μητέρα του παρεμποδίζεται. Αυτή η εσωτερική πληγή είναι συνθήκη που μπορεί να παρεμποδίσει το άτομο να αναπτύξει υγιείς σχέσεις με τους γύρω του.


Ένα από τα πιο τραυματογενή γεγονότα στη ζωή ενός παιδιού είναι η ανασφαλής προσκόλληση που σημειώνεται στην βρεφική ηλικία. Η ανάπτυξη του βρέφους επιβραδύνεται ραγδαία όταν παραμελείται και η προσκόλληση με την μητέρα του παρεμποδίζεται. Αυτή η εσωτερική πληγή είναι συνθήκη που μπορεί να παρεμποδίσει το άτομο να αναπτύξει υγιείς σχέσεις με τους γύρω του.

Ο δεσμός προσκόλλησης μεταξύ του βρέφους και της μητέρας δημιουργείται από την διάδραση των αναγκών του βρέφους, των σημάτων που εκπέμπει το παιδί για τις ανάγκες του αυτές καθώς και την ανταπόκριση της μητέρας σε αυτές τις ανάγκες. Τα βρέφη με ασφαλή προσκόλληση έχουν γενικότερα μεγαλύτερη ευστάθεια και αισιοδοξία στην ενήλικη τους ζωή.

Πώς δημιουργείται ωστόσο το τραύμα της εγκατάλειψης;

Το τραύμα εγκατάλειψης είναι έχει τρία επίπεδα:

  1. Το παιδί αισθάνεται πως η μητέρα του θα το εγκαταλείψει και συνέπεια αυτής της εγκατάλειψης θα είναι ο δικός του αφανισμός.
  2. Στην συνέχεια ενοχοποιεί τον εαυτό του για αυτή την επικείμενη εγκατάλειψη
  3. και τέλος θεωρεί πως αφού η ίδια του η μητέρα τον εγκαταλείπει είναι δυνατόν να τον εγκαταλείψουν και όλοι οι άλλοι.

Στην ουσία το παιδί αγωνιά για την επιβίωση του και αυτή η αγωνία τον σπρώχνει στην ενοχοποίηση η οποία οδηγεί στην παγιοποίηση της συναισθηματικής έλλειψης μέσω της υπεργενίκευσης. Η ακαριαία αποκοπή κάθε συναισθηματικού δεσμού σπρώχνει το παιδί σε μια γενικότερη συναισθηματική εμπλοκή. Το παιδί που έχει εγκαταλειφθεί συναισθηματικά στην ενηλικίωση του τείνει να παρουσιάζει υπερβολικές εμμονές σχετικά με τις πράξεις και τις σκέψεις των άλλων και συνεχώς ανησυχεί για το τι σκέφτονται οι άλλοι για αυτόν/αυτήν.

Στην συνέχεια φοβάται πως θα τον εγκαταλείψουν. Αυτός ο φόβος εγκυμονεί αλυσιδωτές παγίδες και εμπλοκές σκέψεων όπως: Αν λέω ειλικρινά ότι με ενοχλεί θα με εγκαταλείψουν οι φίλοι μου, αν δεν κάνω ότι μου ζητούν δεν θα μια κάνουν παρέα, αν δεν ενδίδω στους συναισθηματικούς εκβιασμούς του συντρόφου μου δεν θα μείνει μαζί μου κτλ.

Η ανασφαλής προσκόλληση οδηγεί σε δυσλειτουργικά μοτίβα συμπεριφοράς στις διαπροσωπικές σχέσεις καθότι το άτομο ελκύει πολλές φορές ανθρώπους που θέλει να αποφύγει και άλλες φορές το άτομο κλείνεται στον εαυτό του και αποφεύγει κάθε είδους διαπροσωπική επικοινωνία. Μέσα στην μοναξιά του φορώντας το προσωπείο της σκληρότητας αποκλείει κάθε είδους επαφή με τους γύρω του προσπαθώντας έτσι να προστατέψει τον εαυτό του.

Εδώ επισυμβαίνουν δύο ακραίες συμπεριφορές ως απόηχες της ανασφαλούς προσκόλλησης: η υπερβολική εξάρτηση και η υπερβολική απομόνωση. Και οι δυο συμπεριφορές οδηγούν το άτομο σε αλλεπάλληλα μοτίβα αρνητικών σκέψεων.

Η απεμπλοκή από αυτή την δυσλειτουργική κατάσταση θα επέλθει όταν το άτομο αντιληφθεί πως η στάση που κρατεί δεν τον βοηθά και ζητήσει βοήθεια.

Ασκήσεις ενίσχυσης συναισθηματικού δεσμού μπορείτε να βρείτε στο εγχειρίδιο μου: https://upbility.gr/products/paizontas_me_to_paidi

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...