Η υπερβολική εμπιστοσύνη στις ικανότητές μας παρά τις σαφείς ενδείξεις για το αντίθετο είναι παρούσα και επίμονη από την ηλικία των 4 ετών.
Αυτή η γνωστική προκατάληψη έχει παρατηρηθεί σε έναν αριθμό επαγγελμάτων, συμπεριλαμβανομένων των στελεχών επιχειρήσεων, των τραπεζιτών και των γιατρών, σε διάφορες χώρες και πολιτισμούς, αλλά μια καινούρια μελέτη που διεξήχθη από τον Δρα Ντόμινικ Πιελμάιερ δείχνει ότι η υπερβολική εμπιστοσύνη στον εαυτό μας είναι επίμονη και ευρέως διαδεδομένη κατά την πρώιμη παιδική ηλικία.
Η έρευνα βρήκε επίσης ότι τα κορίτσια είχαν μεγαλύτερη επιτυχία από τα αγόρια σε ένα παιχνίδι με κάρτες στο πλαίσιο της μελέτης, εξαιτίας μιας λιγότερο ριψοκίνδυνης στρατηγικής που ακολουθούσαν, αλλά επίσης βίωναν μεγαλύτερες ταλαντεύσεις ανάμεσα στην υπερβολική εμπιστοσύνη και την έλλειψη εμπιστοσύνης στις ικανότητές τους.
Το μεγαλύτερο μέρος της γνώσης μας για την κρίση και τη λήψη αποφάσεων βασίζεται σε ενήλικες, αλλά δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι αναπτύσσουν μια τόσο έντονα παρούσα γνωστική ψευδαίσθηση τη στιγμή που φτάνουν στην ενηλικίωση.
Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι οι παρεμβάσεις που αυξάνουν την κατανόηση ενός ατόμου για τη γνώση του και τα όριά της ίσως θα πρέπει να στοχεύουν πολύ πιο νεαρά άτομα αν θέλουν να ρυθμίσουν αποτελεσματικά την παράλογη αυτοπεποίθηση, δήλωσαν οι ερευνητές.
Στη μελέτη, ζητήθηκε από τα παιδιά να παίξουν ένα παιχνίδι με κάρτες, γνωστό ως Τhe Children’s Gambling Task, όπου διαλέγουν κάρτες από έναν από δύο πακέτα. Έπειτα γυρίζουν την κάρτα για να αποκαλύψουν πόσα αυτοκόλλητα έχει κερδίσει και χάσει ο καθένας. Το ένα πακέτο είχε κάρτες με σημαντικά περισσότερες νίκες και απώλειες από ό,τι το άλλο.
Διαβάστε σχετικά: Ενισχύοντας την αυτοπεποίθηση του παιδιού
Στα μεσοδιαστήματα, τα παιδιά έπρεπε να αποφασίσουν αν πίστευαν ότι θα κέρδιζαν παραπάνω, σχεδόν το ίδιο, ή λιγότερα αυτοκόλλητα από ό,τι προηγουμένως στο παιχνίδι. Κάθε συμμετέχοντας ξεκίνησε με τέσσερα αυτοκόλλητα ύστερα από τις έξι αρχικές δοκιμές εξάσκησης. Κατά μέσο όρο, κάθε συμμετέχοντας κέρδισε 0,3 αυτοκόλλητα ανά γύρο και άφησε το παιχνίδι με έναν μέσο όρο 6,67 αυτοκόλλητα, που κυμαίνονταν από 0 μέχρι 33.
Η μελέτη έδειξε ότι πάνω από το 70% των τετράχρονων και τα μισά από όλα τα πεντάχρονα και τα εξάχρονα είχαν υπερβολική αυτοπεποίθηση ως προς τις προσδοκίες τους, αφού έπαιξαν δέκα γύρους και έξι δοκιμαστικά παιχνίδια για εξάσκηση.
Ένας τεράστιος αριθμός επαναλήψεων, μάθησης και ανατροφοδότησης στη μελέτη δεν μείωσε τη λανθασμένη αυτοπεποίθηση της πλειονότητας των συμμετεχόντων, δήλωσε ο ερευνητής.
Το Children’s Gambling Task μοιάζει αρκετά με μια πολύ απλοποιημένη εκδοχή των οικονομικών αγορών. Το εύρημα ότι η υπερβολική αυτοπεποίθηση επιμένει ακόμα και απέναντι στις προσωπικές ανεπάρκειες συνάδει με αποτελέσματα από προηγούμενες μελέτες που ερευνούσαν τη συμπεριφορά των επενδυτών.
Η υπερβολική αυτοπεποίθηση θεωρείται ευρέως αρσενικό χαρακτηριστικό, αλλά η μελέτη οδήγησε και σε ενδιαφέροντα ευρήματα όσον αφορά τη γενική επίδοση αγοριών και κοριτσιών. Γενικά, τα κορίτσια είχαν καλύτερες επιδόσεις από τα αγόρια, με έναν μέσο όρο 2,87 αυτοκόλλητων, χάρη σε μια λιγότερο ριψοκίνδυνη στρατηγική, κατά την οποία προτιμούσαν να επιλέξουν σχετικά πιο ασφαλείς κάρτες, που πρόσφεραν μικρότερα αλλά περισσότερο βιώσιμα κέρδη.
Τα αγόρια φαίνεται πως είχαν την τάση να ακολουθούν μια πιο αρνητική γραμμή, που υποδηλώνει μια πιο αργή αλλά σταθερή μάθηση αυτού που μπορεί να χαρακτηριστεί ως «λογικές προσδοκίες», πρόσθεσε ο ερευνητής.
Η συμπεριφορά των κοριτσιών είναι πολύ πιο απρόβλεπτη. Όταν η υπερβολική αυτοπεποίθηση των κοριτσιών συγκρίνεται με τις αποδόσεις τους, παρατηρείται ότι ευθυγραμμίζονται στενά. Αυτό δείχνει ότι τα κορίτσια υπερεκτιμούν τις δυνατότητές τους αν κερδίζουν σερί και υποτιμούν τους εαυτούς τους όταν χάσουν μερικές φορές στη σειρά.
Στο τέλος του πειράματος, βρέθηκαν περισσότερα κορίτσια με υπερβολική αυτοπεποίθηση από ό,τι αγόρια. Ένα εύρημα που αντικρούει προηγούμενες αναφορές σχετικά με πιο μελετημένη συμπεριφορά των κοριτσιών σε δραστηριότητες μεταμνήμης.
Απόδοση: Νταλιακούρα Παναγιώτα, απόφοιτος του τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΕΚΠΑ
Επιμέλεια: Ισμήνη Τσοχαλή, επιμελήτρια κειμένων
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
