Πολλά παιδιά γίνονται κακομαθημένα επειδή οι γονείς ή οι φροντιστές τους δεν θέτουν όρια και τους επιτρέπουν να συμπεριφέρονται ανεξέλεγκτα. Ωστόσο, η πειθαρχία μπορεί να εναρμονιστεί με την αγάπη.
Τα κακομαθημένα παιδιά δεν ξέρουν πώς να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους, έχουν χαμηλή ανοχή απέναντι στην έλλειψη ικανοποίησης και μπορεί να γίνουν αγενή. Είναι εφικτό να διορθωθεί αυτό το είδος συμπεριφοράς;
Δεν με ακούει. Δεν μπορώ να του/ της διδάξω νέα συμπεριφορά. Έχει συνεχώς ξεσπάσματα οργής. Δεν ξέρω τι να κάνω πια. Αυτά ακούμε συνήθως από γονείς που αγωνίζονται να διαχειριστούν κακομαθημένα παιδιά. Όσο κι αν προσπαθούν να εφαρμόσουν ό, τι γνωρίζουν για την καλή γονική μέριμνα, τίποτα δεν φαίνεται να λειτουργεί.
Σε τέτοιες περιπτώσεις, όπου οι προσπάθειες των γονέων να διορθώσουν τη συμπεριφορά του παιδιού τους δεν έχουν αποτέλεσμα, η αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας είναι η πιο σοφή επιλογή. Μην απελπίζεστε. Με τα κατάλληλα εργαλεία, η αλλαγή είναι πάντα εφικτή.
Πολλά παιδιά γίνονται κακομαθημένα επειδή οι γονείς ή οι φροντιστές τους δεν θέτουν όρια και τους επιτρέπουν να συμπεριφέρονται ανεξέλεγκτα. Ωστόσο υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που ενθαρρύνουν αυτό το είδος συμπεριφοράς.
Καθορισμός σταθερών ορίων και κανόνων
Για τη διόρθωση της κακομαθημένης συμπεριφοράς των παιδιών, είναι απαραίτητη η καθιέρωση σταθερών και κατάλληλων κανόνων. Τα όρια είναι χρήσιμα όταν αποτελούν σημείο αναφοράς για το παιδί. Γίνονται ιδιαίτερα πολύτιμα όταν τα παιδιά καταλαβαίνουν ότι υπάρχουν για να τα προστατεύουν από κινδύνους και απειλές.
Ο Ισπανικός Παιδιατρικός Σύλλογος μιλά για αυτό το ζήτημα στο πλαίσιο της καραντίνας λόγω του ιού COVID-19. Αναφέρει ότι σε δύσκολες καταστάσεις, οι γονείς και οι φροντιστές συχνά επιτρέπουν στα παιδιά να παραβιάζουν τους κανόνες ή προσπαθούν να αντισταθμίσουν τις δύσκολες περιστάσεις με το να είναι πιο επιεικείς μαζί τους ή αγοράζοντας τους δώρα. Αυτή η συμπεριφορά μπορεί να είναι ριψοκίνδυνη, επειδή όλες αυτές οι εξαιρέσεις στους κανόνες καταλήγουν στην αμφισβήτηση του ίδιου του κανόνα.
Η θετική ενίσχυση είναι καλύτερη από την τιμωρία
Πολλά κακομαθημένα παιδιά δεν έχουν ιδέα ότι υπάρχει μια θετική πλευρά στη συμπεριφορά τους. Αυτό συμβαίνει επειδή, συνήθως λαμβάνουν προσοχή μόνο όταν συμπεριφέρονται άσχημα. Όταν έχουν καλή συμπεριφορά, από την άλλη πλευρά, λαμβάνουν αδιαφορία από τους ενήλικες. Ως αποτέλεσμα, συχνά συμπεριφέρονται άσχημα, ώστε να μπορούν να λάβουν την προσοχή που τόσο απελπισμένα λαχταρούν, ακόμα κι αν δεν είναι το είδος της προσοχής που θα ήθελαν.
Εάν προσφέρετε στα παιδιά θετική ενίσχυση για την καλή συμπεριφορά τους που δεν είναι συμβατή με την κακή συμπεριφορά, όπως για παράδειγμα, για τη διαχείριση του θυμού τους απέναντι στα αδέλφια τους αντί για την προσβολή ή το χτύπημα, τους παρέχετε πολύτιμες οδηγίες.
Όχι μόνο τους διδάσκετε τι να μην κάνουν αλλά κάνετε, επίσης, σαφές ποια συμπεριφορά είναι κατάλληλη. Τελευταία, αλλά όχι λιγότερο σημαντική, είναι η λήψη θετικής ενίσχυσης για την ανάληψη προσωπικής πρωτοβουλίας η οποία λειτουργεί ενισχυτικά για την αυτοπεποίθηση και την αυτοαντίληψή τους.
Αν θέλετε να εφαρμόστε τη θετική ενίσχυση, να θυμάστε ότι δεν έχει σημασία πόσο μικρή ή φαινομενικά ασήμαντη είναι η καλή συμπεριφορά του παιδιού. Το σημαντικό είναι ότι αυτό το είδος στρατηγικής αντικαθιστά την τιμωρία. Εάν καθαρίζουν το δωμάτιό τους, αγκαλιάζουν τον μικρό αδερφό τους, κάνουν τις δουλειές τους χωρίς κανείς να τους το ζητήσετε ή κλείνουν από μόνα τους την τηλεόραση όταν έρθει η ώρα, εκφράστε τους πόσο εκτιμάτε την πρωτοβουλία τους. Το σημάδι της επιτυχίας είναι ότι η δυναμική με το παιδί σας αλλάζει.
Αυτό το είδος γονικής φροντίδας είναι, επίσης, πολύ πιο θετικό για τους ενήλικες που το εφαρμόζουν. Η πιθανότητα ανταμοιβής του παιδιού σας είναι πολύ πιο ικανοποιητική από την τιμωρία του και τη δυσφορία του. Με άλλα λόγια, είναι εφικτό να μεγαλώσετε τα παιδιά σας με έναν ευφυή τρόπο, ο οποίος μειώνει την πιθανότητα δυσφορίας για όλους τους εμπλεκόμενους.
Διαβάστε σχετικά: Γιατί είναι τόσο σημαντικό και αναγκαίο οι γονείς να λένε "όχι" στα παιδιά τους;
Η πειθαρχία είναι συμβατή με την αγάπη
Είναι εύκολο να χάσετε την υπομονή σας με τα κακομαθημένα παιδιά, ωστόσο ένας υπεύθυνος ενήλικας έχει την ευθύνη να διατηρήσει τον αυτοέλεγχό του. Μπορεί να είναι πολύ δύσκολο, ειδικά αν είστε κουρασμένοι, έχετε μόλις φτάσει στο σπίτι από τη δουλειά ή δεν είχατε μια πολύ καλή μέρα. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να έχετε διαθέσιμες κάποιες στρατηγικές που να μπορείτε να χρησιμοποιείτε με συστηματικό τρόπο. Αυτές είναι:
- Γονική ανατροφή που βασίζεται στη θετική ενίσχυση. Τα παιδιά χρειάζονται άνευ όρων αγάπη από τους γονείς τους. Η αγάπη δεν πρέπει ποτέ να είναι υπό διαπραγμάτευση στη σχέση ενός παιδιού με τους γονείς ή τους φροντιστές του.
- Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να εκφραστούν. Οι ενήλικες συχνά λένε στα κακομαθημένα παιδιά Σταμάτα, Φτάνει πια ή Δεν μου αρέσει η συμπεριφορά σου. Όσο δελεαστικό κι αν είναι να μιλάτε έτσι όταν είσαι εκνευρισμένοι, δεν αποτελεί μια καλή συνήθεια. Αντ’ αυτού, ενθαρρύνετέ τα να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και να κάνετε υπόδειγμα την καλή συμπεριφορά τους. Δείξτε τους τον καλύτερο τρόπο που μπορούν να μιλούν ώστε να τα ακούν οι άλλοι. Ουσιαστικά, τους λέτε ότι υπάρχουν καλύτεροι τρόποι επικοινωνίας από τη βία και τις φωνές.
- Εάν το παιδί είναι πολύ αναστατωμένο, είναι προτιμότερο να μην αλληλεπιδράσετε μαζί του. Αυτή είναι μια πραγματικά εξαιρετική συμβουλή για τους ενήλικες. Η αλληλεπίδραση με κάποιον όταν είναι συναισθηματικά φορτισμένος δεν είναι καλή ιδέα. Οι γονείς πρέπει να εξηγήσουν στα παιδιά τους ότι μπορούν να συνομιλήσουν όταν ηρεμήσουν. Είναι πολύ σημαντικό να προωθήσετε αυτή τη συμπεριφορά. Δείξτε στα παιδιά σας πώς να εκφράζουν τα συναισθήματά τους.
- Μην καταφεύγετε σε συναισθηματικό εκβιασμό. Αυτό δεν είναι αγάπη ούτε πειθαρχία. Δίνοντας σε ένα παιδί μια καραμέλα για να αλλάξει τη συμπεριφορά του, μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα, καθώς του διδάσκετε να σχετίζεται με τους άλλους με έναν τρόπο που δεν είναι υγιής.
Τα κακομαθημένα παιδιά δεν είναι χαρούμενα
Εάν οι ενήλικες χρησιμοποιήσουν αυτές τις στρατηγικές, μπορεί να ανακαλύψουν το λόγο που τα παιδιά έχουν γίνει κακομαθημένα. Μια συμπεριφορά σταματά όταν εξαφανίζεται το κίνητρο που την ωθεί ή όταν υπάρχει μια άλλη εξίσου ανταγωνιστική συμπεριφορά.
Σήμερα, γνωρίζουμε ότι η άνευ όρων αγάπη είναι συμβατή με την πειθαρχία. Να θυμάστε ότι η στοργή και η ενεργητική ακρόαση δεν έρχονται σε αντίθεση με τους κανόνες και τα όρια. Η ανατροφή των παιδιών δεν είναι ποτέ άσπρη ή μαύρη, οπότε πρέπει να μάθετε να περιηγείστε στις αποχρώσεις του γκρι με αγάπη και ευφυΐα.
Απόδοση: Αλκμήνη Καισαρίδου - Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
