Σε διερεύνηση των προβλημάτων που έχει δημιουργήσει η κρίση στις ελληνικές οικογένειες προχώρησε το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ), μέσα από την «Πανελλήνια έρευνα για τις συμπεριφορές που συνδέονται με την υγεία των εφήβων μαθητών». Η έρευνα διεξάγεται στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος «Health Behaviour in School-Aged Children» (HBSC, www.hbsc.org) υπό την αιγίδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Η Πανελλήνια έρευνα στους μαθητές εφηβικής ηλικίας για συμπεριφορές που συνδέονται με την υγεία (Έρευνα HBSC/WHO) έχει αναγνωριστεί διεθνώς ως μια έγκυρη πηγή πληροφοριών για τα θέματα της εφηβείας η οποία προσφέρει πολύτιμες κατευθύνσεις στον τομέα της πρόληψης σε επαγγελματίες, πολιτικούς, γονείς, ενώ βοηθά να κατανοηθούν καλύτερα οι αλλαγές στον τρόπο ζωής των νέων μέσα στο πλαίσιο του συνεχώς μεταβαλλόμενου κοινωνικοοικονομικού περιβάλλοντος στο οποίο ζουν.
H έρευνα που επαναλαμβάνεται κάθε τέσσερα χρόνια, είναι θεσμός σε περισσότερες από 40 χώρες, με τα αποτελέσματα αυτής να συμβάλλουν στη δημιουργία πολιτικών και στρατηγικής πρόληψης για τους εφήβους και τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν. Στην Ελλάδα, η έρευνα πραγματοποιείται από το ΕΠΙΨΥ με την επιστημονική ευθύνη της Ομοτ. Καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Αθηνών, A. Κοκκέβη.
Στόχοι της έρευνας
Η έρευνα μελετά τους σημαντικότερους τομείς της ζωής των εφήβων όπως την οικογένεια, το σχολείο, τις φιλικές σχέσεις, τις ασχολίες στον ελεύθερο χρόνο. Εξετάζει επίσης τις συνήθειες και συμπεριφορές που επηρεάζουν την υγεία όπως, τις συνήθειες διατροφής και σωματικής άσκησης, τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, τη βία στο σχολείο, τα ατυχήματα, την παχυσαρκία.
Μεθοδολογία
Στην έρευνα συμμετέχει αντιπροσωπευτικό δείγμα περίπου 4.500 μαθητών ηλικίας 11, 13 και 15 ετών. Η συλλογή των στοιχείων γίνεται με τη χρήση ανώνυμου, αυτοσυμπληρούμενου ερωτηματολογίου που χορηγείται μέσα στην τάξη, χωρίς την παρουσία εκπαιδευτικού και οι μαθητές ρωτήθηκαν για τη δομή της οικογένειάς τους, τις σχέσεις με τους γονείς αλλά και την επίδραση της πρόσφατης οικονομικής κρίσης στην οικογενειακή τους ζωή. Η συμμετοχή των σχολείων και των μαθητών στην έρευνα είναι προαιρετική.
Αποτελέσματα έρευνας
Τα κύρια ευρήματα της έρευνας ήταν: Από το 1998 στο 2014 έχει διπλασιαστεί το ποσοστό των εφήβων που αναφέρουν ότι ζουν σε μονογονεϊκή οικογένεια (από 5,5% σε 11,8%). Το 2014 το ποσοστό των εφήβων που ανέφεραν ότι οι γονείς τους είναι άνεργοι και ψάχνουν για δουλειά ήταν διπλάσιο (14,6%) συγκριτικά με το 2010 (6,8%) και πενταπλάσιο συγκριτικά με το 2002 (3,2%). Διαχρονικά, από το 1998 στο 2006 παρατηρήθηκε τάση αύξησης του ποσοστού των εφήβων που θεωρούσαν την οικονομική κατάσταση της οικογένειάς τους ως καλή, ενώ τα επόμενα χρόνια το ποσοστό μειώθηκε με το 2014 να φτάνει στα χαμηλότερα επίπεδα διεξαγωγής της έρευνας.
Αυξήθηκε επίσης ο αριθμός των εφήβων που αναφέρουν ότι οι γονείς τους είναι άνεργοι. Το ποσοστό των εφήβων που ανέφεραν το 2014 ότι ο πατέρας ή/και η μητέρα δεν εργαζόταν και έψαχνε για δουλειά ήταν διπλάσιο (14,6%) συγκριτικά με το 2010 (6,8%) και πενταπλάσιο συγκριτικά με το 2002 (3,2%).
Αξιοσημείωτο ποσοστό των εφήβων ανέφεραν το 2014 ότι λόγω της οικονομικής κρίσης σταμάτησαν να πηγαίνουν διακοπές (27,9%) ενώ παράλληλα παρατηρήθηκε αύξηση στους καυγάδες και στις εντάσεις στην οικογένεια (27,3%). Τέλος, σχετικά με τον γονεϊκό έλεγχο, οι δύο στους 5 εφήβους απάντησαν ότι ο πατέρας δε γνωρίζει ποιοι είναι οι φίλοι τους (43,2%) ή τι κάνουν στον ελεύθερο χρόνο τους (39,4%) ή που ξοδεύουν το χρήματά τους.
Δείτε όλη την έρευνα εδώ.
Πηγή: ΕΠΙΨΥ
