Εάν έχετε παιδιά στην εφηβεία, είναι πιθανό ότι, κάποια στιγμή, θα αντιμετωπίσουν ορισμένα κοινά προβλήματα που τείνουν να εμφανίζονται σε αυτό το στάδιο της ζωής. Γνωρίζοντας ποια μπορεί να είναι αυτά, θα σας βοηθήσει να τα διαχειριστείτε εγκαίρως.
Η εφηβεία είναι ένα στάδιο στο οποίο συμβαίνουν αμέτρητες σωματικές και ψυχολογικές αλλαγές. Στην πραγματικότητα, οι νέοι αυτοί συχνά δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν αυτή την περίοδο, καθώς μπορεί να υπάρχουν διάφορες συγκρούσεις στο οικογενειακό ή κοινωνικό τους περιβάλλον. Ένα από τα κλειδιά για την αντιμετώπιση αυτών των καταστάσεων είναι η γνώση του τρόπου αναγνώρισής τους. Θα σας εξηγήσουμε τα οκτώ πιο συνηθισμένα προβλήματα στην εφηβεία.
Αν και αυτά τα γεγονότα συμβαίνουν συχνά σε αυτή την ηλικία, δεν σημαίνει ότι όλοι οι έφηβοι τα βιώνουν. Πράγματι, ο καθένας έχει τη δική του προσωπική ιστορία που επηρεάζει την αντίδρασή του σε αυτές τις καταστάσεις και τον τρόπο που τις χειρίζεται.
Τα πιο συνηθισμένα προβλήματα στην εφηβεία
Πολλοί από εμάς δυσκολευόμαστε να αντιμετωπίσουμε τις ξαφνικές αλλαγές που συμβαίνουν στη ζωή μας. Για παράδειγμα, η απώλεια της δουλειάς μας μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε σύγχυση. Για τους εφήβους, καθώς το σώμα τους αρχίζει να αλλάζει, αλλάζουν και οι απόψεις τους για πολλά πράγματα.
Διαθέτοντας εμπειρία από πρώτο χέρι με τους εφήβους, μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε πόσο συγκλονιστικό μπορεί να είναι αυτό το στάδιο. Πράγματι, είναι απολύτως φυσικό ότι πρόκειται για ένα στάδιο στο οποίο προκύπτουν διάφορες συγκρούσεις.
Αν έχετε έναν έφηβο, μπορεί να μην ξέρετε πώς να αντιμετωπίσετε αυτές τις αλλαγές. Ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι δεν υπάρχει εγχειρίδιο που να λειτουργεί σε όλες τις περιπτώσεις. Σας συνιστούμε απλώς να προσπαθήσετε να ξεπεράσετε αυτές τις δύσκολες στιγμές δείχνοντας στους εφήβους σας αγάπη και υπομονή.
1. Άγχος για την κοινωνική αποδοχή
Όταν φτάνει η εφηβεία, η σημασία των κοινωνικών τους σχέσεων πολλαπλασιάζεται. Πράγματι, μια από τις κύριες ανησυχίες των νέων είναι να γίνουν αποδεκτοί. Αυτή η αίσθηση είναι που δημιουργεί, σε πολλές περιπτώσεις, τη συνείδηση της αξίας. Η απουσία αυτής της αίσθησης τροφοδοτεί την έλλειψη αξίας. Επομένως, το να μην είναι αποδεκτοί από τους άλλους μπορεί να τους επηρεάσει σε όλα τα επίπεδα.
Μια μελέτη αξιολόγησε τη σχέση μεταξύ της πίεσης των συνομηλίκων και των ακαδημαϊκών επιδόσεων των εφήβων. Διαπίστωσαν ότι οι νέοι αναμένεται συχνά να αντιδρούν θετικά στην πίεση των συνομηλίκων για να αποφύγουν τις αρνητικές επιπτώσεις της. Αυτό σημαίνει ότι είτε το προσεγγίζουν με αισιόδοξη προοπτική είτε, εναλλακτικά, η πίεση βλάπτει τις ακαδημαϊκές τους επιδόσεις (Moldes et al., 2019).
2. Προβλήματα αυτοεκτίμησης
Η χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι μια εφηβική σύγκρουση και μπορεί να επιφέρει και άλλες επιπλοκές. Στην πραγματικότητα, οι νέοι συχνά δεν αισθάνονται άνετα με τις σωματικές τους αλλαγές και τείνουν να αντιλαμβάνονται την απόρριψη σε κοινωνικά περιβάλλοντα. Κατά συνέπεια, βιώνουν συναισθήματα όπως άγχος, θλίψη και στρες.
Στο ίδιο μήκος κύματος, τα στοιχεία δείχνουν ότι το φύλο αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την αυτοεκτίμηση των εφήβων. Μάλιστα, μια έρευνα (Minev et al., 2018) διαπίστωσε ότι τα κορίτσια παρουσιάζουν πιο αρνητικές στάσεις απέναντι στον εαυτό τους από ό,τι τα αγόρια. Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι οι γυναίκες τείνουν να υφίστανται μεγαλύτερη πίεση για να φαίνονται ελκυστικές και να συμπεριφέρονται με συγκεκριμένους τρόπους.
3. Διαταραχές πρόσληψης τροφής
Η νευρική ανορεξία και η νευρική βουλιμία είναι διαταραχές που εμφανίζονται συνήθως στην εφηβεία. Οι αλλαγές στο σώμα, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η κοινωνική πίεση και άλλοι παράγοντες δημιουργούν στρεβλώσεις στην εικόνα του σώματος. Ως εκ τούτου, οι διατροφικές διαταραχές αποτελούν ένα από τα επαναλαμβανόμενα προβλήματα στην εφηβεία, ιδίως στις γυναίκες.
Ωστόσο, μια μελέτη που διεξήχθη από τους Limbers, Cohen και Gray (2018) έδειξε ότι οι διατροφικές διαταραχές επηρεάζουν σημαντικά και τους άνδρες. Η εν λόγω μελέτη ανέφερε ότι, στις Ηνωμένες Πολιτείες, το 5,5% του ανδρικού πληθυσμού ανέφερε υψηλό κίνδυνο να πάσχει από διατροφικές διαταραχές. Από την άλλη πλευρά, στον Καναδά, βρέθηκε επιπολασμός 1,1% μεταξύ των εφήβων. Με τη σειρά τους, σε δείγμα νέων Ολλανδών ανδρών, διαπίστωσαν επικράτηση 1,2%.
Στην περίπτωση των κοριτσιών, η πίεση τείνει να είναι προς το να φαίνονται αδύνατες και να ανταποκρίνονται σε ορισμένα πρότυπα ομορφιάς. Από την άλλη πλευρά, τα αγόρια τείνουν περισσότερο να θέλουν να φαίνονται μυώδη και αθλητικά. Ωστόσο και στις δύο περιπτώσεις, οι διατροφικές διαταραχές θέτουν σε κίνδυνο τη σωματική και ψυχολογική τους ακεραιότητα.
Διαβάστε σχετικά: Γιατί αυξάνεται συνεχώς το εφηβικό άγχος;
4. Σεξουαλικότητα
Η εφηβεία είναι το στάδιο της αφύπνισης της σεξουαλικότητας. Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε ορισμένες δυσκολίες. Για παράδειγμα, ορισμένες οικογένειες αντιμετωπίζουν το σεξ ως θέμα ταμπού. Ως εκ τούτου, οι έφηβοι δεν λαμβάνουν αρκετές πληροφορίες σχετικά με αυτό. Μπορεί επίσης να μην αισθάνονται άνετα να συζητήσουν αυτά τα θέματα με τους γονείς ή άλλα μέλη της οικογένειας.
Η έλλειψη σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης μπορεί να εκθέσει τους νέους σε σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες. Επίσης, η σεξουαλικότητα είναι ένα συνηθισμένο πρόβλημα σε αυτό το στάδιο, επειδή οι έφηβοι μόλις αρχίζουν να ανακαλύπτουν τον εαυτό τους. Επιπλέον, όσοι προσδιορίζονται ως ομοφυλόφιλοι ή αμφιφυλόφιλοι μπορεί να αντιμετωπίσουν απόρριψη από το περιβάλλον τους.
5. Συμπεριφορές κινδύνου
Μια ενδιαφέρουσα πτυχή του εγκεφάλου είναι ότι χρειάζεται σημαντικός χρόνος για να αναπτυχθεί πλήρως. Στην πραγματικότητα, ο προμετωπιαίος φλοιός δεν αναπτύσσεται πλήρως μέχρι την ηλικία μεταξύ 25 και 30 ετών. Στον εγκέφαλο, ο προμετωπιαίος φλοιός είναι υπεύθυνος για τη συλλογιστική, τη λήψη αποφάσεων και άλλες εκτελεστικές λειτουργίες.
Για το λόγο αυτό, στην παιδική και εφηβική ηλικία, τα συναισθήματα συνήθως κυριαρχούν στη συμπεριφορά τους. Ως εκ τούτου, οι νέοι είναι πιο πιθανό να εμπλακούν σε επικίνδυνες συμπεριφορές, όπως η χρήση ναρκωτικών ή επικίνδυνες δραστηριότητες.
6. Συγκρούσεις με τους γονείς
Μερικές φορές, οι γονείς ή η υπόλοιπη οικογένεια δεν μπορούν να διαχειριστούν πολύ καλά τις αλλαγές που περνούν οι έφηβοι τους. Αυτό συχνά σημαίνει ότι οι συγκρούσεις μεταξύ γονέων και παιδιών μπορεί να γίνονται συχνές στο σπίτι και να επηρεάζουν τις σχέσεις τους.
Ενώ είναι σημαντικό για εσάς, ως γονέας, να θέτετε όρια για την προστασία των παιδιών σας, αυτά θα πρέπει να είναι ευέλικτα. Ιδανικά, θα πρέπει να κάνετε συμφωνίες που να ικανοποιούν και τους δύο. Για παράδειγμα, αν ο έφηβός σας θέλει να βγει με τους φίλους του το Σαββατοκύριακο, δεν πειράζει να το επιτρέψετε, αλλά μόνο μέχρι μια συγκεκριμένη ώρα. Με αυτόν τον τρόπο, διασκεδάζουν αλλά επιστρέφουν στο σπίτι τους σε εύλογο χρόνο.
7. Ψυχολογικές διαταραχές
Οι αλλαγές στα διάφορα επίπεδα που σχετίζονται με την εφηβεία μπορούν να αποτελέσουν παράγοντες κινδύνου σε σχέση με την ψυχική υγεία. Σε αυτό το στάδιο της ζωής, είναι σύνηθες να αρχίσουν να εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια ψυχολογικών διαταραχών. Για το λόγο αυτό, είναι σημαντικό οι γονείς να γνωρίζουν τις απότομες και μη φυσιολογικές αλλαγές στη συμπεριφορά των παιδιών τους.
8. Εκφοβισμός
Ο εκφοβισμός αποτελεί πρόβλημα στον σημερινό κόσμο. Επιπλέον, στην εποχή του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, η κατάσταση αυτή προκύπτει και στους εικονικούς χώρους. Στην πραγματικότητα, στο τελευταίο σενάριο, η κατάσταση τείνει να είναι χειρότερη, λόγω της ανωνυμίας που προσφέρει το δίκτυο. Οι έφηβοι μπορεί να είναι και θύτες και θύματα. Και στις δύο περιπτώσεις, είναι απαραίτητο να δράσουμε.
Η παρενόχληση άλλων ανθρώπων μπορεί να αποτελεί ένδειξη συναισθηματικής σύγκρουσης που πρέπει να αντιμετωπιστεί από ψυχολόγο. Από την άλλη πλευρά, γνωρίζουμε ότι το να είσαι θύμα εκφοβισμού έχει αρνητικές συνέπειες τόσο στην ψυχική όσο και στη σωματική υγεία.
Τα προβλήματα στην εφηβεία δεν είναι πάντα τα ίδια
Τέλος, ως γονέας, θα πρέπει να έχετε κατά νου ότι τα πιο συνηθισμένα προβλήματα στην εφηβεία δεν είναι τα ίδια για όλους. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να αποφεύγετε τις συγκρίσεις με άλλα παιδιά της ηλικίας τους ή ακόμη και με τη δική σας εμπειρία στα νιάτα σας.
Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να παρέχετε έναν ασφαλή χώρο στους εφήβους για να εκφράσουν τις ανησυχίες τους και να βρουν λύσεις.
Απόδοση: Σοφία Πολυχρονάκη, φοιτήτρια Ψυχολογίας
Επιμέλεια: PsycholgyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*