PsychologyNow Team

Οι ψυχολόγοι ερευνούν ένα νέο παράγοντα που ίσως εμποδίζει τη διακοπή του καπνίσματος

Οι ψυχολόγοι ερευνούν ένα νέο παράγοντα που ίσως εμποδίζει τη διακοπή του καπνίσματος

PsychologyNow Team
γυναίκα σπάει ένα τσιγάρο στη μέση

Όταν ένας καπνιστής προσπαθεί να κόψει το κάπνισμα, όχι μόνο επιθυμεί τη συνηθισμένη δόση νικοτίνης του αλλά γενικότερα βιώνει μια ανικανότητα να απολαύσει και άλλες χαρές της ζωής - μια συναισθηματική συνθήκη γνωστή ως "ανηδονία".


Η Τζέσικα Κουκ και οι συνεργάτες της μελέτησαν πάνω από χίλιους εγεγραμμένους καπνιστές σε ένα πρόγραμμα διακοπής καπνίσματος στις ΗΠΑ. Οι συμμετέχοντες (ως επί το πλείστον λευκοί, εκ των οποίων το 58,3% ήταν γυναίκες) πήραν μέρος σε μια σειρά από θεραπείες υποκατάστασης της νικοτίνης ή τους δόθηκε φάρμακο placebo. Οι συμμετέχοντες κρατούσαν επίσης ημερολόγιο πέντε μέρες πριν, δέκα μέρες μετά και την ημέρα που έκοψαν το κάπνισμα όπου κατέγραφαν πόση ευχαρίστηση είχαν βιώσει κάθε ημέρα σε τρεις τομείς: στον κοινωνικό, στον ψυχαγωγικό και στον παραγωγικό.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τη διακοπή του καπνίσματος ακολούθησε μια άμεση αύξηση της ανηδονίας. Την ημέρα της διακοπής του καπνίσματος, οι συμμετέχοντες στους οποίους είχε δοθεί το placebo φάρμακο, παρουσίασαν αισθητή μείωση της ευχαριστηριακής εμπειρίας τους σε διάφορες πτυχές της ζωής τους.

Η ανηδονία που σχετίζεται με το κόψιμο του καπνίσματος, κορυφώθηκε την ημέρα μετά τη διακοπή και έδειξε όλα τα χαρακτηριστικά της, να είναι μέρος του συνδρόμου στέρησης της νικοτίνης. Δηλαδή, τα επίπεδα της ανηδονίας έτειναν να συσχετίζονται και με άλλα συμπτώματα απόσυρσης όπως η επιθυμία και η κακή συγκέντρωση. Η ανηδονία ξεθώριαζε με την πάροδο του χρόνου και επανήλθε σε φυσιολογικά επίπεδα μόνο μετά από θεραπευτική χορήγηση νικοτίνης, όπως η παστίλια νικοτίνης ή το αυτοκόλλητο.

Επίσης, το αυξημένο επίπεδο ανηδονίας λόγω διακοπής του καπνίσματος συνδέθηκε με χαμηλότερη επιτυχία στη διακοπή του καπνίσματος. Το μεγαλύτερο ποσοστό ανηδονίας μετά τη διακοπή προέβλεψε επίσης, αυξημένο κίνδυνο της αρχικής επιθυμίας για κάπνισμα, μετατρεποντάς την σταδιακά σε μια πλήρη επιστροφή του ατόμου στο κάπνισμα. Φαίνεται πιθανό δηλαδή, ότι η ανηδονία που σχετίζεται με τη διακοπή, προτρέπει τους καπνιστές να θέλουν να ξαναρχίσουν το κάπνισμα, καθώς θεωρούν ότι έτσι θα μπορούν να απολαύσουν και άλλες καθημερινές τους δραστηριότητες. Και από τη στιγμή που αρχίζουν να το συσχετίζουν, η επιστροφή του καπνιστή σε πράξεις απόλαυσης των καθημερινών του εμπειριών δρα ως ένα ισχυρό ενισχυτικό για να ξεκινήσει να καπνίζει.

«Η παρούσα μελέτη είναι η πρώτη από όσο γνωρίζουμε, που δείχνει ότι τα χαμηλά επίπεδα απόλαυσης, μετά τη διακοπή του καπνίσματος, που σχετίζεται με τις καθημερινές δραστηριότητες είναι ένας σημαντικό εμπόδιο για να διακόψει κανείς το κάπνισμα», σύμφωνα με τους ερευνητές. Πρόσθεσαν ότι αυτό θα μπορούσε να υποδείξει νέες σημαντικές θεραπευτικές στρατηγικές που στοχεύουν στο να βοηθήσουν τους καπνιστές να ξεπεράσουν τις αρχικές τους εμπειρίες ανηδονίας, ειδικά σε καπνιστές με άλλα θέματα ψυχικής υγείας, που μπορεί να χρησιμοποιήσουν το κάπνισμα ως αυτο-θεραπεία της χρόνιας ανηδονίας τους.

Η μελέτη κάνει μια χρήσιμη συμβολή στο συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο, αλλά έχει κάποιους περιορισμούς, όπως οι ερευνητές αναγνώρισαν. Αυτοί περιλαμβάνουν την συσχέτιση των αποτελεσμάτων με τις μάλλον ασαφείς αναφορές των συμμετεχόντων σχετικά με το είδος της απόλαυσης των καθημερινών τους δραστηριοτήτων τους, καθώς και το γεγονός ότι το δείγμα αφορούσε εγγεγραμμένους ανθρώπους σε ένα πρόγραμμα θεραπείας με υψηλό κίνητρο για να σταματήσουν το κάπνισμα. Μένει να δούμε πόσο μπορούν τα ευρήματα να γενικευθούν στον πληθυσμό.


Πηγή: APA PsycNET

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...