Γιατί αντιλαμβανόμαστε και γινόμαστε δέκτες των συναισθημάτων κάποιου άλλου τόσο εύκολα;
Φαίνεται πως τα ανθρώπινα συναισθήματα είναι πολύ μεταδοτικά! Για παράδειγμα, το γέλιο ενός ατόμου μεταδίδεται γρήγορα με το γέλιο κάποιου αλλού. Η εξήγηση βρίσκεται στο γεγονός ότι τα έντονα συναισθήματα συγχρονίζουν την εγκεφαλική δραστηριότητα διαφορετικών ατόμων, σύμφωνα με έρευνα που έγινε στο Πανεπιστήμιο Άαλτο στην Φινλανδία και το Turku PET Centre και δημοσιεύτηκε στο Proceedings of The National Academy of Sciences.
Οι εκφράσεις του προσώπου, όπως το χαμόγελο ή το γέλιο σε κάποιον αλλό άνθρωπο, συχνά προκαλούν μια αντίστοιχη συναισθηματική αντίδραση στον παρατηρητή. Αυτό μπορεί να είναι ένα βασικό στοιχείο κοινωνικής συναναστροφής: ο συγχρονισμός μιας κοινής συναισθηματικής κατάστασης σε όλα τα μέλη μίας ομάδας, των οποίων οι εγκέφαλοι επεξεργάζονται με ένα παρόμοιο τρόπο αυτό που βλέπουν στο περιβάλλον τους.
Οι Φινλανδοί ερευνητές μέτρησαν την εγκεφαλική δραστηριότητα με λειτουργική μαγνητική τομογραφία καθώς οι συμμετέχοντες κοίταζαν σύντομες, ευχάριστες, ουδέτερες και δυσάρεστες ταινίες. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα έντονα και δυσάρεστα συναισθήματα, συγχρόνιζαν τα δίκτυα συναισθηματικής επεξεργασίας στους εγκεφάλους των συμμετεχόντων στις μετωπιαίες και μέσες περιοχές, ενώ οι έντονα διεγερτικές ταινίες συγχρόνιζαν τη δραστηριότητα στα δίκτυα του εγκεφάλου που υποστηρίζουν την όραση, την προσοχή και την αίσθηση της αφής.
Οι ερευνητές σημειώνουν:
«Το μοίρασμα της συναισθηματικής κατάστασης με άλλους ανθρώπους, παρέχει στους παρατηρητές ένα σωματοαισθητικό και νευρωνικό πλαίσιο που διευκολύνει την κατανόηση των προθέσεων και των ενεργειών των άλλων ανθρώπων και επιτρέπει να συντονιστούν ή να συγχρονιστούν μαζί τους. Αυτή η αυτόματη ρύθμιση διευκολύνει την κοινωνική αλληλεπίδραση και τις διαδικασίες της ομάδας».
Τα αποτελέσματα έχουν σημαντικές επιπτώσεις για τα τρέχοντα νευρωνικά μοντέλα των ανθρώπινων συναισθημάτων και την ομαδική συμπεριφορά, ενώ εμβαθύνουν επίσης στην κατανόηση των ψυχικών διαταραχών που αφορούν στην μη ομαλή κοινωνικοσυναισθηματική επεξεργασία.
Η νέα μελέτη μπορεί να συγκριθεί με μια παρόμοια που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές στο University College και στο Imperial College του Λονδίνου και παρουσίασε ένα πιθανό μηχανισμό για το μεταδοτικό γέλιο. Οι θετικοί ήχοι, όπως το γέλιο, πυροδοτούν μια αντίδραση στην περιοχή του εγκεφάλου του ακροατή, η οποία ενεργοποιείται όταν χαμογελάμε, ως προετοιμασία των μυών του προσώπου για να γελάσει.
Η Σόφι Σκοτ, επικεφαλής ερευνητής στο Ινστιτούτο Γνωστικής Νευροεπιστήμης, δήλωσε:
«Φαίνεται ότι είναι απολύτως αληθής η φράση ‘Γέλασε και όλος κόσμος θα γελάσει μαζί με σένα’. Γνωρίζουμε εδώ και αρκετό καιρό ότι όταν μιλάμε σε κάποιον, συχνά αντικατοπτρίζουμε τη συμπεριφορά του, αντιγράφοντας τις λέξεις που χρησιμοποιεί και αντιγράφουμε τις κινήσεις του. Τώρα έχουμε φανερώσει ότι το ίδιο φαίνεται να ισχύει και για το γέλιο - τουλάχιστον στο επίπεδο του εγκεφάλου».
Οι ερευνητές έπαιξαν διάφορους ήχους για τους εθελοντές κατά τη διάρκεια της μέτρησης των αντιδράσεων του εγκεφάλου. Ορισμένοι ήχοι ήταν θετικοί, όπως για παράδειγμα το γέλιο ή ο ήχος του θριάμβου. Άλλοι ήταν δυσάρεστοι, όπως το ουρλιαχτό ή τάση για έμετο. Όλοι πυροδότησαν μια αντίδραση στη σωματοαισθητική φλοιώδη περιοχή του εγκεφάλου, η οποία προετοιμάζει τους μυς του προσώπου να ανταποκριθούν αναλόγως. Ωστόσο, η αντίδραση ήταν μεγαλύτερη για τους θετικούς ήχους, υποδηλώνοντας ότι αυτοί ήταν περισσότερο μεταδοτικοί από ότι τα αρνητικά παραδείγματα. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό εξηγεί το γιατί ανταποκρινόμαστε στο γέλιο ή στις επευφημίες με ένα ακούσιο χαμόγελο.
Η Σόφι Σκοτ σχολίασε:
«Συναντάμε συνήθως θετικά συναισθήματα, όπως το γέλιο ή τις επευφημίες, σε ομαδικές καταστάσεις, είτε όταν παρακολουθούμε ένα κωμικό πρόγραμμα με την οικογένεια ή ένα παιχνίδι ποδοσφαίρου με τους φίλους μας. Αυτή η αντίδραση στον εγκέφαλο, η οποία αυτομάτως μας παρακινεί να χαμογελάσουμε ή να γελάσουμε, παρέχει έναν τρόπο κατοπτρισμού της συμπεριφοράς των άλλων, κάτι που μας βοηθά να αλληλεπιδράσουμε κοινωνικά. Θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη δημιουργία ισχυρών δεσμών μεταξύ των ατόμων σε μια ομάδα».
Πηγή: psyarticles.com
