Γιατί η κοινωνία μας βασίζεται ολοένα και περισσότερο στη χειραγώγηση και στον ατομικισμό;
Πριν από μερικά χρόνια, ο κοινωνιολόγος Zygmunt Bauman έδωσε τον ορισμό της έννοιας του «ρευστού μοντερνισμού», μιας κοινωνίας που έχει επιτύχει αρκετή τεχνολογική ανάπτυξη, ώστε όλες οι ανέσεις απέχουν μόνο όσο το πάτημα ενός κουμπιού.
Είμαστε διαποτισμένοι από ερεθίσματα, πληροφορίες, προσφορές αναψυχής, ζούμε συνδεδεμένοι με την εργασία και όλα είναι τόσο απλά με την τεχνολογία που δεν απαιτείται πια βάθος ή προβληματισμός, αλλά απλώς ταχύτητα: την ανάγκη να προσαρμοστούμε γρήγορα, να μαθαίνουμε γρήγορα, να μπορούμε να φέρουμε εις πέρας πολλές εργασίες σε σύντομο χρονικό διάστημα…
Κυριαρχεί ο ατομικισμός και η χειραγώγηση της συμπεριφοράς των άλλων με όλα τα μέσα που μας προσφέρει το τεχνολογικό περιβάλλον. Έχει ξεκινήσει η εποχή της ψυχοπάθειας.
Ο εκβιομηχανισμός της κοινωνίας
Ζούμε σε μια κοινωνία που αγκαλιάζει πολλά και πιέζει λίγα. Έχουμε κοινωνικά δίκτυα που μας επιτρέπουν να επικοινωνούμε με εκατοντάδες ανθρώπους καθημερινά, αλλά λόγω αυτής της διασύνδεσης τέτοιου είδους επικοινωνίες είναι ρηχές ή ασήμαντες. Στην πραγματικότητα, στις μέρες μας, το βάθος δεν είναι αξία. Η αξία των επιτυχημένων ανθρώπων σε πολλές περιπτώσεις βρίσκεται στα εκατομμύρια που μετακινούν, στην ομορφιά, τα υλικά αντικείμενα που κρατούν ή τις κενές στιγμές, για τις οποίες καυχιούνται στο Instagram.
Αν οι πρόγονοί μας χρειάζονταν εξυπνάδα για να επιβιώσουν στον κόσμο τους, σήμερα κυριαρχεί η ανάγκη για κοινωνική ευφυΐα. Ενώ η γλώσσα, η λογική, η στρατηγική, οι υπολογισμοί … έχουν αναπαραχθεί επιτυχώς στους υπολογιστές και τις νέες τεχνολογίες, δε συνέβη το ίδιο για άλλες ανθρώπινες δεξιότητες, όπως η αναγνώριση προσώπου, το χιούμορ και εν ολίγοις, εκείνες οι δεξιότητες που απαιτούν διαπροσωπικές αλληλεπιδράσεις. Ωστόσο, και αυτές οι ιδιότητες μπορούν να επηρεαστούν από τον εκβιομηχανισμό της εργασίας και των σχέσεων.
Στον τομέα της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης, όταν ένα ανθρωποειδές μοιάζει πολύ με άνθρωπο, αλλά όχι αρκετά (παρουσιάζει λεπτές διαφορές), δημιουργεί μια αίσθηση δυσφορίας και ανησυχίας στους ανθρώπους. Επομένως, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι τα άτομα που παρουσιάζουν υψηλότερη κοινωνική νοημοσύνη, καλύτερη κοινωνική μίμηση και προσαρμογή, και γιατί να μην το πούμε, μεγαλύτερη ικανότητα χειραγώγησης, φτάνουν πιο μακριά στη ζωή, δεδομένου ότι οι δεξιότητες αποπλάνησης που διαθέτουν μπορούν να συγκαλύψουν το γεγονός ότι διαθέτουν μια λογική πιο τυπική για ένα ρομπότ.
Χαρακτηριστικά όπως ο πραγματισμός και ο ωφελιμισμός, η επιφανειακή γοητεία (βλέπε Instagram), ο ατομικισμός και η χειραγώγηση αντικατοπτρίζονται στην κοινωνία μας σε καθημερινή βάση με τον ίδιο τρόπο που ορίζουν την ψυχοπαθή προσωπικότητα.
Διαβάστε σχετικά: 7 σημάδια της ψυχοπαθητικής προσωπικότητας
Η νέα δυναμική της βίας: η εποχή της ψυχοπάθειας
Ενώ η βία μειώνεται από αιώνα σε αιώνα, το έγκλημα έχει αυξανόμενη τάση. Και πρέπει να τονίσουμε το σημείο της βίας: ενώ πριν από μερικούς αιώνες οι στρατοί αλληλοσκοτώνονταν με ένα απλό σπαθί για να κατακτήσουν άλλα βασίλεια, σήμερα τα σύνορα των γειτονικών χωρών τηρούνται σχεδόν πλήρως και υπάρχει ακόμα και μια σχετική συμμαχία μεταξύ τους.
Ωστόσο, κάθε χώρα έχει στρατό στο μανίκι της και ολοένα πιο εξελιγμένα όπλα «για κάθε περίπτωση». Οι συμφωνίες μεταξύ των κυβερνώντων μας είναι τόσο επιφανειακές, όσο και οι χειραψίες και τα ψεύτικα χαμόγελά τους. Και η εξουσία που ασκούν κάποιοι σε άλλους βασίζεται στην οικονομική ισχύ.
Τα εγκλήματα αλλάζουν και έτσι περνάμε από ένοπλες ληστείες σε απατεώνες σε μεγάλες εταιρείες, εκμετάλλευση, πολιτική διαφθορά και δημιουργία νόμων που μπορούν να συγκαλύψουν ολόκληρη τη συνωμοσία ή τα σκάνδαλα, τα οποία αποσπούν την προσοχή του κοινού από πιο σημαντικά, κοινωνικά ζητήματα…
Ψυχοπαθείς τρόποι απόκτησης οφελών και δύναμης με τη χρήση του άλλου, οι οποίοι είναι ολοένα και πιο συνηθισμένοι, σε σημείο που νομιμοποιείται το γεγονός ότι συναλλάσσονται πληροφορίες και προσωπικά δεδομένα του καθενός.
Η κοινωνία εξελίσσεται με ψυχοπαθητικό τρόπο και το καλύτερα προσαρμοσμένο άτομο θα είναι αυτό που αναπτύσσει τα σημερινά κοινωνικά πολύτιμα χαρακτηριστικά: αυτός που δείχνει το καλύτερο πρόσωπό του, ενώ όλα έχουν σημασία για αυτόν, και ιδιαίτερα για εσάς. Για να κατανοήσετε αυτήν την επιφανειακή γοητεία, αυτήν την αναζήτηση για δύναμη που χρησιμοποιεί άλλους μεταμφιεσμένους ως καλοσύνη που κυριαρχεί στον κόσμο, αυτό το κοινωνικό πρόσωπο της υποκρισίας, απλά δείτε το πρώτο επεισόδιο της τρίτης σεζόν του Black Mirror, Nosedive.
Απόδοση: Ανδριανάκη Σοφία – Μετάφραση ξενόγλωσσων άρθρων
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
