Σε όλους υπάρχει μέσα μας ένας επίδοξος επιχειρηματίας, ταξιδευτής ή μυθιστοριογράφος. Ωστόσο, όταν πρόκειται να κυνηγήσουμε τους στόχους και τα όνειρά μας, είμαστε συχνά πολύ φοβισμένοι για να κάνουμε αυτό το βήμα.
Ο φόβος μας κρατάει πίσω. Καταστρέφει τα όνειρα μας. Σκοτώνει την παραγωγικότητα και, με κάθε ειλικρίνεια, ρουφάει την απόλαυση από τη ζωή μας.
Ο φόβος δεν είναι κάτι που αντιμετωπίζεται απλά με περισσότερη και σκληρότερη εργασία. Δεν μπορείτε να ξεφύγετε από το φόβο ξοδεύοντας χρήματα. Και σίγουρα δεν μπορείτε να τον αποφύγετε, απλά αναβάλλοντας τα πράγματα. Έτσι, ήθελα να πάω λίγο βαθύτερα και να καταλάβω γιατί αφήνουμε το φόβο να μας κρατήσει πίσω και να μοιραστώ μαζί σας το πώς μπορούμε να τον ξεπεράσουμε.
Γιατί φοβόμαστε την αποτυχία;
Συνήθως δεν είναι η ίδια η αποτυχία που μας προκαλεί φόβο. Είναι τα αρνητικά αποτελέσματα που έρχονται μαζί με την αποτυχία, όπως η έλλειψη εσόδων ή η ενδεχόμενη ντροπή.
Πριν μερικά χρόνια, κάθε φορά που συλλογιζόμουν έστω και λίγο να εγκαταλείψω την ασφάλεια της δουλειάς μου, δημιουργούσα αμέσως δικαιολογίες για να αποτρέψω τον εαυτό μου από τη σκέψη αυτή.
Όταν εμφανιζόταν μία ευκαιρία, πάντα ρωτούσα τον εαυτό μου,τι θα γίνει αν αυτό δεν λειτουργήσει. Και το μυαλό μου πλημμυριζόταν με όλα τα πιθανά αρνητικά σενάρια που θα μπορούσαν να προκύψουν. Όπως ήταν αναμενόμενο, έφτανα σύντομα στο συμπέρασμα ότι η καλύτερη επιλογή ήταν η ασφαλέστερη που είχα και θα έπρεπε να παρατούσα την ιδέα μου, ώσπου τελικά παρέμενα στη δουλειά μου.
Δυστυχώς, εμείς οι άνθρωποι, είμαστε φτιαγμένοι ώστε να επικεντρώνομαστε στα αρνητικά των καταστάσεων. Είναι αυτό που οι ψυχολόγοι ονομάζουν «αρνητική προκατάληψη».
Διαβάστε σχετικά: Μπορεί ο φόβος της επιτυχίας να αποτελέσει εμπόδιο στη ζωή μας;
Αν ήσασταν στη ζούγκλα και βλέπατε ένα λιοντάρι στα δεξιά σας και μια μηλιά στα αριστερά σας, θα ήταν καλύτερο να αγνοήσετε τη μηλιά και να τρέξετε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα μακριά από το λιοντάρι, υποστηρίζουν.
Αυτό το είδος συμπεριφοράς προέρχεται από τους προγόνους μας ως μία άμεση διέξοδο για την επιβίωση και παρόλο που δεν το χρειαζόμαστε πια (δε χρειάζεται άλλωστε να τρέχουμε από τα αρπακτικά ζώα κάθε μέρα τώρα), πάνω από 400.000 χρόνια εξέλιξης παίρνουν πολύ χρόνο για να αναιρεθούν.
Το γεγονός ότι οι αρνητικές πληροφορίες είναι πιο ισχυρές στον εγκέφαλο, υποστηρίχθηκε επίσης σε μια μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Οχάιο, όπου οι καθηγητές μέτρησαν τις αντιδράσεις των συμμετεχόντων αφού τους έδειξαν εικόνες που είναι γνωστές ότι διεγείρουν συγκεκριμένα συναισθήματα: εικόνες ενός σπορ αυτοκινήτου ή νόστιμου φαγητού για θετικά συναισθήματα, ένα πιρούνι ή ένα τραπεζομάντιλο για τα ουδέτερα και, τέλος, ένα ακρωτηριασμένο πρόσωπο ή νεκρά ζώα για τα αρνητικά συναισθήματα.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι σε όλους τους συμμετέχοντες πυροδοτήθηκε η ισχυρότερη αντίδραση από την αρνητική εικόνα, αποδεικνύοντας ότι η στάση μας είναι πιο έντονα επηρεασμένη από υποτονικές ή αρνητικές εικόνες και ειδήσεις. Είναι ο λόγος που οι εφημερίδες και ειδήσεις δείχνουν σε τόσο μεγάλο βαθμό αρνητικές ιστορίες. Όσο ειρωνικό και να είναι, αυτό είναι που όλοι θέλουμε να ακούσουμε.
Πώς ο φόβος επηρεάζει τη λήψη των αποφάσεων μας
Αν τελικά επηρεαζόμαστε πιο έντονα από τις αρνητικές σκέψεις που προκαλούνται από το φόβο, πώς επιδρά στον τρόπο που παίρνουμε αποφάσεις σε καθημερινή βάση;
Ο φόβος της αποτυχίας, ο φόβος της δικής μας ανεπάρκειας, ο φόβος να κάνουμε τις λάθος αποφάσεις και ο φόβος για το τι σκέφτονται οι άλλοι για εμάς, μπορεί να επηρεάζουν τις αποφάσεις που παίρνουμε.
Το τμήμα του εγκεφάλου μας που διέπει αυτόν τον φόβο είναι γνωστό ως ερπετοειδής εγκέφαλος - αυτό είναι το παλαιότερο τμήμα του εγκεφάλου μας και έχει τις ρίζες του στην εξελικτική επιθυμία μας να παραμείνουμε ζωντανοί, αποφασίζοντας αν θα αγωνιστούμε, αν θα ξεφύγουμε από μια κατάσταση ή αν θα παγώσουμε σε μια αγχωτική ή επικίνδυνη καταστάση.
Ο φόβος αναζητά καταφύγιο, εξηγούν οι ψυχολόγοι. Είναι ο αντίποδας της προόδου. Απλά, όταν χρειαζόμαστε πιο πολύ τις νέες ιδέες, ο καθένας μας κατακλύζεται από φόβο, προσπαθώντας να αποτρέψει την απώλεια από ό,τι έχει απομείνει.
Και συμπληρώνουν: Το πιο απτό πράγμα που η νευροεπιστήμη μας λέει είναι ότι, όταν το σύστημα φόβου του εγκεφάλου είναι ενεργό, η διερευνητική δραστηριότητα και η ανάληψη ρίσκων είναι απενεργοποιημένη.
Μπορεί να μην βρισκόμαστε καθημερινά αντιμέτωποι με απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις, αλλά τα βασικά ένστικτα του φόβου μας, εξακολουθούν να ελέγχουν το πώς βλέπουμε τα πιθανά αποτελέσματα των αποφάσεών μας.
Έτσι, εάν σκέφτεστε να ξεκινήσετε μια ταξιδιωτική περιπέτεια, μπορεί να επικεντρωθείτε στο κόστος (ίσως θα μπορούσατε να δαπανήσετε τα χρήματα για πράγματα πιο λογικά;), στο να μην έχετε δουλειά όταν επιστρέψετε στο σπίτι ή ίσως τη νοσταλγία, αντί να υπολογίσετε όλα τα καταπληκτικά θετικά όπως τη γωριμία νέων ανθρώπων, την απόκτηση αξέχαστων εμπειριών και την επέκταση της κοσμοθεωρίας σας.
Το ίδιο ισχύει και για τα περισσότερα όνειρα και τους στόχους. Παρά το γεγονός ότι τα θετικά μπορεί να αντισταθμίζουν τα αρνητικά στο τέλος, μπορεί να είναι δύσκολο να δούμε πέρα από τα αρνητικά και να δεσμευτούμε στις αποφάσεις που θέλουμε πραγματικά.
Ο φόβος μας παραλύει προτού καν έχουμε ακόμα την ευκαιρία για να ξεκινήσουμε.
Υπάρχουν τρεις αποδεδειγμένες στρατηγικές για να ξεπεράσετε το φόβο και να ζήσετε τη ζωή που θέλετε:
Όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με δύσκολες αποφάσεις, μπορεί να αντιδρούμε βάσει εξελεκτικής προδιάθεσης παρά σκέψης και λογικής. Υπάρχουν όμως μερικοί τρόποι για να ξεγελάσουμε το πρωτόγονο τμήμα του εγκεφάλου μας από το να μας κάνει να χάσουμε τις ευκαιρίες.
Διαβάστε σχετικά: Να κάνεις αυτό που αγαπάς ή να αγαπάς αυτό που κάνεις;
1. Αλλαγή των αντιλήψεων της αποτυχίας
Ο Σερ Τζέιμς Ντάισον είναι ένας από τους πιο επιτυχημένους εφευρέτες του κόσμου, αλλά όταν μιλά για τη ζωή του, τη χαρακτηρίζει μια ζωή γεμάτη αποτυχίες.
Σε παλαιότερη συνέντευξή του εξηγεί ότι όταν έφτιαχνε το πρωτότυπο για την πρώτη ηλεκτρική σκούπα Dyson, είχε 5126 αποτυχίες μέχρι να πετύχει το λειτουργικό μοντέλο.
Όπως τονίζεται από την ιστορία του Σερ Τζέιμς Ντάισον, η αποτυχία δεν είναι το τέλος - είναι ένα μέρος της ιστορίας σας. Είναι ένα φυσικό μέρος της ανάπτυξης. Και θα πρέπει, κατά καιρούς, να αντιμετωπίζεται ως θετικό, όχι ως αρνητικό. Με την αλλαγή της αντίληψης για την αποτυχία σας μπορείτε να μάθετε να σταματήσετε να φοβάστε.
Έτσι και αλλιώς, ένας από τους μεγαλύτερους αθλητές όλων των εποχών ήταν επίσης επιρρεπής στην αποτυχία...
Έχω χάσει περισσότερες από 9.000 βολές στην καριέρα μου. Έχω χάσει σχεδόν 300 παιχνίδια. 26 φορές, μου έχουν εμπιστευθεί να πάρω το παιχνίδι με τη νικητήρια βολή και απέτυχα. Έχω αποτύχει ξανά και ξανά και ξανά στη ζωή μου. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο έχω πετύχει. - Μάικλ Τζόρνταν
2. Βρείτε ένα ειδικό (ψυχολόγο) να σας βοηθήσει
Είτε ψάχνετε κάποιον να σας καθοδηγήσει, κατά την έναρξη μιας επιχείρησης ή κάποιον να σας δώσει το θάρρος να γράψετε το πρώτο σενάριο της ταινίας σας ή κάποιον να σας ενθαρρύνει να ταξιδέψετε στον κόσμο, υπάρχει ένας άνθρωπος εκεί έξω που μπορεί να σας καθοδηγήσει και να σας βοηθήσει να ξεκινήσετε.
Το καλό με τους ειδικούς είναι ότι όλοι είναι αποστασιοποιημένοι από το φόβο, έχουν πιθανότατα αγωνιστεί με το φόβο σε κάποιο σημείο και τον έχουν νικήσει (αλίμονο αν δεν ισχύει αυτό για τους ψυχολόγους μέσα από την προσωπική τους θεραπεία), μπορούν να σχετιστούν με τη θέση που βρίσκεστε και να σας βοηθήσουν να αναγνωρίσετε και να υπερβείτε τις δυσκολίες σας.
3. Καντε μια κατανομή των στόχων σας
Φανταστείτε για λίγο το εξής: να μην μπορούσατε να αποτύχετε. Ποιος θα ήσασταν; Πού θα πηγαίνατε; Και τί θα κάνατε;
Η αφαίρεση των σκέψεων της αποτυχίας μπορεί να σας βοηθήσει να καθορίσετε τι ακριβώς θέλετε από τη ζωή. Αφιερώστε λίγο χρόνο να καθίσετε και να σκεφτείτε την ευρύτερη εικόνα: Τι όνειρο θέλετε να κυνηγήσετε; Και αν δεν θα μπορούσατε να αποτύχετε, τι θα κάνατε;
Μόλις γνωρίσετε τις απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα, κόψτε τα όνειρά σας σε μικρότερα, πιο εφικτά κομμάτια και ξαφνικά θα δείτε ότι τελικά δεν φοβάστε και τόσο πολύ.
Εάν ο στόχος σας είναι να ξεκινήσετε μια επιχείρηση, αλλάξτε το σε τι θα ήθελα να ρωτήσω ένα ιδιοκτήτη επιχείρησης. Αυτός ο δεύτερος στόχος φαίνεται πολύ λιγότερο τρομακτικός, έτσι δεν είναι; Με την κατανομή των στόχων, υπάρχουν λιγότερα να φοβάστε με κάθε βήμα κατά μήκος της διαδρομής.
Διαβάστε σχετικά: Το μυστικό της επιτυχίας μπορεί να κρύβεται στα αρνητικά συναισθήματα
Bonus tip: Προσδιορίστε την αρχική αιτία του φόβου σας
Κάντε ένα βήμα πίσω και αναρωτηθείτε: Τι φοβάμαι πραγματικά;
Η αποτυχία είναι ένας αρκετά ασαφής όρος και η βασική αιτία του φόβου της αποτυχίας κάποιου είναι συχνά κάτι πιο απτό, όπως:
- Φοβάμαι πως δε θα βγάλω αρκετά χρήματα
- Φοβάμαι πως δεν έχω αρκετή αυτοπεποίθηση να πουλήσω την ιδέα μου
- Φοβάμαι να ξεκινήσω κάτι καινούργιο
Τα παραπάνω παραδείγματα είναι πιο συγκεκριμένες προκλήσεις. Όταν ανέλυσα το φόβο μου, συνειδητοποίησα ότι ανησυχούσα για τα χρήματα. Ήμουν άνετος με το μισθό μου και σε μια στιγμή στη ζωή μου όπου ήθελα να έχω αρκετά χρήματα για να απολαύσω τη ζωή μου καθώς και να καλύπτωκαι τους λογαριασμούς μου.
Μόλις είχα εντοπίσει γιατί φοβόμουν, μπόρεσα να βρω τη λύση μου γύρω από το πρόβλημα, αντί να συνεχίσω να υποφέρω από το φόβο. Η αναγνώριση της ρίζας του φόβου σας, θα σας επιτρέψει να κάνετε το ίδιο.
Για να κάνετε κάτι μεγάλο, είτε αυτό είναι να ταξιδέψετε τον κόσμο ή να παρατήσετε τη δουλειά σας για να ξεκινήσετε μια επιχείρηση ή να κυνηγήσετε τα πιο τρελά σας όνειρά, θα πρέπει να ξεπεράσετε κάτι εξίσου μεγάλο: Το φόβο.
Με την κατανόηση της αιτίας του φόβου σας, έχετε ήδη κάνει το πρώτο βήμα προς τη ζωή που θέλετε.
Οπότε αναρωτηθείτε ξανά: τί φοβάστε;
Πηγή: thenextweb
Απόδοση - Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
