Μαριανή Παπανικολάου

Οι θεραπευτές πενθούν;

Οι θεραπευτές πενθούν;

κοπέλα θεραπευτής πενθεί
Image credit: freepik/ freepik.com

Αυτό το άρθρο είναι εντελώς προσωπικό επαληθεύοντας τη ρήση ότι η ζωή δίνει τις σπουδαιότερες εμπνεύσεις και είναι αλήθεια ότι γράφεις καλύτερα για όσα σε απασχολούν.


Επιπλέον, γράφοντας δίνεις υπόσταση στην συναισθηματική σου κατάσταση και ακολουθείς έναν δρόμο θεραπείας και ίασης.

Πρόσφατα, πέθανε ο πατέρας μου ξαφνικά από ανακοπή. Πρώτη φορά βιώνω τα στάδια του πένθους έχοντας περάσει από διαδικασία ψυχοθεραπείας η ίδια και έχοντας ασκήσει το επάγγελμα του ψυχολόγου κάποια χρόνια. Πολλοί με ρωτάνε αν βοηθάει που είμαι ψυχολόγος, άλλοι θεωρούν δεδομένο ότι το διαχειρίζομαι καλά λόγω επαγγέλματος, λες και οι θεραπευτές είμαστε άτρωτοι, αλώβητοι και πάντα ψύχραιμοι στον ανθρώπινο πόνο.

Οι αντιδράσεις αναμενόμενες, με κάνουν άλλοτε να γελώ και άλλοτε να θυμώνω, όπως κάθε αντίδραση που έχει ένας άνθρωπος για το επάγγελμα του ψυχολόγου και όσα το συνοδεύουν.

Η απάντηση είναι ότι το επάγγελμα από μόνο του δε βοηθάει, αλλά η ψυχοθεραπεία είναι αυτή που κάνει τη διαφορά. Έχοντας επεξεργαστεί τον φόβο του θανάτου, έχοντας διαχειριστεί παλιά πένθη και έχοντας λύσει θέματα που αφορούν τη σχέση με τους γονείς και την οικογένεια, τολμώ να πω ότι ο θάνατος του πατέρα μου έρχεται να με κάνει να νιώσω το φυσιολογικό πένθος και όσα ακολουθούν, με ένα προστατευτικό δίχτυ ασφαλείας ότι δε θα καταρρεύσω, δε θα βουλιάξω στην απόγνωση, ούτε θα διαλυθώ φέρνοντας στο προσκήνιο άλυτα ζητήματα και ανεπεξέργαστες παλιές πληγές.


Διαβάστε σχετικά: Τα 5 Στάδια του πένθους


Όλοι οι άνθρωποι είμαστε εύθραυστοι, έχουμε τραύματα και πληγές από το παρελθόν μας. Κουβαλάμε αδυναμίες, ελαττώματα και ανάγκες εγωιστικές. Είναι μύθος ότι οι ψυχολόγοι και όσοι ασκούν το επάγγελμα του θεραπευτή γενικότερα είναι «δυνατοί» και μένουν ανέγγιχτοι από τα προβλήματα της ζωής.

Η μόνη υπερδύναμή μας είναι η δουλειά που έχουμε κάνει με τον εαυτό μας για να μπορούμε να κάνουμε αυτό το επάγγελμα και η δουλειά που συνεχίζουμε και κάνουμε δια βίου με εκπαιδεύσεις, εποπτείες αλλά και κύκλους ψυχοθεραπειών ώστε να μπορούμε να λύνουμε τα δικά μας θέματα και να φροντίζουμε τους θεραπευόμενούς μας αποτελεσματικά.

Το πένθος για έναν δικό σου άνθρωπο είναι μια διαδικασία πολύπλοκη, αργή και αναπόφευκτη. Περνάς από το αρχικό στάδιο του μουδιάσματος και της άρνησης, στον θυμό, στη θλίψη ή στη διαπραγμάτευση. Πηγαίνεις μπρος πίσω στις φάσεις ανάλογα τις αναμνήσεις, τις σκέψεις και τα ερεθίσματα που έχεις από την καθημερινότητά σου. Έχοντας, όμως, κάνει μια επιτυχημένη ψυχοθεραπεία, γνωρίζεις ότι όλη αυτή η διαδικασία είναι φυσιολογική, είναι αναγκαία και μόνο αν αφεθείς να τη βιώσεις θα μπορέσεις να βγεις καλά μετά από αυτό.

Αντίθετα, στις περιπτώσεις που καταπιέζεται ο πόνος, η στενοχώρια, ο θυμός και η λύπη, στις περιπτώσεις που η άρνηση ή το κουκούλωμα των συναισθημάτων θεωρούνται αποτελεσματικότεροι τρόποι διαχείρισης ενός θανάτου, το άτομο μοιραία θα οδηγηθεί σε μεγαλύτερες συναισθηματικές δυσκολίες μακροπρόθεσμα. Το καταπιεσμένο συναίσθημα παντός είδους δεν εξαφανίζεται, κρύβεται βαθειά στο ασυνείδητο και βγαίνει με διάφορους άλλους δυσλειτουργικούς τρόπους, συχνά φαινομενικά άσχετους με την καθημερινότητα του ατόμου που έχει βιώσει μια απώλεια.

Ζούμε σε μια εποχή που η έκφραση κάποιου αρνητικού συναισθήματος θεωρείται ένδειξη αδυναμίας. Είναι κακό να κλάψεις δημόσια, είναι κακό να είσαι θλιμμένος, είναι κακό να συγκινηθείς και να μην έχεις διάθεση για όσα μέχρι τώρα σε ευχαριστούσαν. Ο κόσμος αντιδρά αμήχανα μπροστά την απώλεια, παραβρίσκεται στις εκδηλώσεις που αφορούν τον νεκρό (ταφή, μνημόσυνα κτλ) αλλά συχνά συμβαίνει για λόγους κοινωνικών υποχρεώσεων και τύπων.

Οι άνθρωποι στέκονται δίπλα σου αυτές τις ώρες, γεμίζουν το σπίτι, την εκκλησία και τον χώρο του καφέ αποφεύγοντας να μιλήσουν για αυτό που συμβαίνει, λέγοντας κλισέ ατάκες ή ακόμα χειρότερα μιλώντας για άσχετα πράγματα. Δε θα ασχοληθώ με τη σημασία που μπορεί να έχουν όλα αυτά ως προς τη διαδικασία και αν τελικά χρησιμεύουν κάπου ή γίνονται εμπόδιο, θα επισημάνω μόνο την προσωπική μου αίσθηση για το πόσο μοιάζει όλη αυτή η κατάσταση με το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι.

Οι πενθούντες πιέζονται να «φανούν δυνατοί» για τον κόσμο που συμπαραστέκεται και οι επισκέπτες πιέζονται να μείνουν σιωπηλοί ή φλυαρώντας για άσχετα ζητήματα τηρώντας τα προσχήματα της κατάστασης.

Θα ήταν περισσότερο βοηθητικό να μπορούσε ο καθένας να εκφράσει αυτό που πραγματικά νιώθει αβίαστα και να μην υπάρχει πίεση για κανέναν. Το γεγονός ότι είμαι ψυχολόγος μάλλον με κάνει στο τέλος να βλέπω με κατανόηση την κοινωνική αυτή σύμβαση και να παραιτούμαι από την επιθυμία να υπερισχύσει η προσωπική ανάγκη έναντι της κοινωνικής.

Γύρισα στη δουλειά πιο σύντομα από όσο περίμενα νιώθοντας την ανάγκη να το κάνω και αποδείχτηκε σωστή κίνηση. Μοιράστηκα με τους θεραπευόμενούς μου αυτό που μου συνέβη σαν γεγονός και σαν συναίσθημα κι αυτό λειτούργησε καταλυτικά για τις σχέσεις μας. Ήταν ειλικρινείς στιγμές για τις σχέσεις που έχουμε αναπτύξει το διάστημα της θεραπείας και γνωρίζω ότι χρειάστηκε μεγάλη γενναιότητα εκ μέρους τους να δουν την θεραπεύτριά τους να πενθεί και να μην τα παρατήσουν.

Αντίθετα, να ρωτήσουν με γνήσιο ενδιαφέρον, να δείξουν κατανόηση για την πεσμένη μου διάθεση και τα μαύρα ρούχα και να ανασύρουν τα δικά τους θέματα απώλειας και θανάτου ώστε να τα επεξεργαστούμε. Αισθάνομαι την ανάγκη να τους ευχαριστήσω δημόσια και να δηλώσω το πόσο περήφανη είμαι για όσα μου προσέφεραν και συνεχίζουν να προσφέρουν στη δουλειά που κάνουμε.


Διαβάστε σχετικά: Απώλεια: Το ταξίδι του θρήνου και της αλλαγής


Περισσότερο από όλα, αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω δημόσια τους θεραπευτές που ανέλαβαν τη δική μου ψυχοθεραπεία τα προηγούμενα χρόνια. Τους ανθρώπους που με αγκάλιασαν, με άκουσαν, φώτισαν τα σκοτάδια μου, με ενθάρρυναν να εκφράσω όλα τα σκοτεινά σημεία μου και με οδήγησαν στην επούλωση πολλών τραυμάτων μου.

Ήταν εκεί να με φροντίσουν, μαλακοί όταν έπρεπε και αυστηροί όταν χρειάστηκε για να είμαι σε θέση πλέον να ισχυρίζομαι ότι ζω όσο πιο ενσυνείδητα μπορώ. Η πρώτη, που μετά από χρόνια με άφησε να πετάξω σε νέους δρόμους για να μάθω περισσότερα για μένα και ο δεύτερος, που μετά από μήνες μου άφησε την πόρτα ανοιχτή για όταν και αν θα χρειαζόμουν την βοήθειά του στο μέλλον.

Έχουν περάσει σχεδόν 3 μήνες από τον θάνατο του πατέρα μου και είμαι στο στάδιο της θλίψης. Σιγά σιγά επανέρχομαι στις επαγγελματικές υποχρεώσεις μου, βγαίνω στον κόσμο, δοκιμάζω τις δυνάμεις μου στη νέα πραγματικότητα και αφήνω τον χρόνο να περάσει έχοντας επαφή με το συναίσθημά μου. Υπάρχουν μέρες καλές και ευχάριστες, υπάρχουν μέρες κακές και στενάχωρες. Οι αναμνήσεις, τα συναισθήματα, οι σκέψεις εναλλάσσονται κάνοντας το έργο που έχουν να επιτελέσουν.

Μετά από μια απώλεια αγαπημένου προσώπου και μάλιστα γονιού δεν είσαι ποτέ ίδιος, ο χρόνος και το πένθος σμιλεύουν την ύπαρξη με τρόπο που κανείς δεν ξέρει πώς θα είσαι όταν βγεις από αυτό. Αφήνομαι να το ζήσω έχοντας την ασφάλεια ότι όλο αυτό θα περάσει και ότι παίρνω φροντίδα και στήριξη από τους φίλους, την οικογένεια και τις θεραπευτικές σχέσεις μέσω της δουλειάς.


the therapy network logo

 

Επισκεφθείτε το TherapyNetwork.eu και παρακολουθήστε επιμορφωτικές συνεδρίες με τους πιο γνωστούς θεραπευτές να διδάσκουν την τέχνη της ψυχοθεραπείας.

 

*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*

2. banner diafhmishs mypsychologist koino

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...