Τα πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια δεν πρέπει να αγνοούνται, να υποβαθμίζονται ή να απορρίπτονται. Μπορεί να μην εξαφανιστούν από μόνα τους. Αποτελούν υπενθυμίσεις ότι όλοι μας πρέπει να παρακολουθούμε την ψυχική μας υγεία, ανεξάρτητα από το πόσο καλά νομίζουμε ότι είμαστε.
Τα πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια συχνά εμφανίζονται κατά την έναρξη ή την επιδείνωση των συμπτωμάτων της ψυχικής διαταραχής. Με απλά λόγια, αυτά τα προειδοποιητικά σημάδια είναι οποιεσδήποτε σκέψεις, συναισθήματα ή συμπεριφορές που επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινή λειτουργικότητα όπως το να αισθάνεστε υπερβολικά λυπημένοι ή στεναχωρημένοι και μπορεί να υποδεικνύουν ότι χρειάζεστε βοήθεια.
Όπως είναι κατανοητό, αν βιώνετε ασυνήθιστες σκέψεις και συναισθήματα, μπορεί να προτιμάτε να τα αγνοήσετε ή να περιμένετε να περάσουν, αλλά τελικά, είναι προς καλύτερο για εσάς να τα αντιμετωπίσετε το συντομότερο δυνατό. Διαφορετικά, αυτά τα συναισθήματα και οι συμπεριφορές θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε επιδείνωση των συμπτωμάτων, ένα επεισόδιο, υποτροπή ή ακόμη και αυτοτραυματισμό.
Ακολουθούν μερικές σκέψεις που θα σας βοηθήσουν να εντοπίσετε τα δικά σας προειδοποιητικά σημάδια.
1. Λάβετε υπόψη τη βασική σας κατάσταση και τις προηγούμενες εμπειρίες σας
Για να διατηρήσετε την ψυχική σας υγεία υπό έλεγχο, πρέπει να προσδιορίσετε τη βασική σας κατάσταση, δηλαδή πώς αισθάνεστε και πώς συμπεριφέρεστε σε μια καλή ημέρα, μια κανονική ημέρα και μια κακή ημέρα. Τα πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια είναι συνήθως αποκλίσεις από τη βασική σας κατάσταση, που συχνά ξεκινούν με μικρές αλλαγές, όπως μικρές διακοπές στον ύπνο.
Θα πρέπει επίσης να ανακαλέσετε στη μνήμη σας τυχόν προηγούμενες εμπειρίες από προβλήματα ή επεισόδια ψυχικής ασθένειας. Υπήρχαν αλλαγές στις σκέψεις και τις συμπεριφορές σας πριν από το επεισόδιο; Τι σηματοδοτούσαν; Πώς τις αντιμετωπίσατε; Ποια ήταν τα αποτελέσματα; Η γνώση των προηγούμενων μοτίβων σας μπορεί να προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για την τρέχουσα κατάστασή σας.
Η εμπειρία πρώιμων προειδοποιητικών σημείων δεν αποτελεί απαραίτητα αιτία σοβαρής ανησυχίας, αλλά τα σημάδια αυτά μπορεί να δικαιολογούν την παρατήρησή ή την αξιολόγηση τους από έναν ψυχολόγο.
2. Προσδιορίστε και αξιολογήστε τα τρέχοντα προειδοποιητικά σημάδια σας
Αν βιώνετε ένα πρώιμο προειδοποιητικό σημάδι και δεν έχετε διαγνωστεί με ψυχική διαταραχή, εξετάστε τους παράγοντες κινδύνου για ψυχική ασθένεια. Σε αυτούς περιλαμβάνονται πρόσφατα στρεσογόνα γεγονότα της ζωής (όπως η απώλεια εργασίας και τα προβλήματα στη σχέση), η κληρονομικότητα, ακόμη και η ηλικία (το 75% των ψυχικών ασθενειών εκδηλώνονται μέχρι την ηλικία των 24 ετών).
Για να εντοπίσετε τα προειδοποιητικά σας σημάδια, δώστε μεγάλη προσοχή στις σκέψεις, τις διαθέσεις, τα σωματικά συμπτώματα και τη συμπεριφορά σας. Μπορεί να εμφανίζονται ανεξάρτητα ή σε συνδυασμό. Τα προειδοποιητικά σημάδια μπορεί να εκδηλώνονται ως αλλαγές στα συναισθήματα – συμπεριλαμβανομένων των συναισθημάτων χαμηλής αυτοεκτίμησης, αβεβαιότητας, ανησυχίας, απελπισίας, φόβου, ευερεθιστότητας ή θυμού. Αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε απόσυρση και απομόνωση.
Τα προειδοποιητικά σημάδια μπορεί επίσης να εκδηλωθούν με σωματικές αλλαγές, όπως μειωμένη ανάγκη για ύπνο, αυξημένη δραστηριότητα και ανησυχία, εφίδρωση, γρήγορη αναπνοή, κόπωση ή πόνο στην πλάτη. Κατά την αξιολόγηση της κατάστασής σας, είναι σημαντικό να σημειώσετε ότι αυτά τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με την κατάσταση.
Για παράδειγμα, η μειωμένη ανάγκη για ύπνο είναι συχνά προειδοποιητικό σημάδι για διπολική διαταραχή και η κόπωση είναι συνηθισμένο προειδοποιητικό σημάδι για κατάθλιψη.
Μόλις προσδιορίσετε ποιο προειδοποιητικό σημάδι βιώνετε, είναι σημαντικό να σημειώσετε αν το σύμπτωμα προκλήθηκε από κάτι, όπως ένας χωρισμός, ή εμφανίστηκε χωρίς σαφή εξήγηση. Αν προκλήθηκε από ένα συγκεκριμένο γεγονός, μπορεί να είστε σε θέση να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα μέσω στρατηγικών αντιμετώπισης προβλημάτων ή της επίλυσης συναισθημάτων.
Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στον αντίκτυπο κάθε πρώιμου προειδοποιητικού σημείου στην ικανότητά σας να λειτουργείτε και να εκτελείτε καθημερινές ρουτίνες, βαθμολογώντας το καθένα από το 1 έως το 10 σε βαθμό σοβαρότητας. Η ταχεία εξέλιξη και η ξαφνική εμφάνιση συμπτωμάτων μπορεί να υποδεικνύει ότι η κατάσταση είναι πιο ανησυχητική.
Κρατήστε καθημερινά αρχείο και να είστε έτοιμοι να μοιραστείτε τις παρατηρήσεις σας με το υποστηρικτικό σας δίκτυο ή τον ψυχολόγο σας.
Διαβάστε σχετικά: Συγκαλύπτοντας την ψυχική ασθένεια
3. Φτιάξτε ένα πλάνο
Η δημιουργία ενός πλάνου για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και των συγκεκριμένων αναγκών σας θα σας επιτρέψει να αντιμετωπίσετε με επιτυχία την ψυχική ασθένεια όταν εμφανιστούν τα προειδοποιητικά σημάδια. Είναι σημαντικό, το πλάνο σας να περιλαμβάνει εναλλακτικούς τρόπους εκτέλεσης των καθημερινών δραστηριοτήτων που μπορεί να επηρεάζονται από την ψυχική ασθένεια: για παράδειγμα, μπορεί να χρειαστεί να είστε ευέλικτοι με την εργασία σας. Οπότε, το πλάνο αυτό πρέπει να περιλαμβάνει:
Αυτοπαρατήρηση. Παρατηρήστε τον εαυτό σας για τυχόν προειδοποιητικά σημάδια σε τακτική βάση. Αυτό θα σας επιτρέψει να εντοπίσετε γρήγορα τις ανησυχίες πριν αυτές κλιμακωθούν. Ακόμη και αν η κατάστασή σας βελτιωθεί, συνεχίστε να παρακολουθείτε στενά το πώς αισθάνεστε.
Ζητήστε βοήθεια. Θα πρέπει να έχετε μια αίσθηση του πότε πρέπει να απευθυνθείτε για βοήθεια και πώς μοιάζει η βοήθεια που χρειάζεστε. Σε ορισμένες περιπτώσεις, θα χρειαστείτε ιατρική φροντίδα και σε άλλες, μπορεί να μπορείτε να βασιστείτε σε στρατηγικές αντιμετώπισης της αυτοφροντίδας.
Υποστηρικτικό πλαίσιο. Προσδιορίστε τους συγγενείς και τους οικείους σας που το αποτελούν. Ενημερώστε τους εκ των προτέρων για τα προειδοποιητικά σας σημάδια και εξηγήστε τους πώς μπορούν να βοηθήσουν. Το υποστηρικτικό πλαίσιο μπορεί συχνά να εντοπίσει καλύτερα τις αποκλίσεις από τη βασική σας κατάσταση από ό,τι εσείς. Ακούστε τους αν δείχνουν ανησυχία. Να γνωρίζετε πότε πρέπει να απευθυνθείτε σε έναν ψυχολόγο και να έχετε καταρτίσει ένα σχέδιο και με αυτούς.
Γνωρίστε τις στρατηγικές αντιμετώπισής σας
Υπάρχουν διάφορες στρατηγικές αντιμετώπισης των συμπτωμάτων και των αντιδράσεών σας σε αυτά. Μπορεί να είναι βοηθητικό να ρωτήσετε τους φίλους, τα μέλη της οικογένειας και τους ψυχολόγους για τις συστάσεις τους (αλλά σημειώστε ότι κάθε άτομο θα έχει διαφορετικές στρατηγικές και δεν θα λειτουργήσει κάθε στρατηγική για εσάς). Να θυμάστε επίσης ότι μπορεί να χρειαστεί να εφαρμόσετε στρατηγικές αντιμετώπισης για βραχυπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο χρονικό διάστημα. Αυτές οι στρατηγικές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν:
- Να κοιμάστε οκτώ ώρες και να τηρείτε ένα κανονικό πρόγραμμα
- Να λαμβάνετε τα φάρμακα όπως σας έχουν συνταγογραφηθεί, ακολουθώντας τυχόν προσαρμογές που συνιστά η ιατρική ομάδα όταν εμφανίζονται προειδοποιητικά σημάδια.
- Να διατηρείτε τακτικά τα ραντεβού σας με τον ψυχολόγο σας
- Να μιλήσετε με έναν ψυχολόγο για να λάβετε μια αντικειμενική, επαγγελματική γνώμη
- Να περιορίσετε την κατανάλωση αλκοόλ
- Να αποφύγετε την υπερβολική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης
- Να περνάτε χρόνο με την οικογένεια
Στην τελική, τα πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια δεν πρέπει να αγνοούνται, να υποβαθμίζονται ή να απορρίπτονται. Μπορεί να μην εξαφανιστούν από μόνα τους. Αποτελούν υπενθυμίσεις ότι όλοι μας πρέπει να παρακολουθούμε την ψυχική μας υγεία, ανεξάρτητα από το πόσο καλά νομίζουμε ότι είμαστε.
Και αν εμφανιστούν, μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε με επιτυχία αν τα αντιμετωπίσουμε έχοντας γνώση των προειδοποιητικών ενδείξεων.
Απόδοση – Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*