Για έναν στους τέσσερεις ασθενείς με σχιζοφρένεια η φαρμακευτική θεραπεία δεν έχει αποτέλεσμα. Οι ακουστικές ψευδαισθήσεις αποτελούν ένα από τα πλεόν συχνά και κυρίαρχα συμπτώματα της διαταραχής, επηρεάζοντας σε πολύ μεγάλο βαθμό την πορεία της διαταραχής, την ποιότητα ζωής και την αυτονομία του πάσχοντα.
Οι φωνές που ακούει το άτομο μπορεί να είναι απειλητικές, αγενείς, ενοχλητικές, να του υποδεικνύουν συμπεριφορές, να τον προτρέπουν να βλάψει τον εαυτό του ή σπανιότερα κάποιον άλλο κ.λπ..Οι ασθενείς που καταφέρνουν να βρουν μια σταθερή δίοδο επικοινωνίας με τη διωκτική φωνή αισθάνονται ότι έχουν σημαντικά μεγαλύτερο έλεγχο του εαυτού από ότι εκείνοι που δεν το πετυχαίνουν.
Ερευνητές Ψυχίατροι και Ψυχολόγοι από το "University College London" σχεδίασαν και υλοποίησαν ένα εξειδικευμένο ηλεκτρονικό σύστημα που παράγει avatar με στόχο την υποστήριξη ασθενών με σχιζοφρένεια στον έλεγχο των ακουστικών τους ψευδαισθήσεων. Για το σκοπό αυτό, κάλεσαν 16 εθελοντές με διάγνωση σχιζοφρένειας να συμμετάσχουν στη δοκιμαστική χρήση του λογισμικού.
Στην πρώτη φάση της μελέτης, οι 16 συμμετέχοντες δημιούργησαν ένα τρισδιάστατο μοντέλο (avatar) της οντότητας που πιστεύουν ότι τους διώκει, επιλέγοντας τα χαρακτηριστικά του προσώπου και της φωνής του με τη βοήθεια του ειδικού λογισμικού. Στη συνέχεια, οι ερευνητές συγχρόνισαν τα χείλη και τις εκφράσεις του avatarμε τη φωνή, η οποία ελεγχόταν από τον θεράποντα. Με αυτόν τον τρόπο, ο θεράπων μπορούσε να μιλά σε πραγματικό χρόνο μέσω του avatarμε τον κάθε συμμετέχοντα, εδραιώνωντας μια δίοδο επικοινωνίας μεταξύ ασθενή και φωνής. Σταδιακά, άρχισε να τους προτρέπει να εναντιωθούν λεκτικά στο avatar, εκπαιδεύοντάς τους έτσι στον έλεγχό του και κατ’ επέκταση στον έλεγχο των ακουστικών τους ψευδαισθήσεων.
Μετά από περίπου 7 συνεδρίες όλοι σχεδόν οι συμμετέχοντες ανέφεραν αισθητή βελτίωση τόσο της συχνότητας όσο και της έντασης των ακουστικών ψευδαισθήσεων. Μάλιστα, σε 3 ασθενείς οι ακουστικές ψευδαισθήσεις υποχώρησαν πλήρως.
Ο καθηγητής JulianLeff, που ασχολείται με τη μελέτη της σχιζοφρένειας τα τελευταία 37 χρόνια και είναι ο εμπνευστής αυτής της πρωτοποριακής μεθόδου, μιλώντας για το "avatar therapy" στο BBC είπε: «Η ουσία είναι ότι από τη στιγμή που ο ασθενής δημιούργησε το avatar, γνωρίζει ότι δεν μπορεί να τον βλάψει. Επομένως, μπορεί να του αντιμιλήσει, να του πει πράγματα που ποτέ δε θα τολμούσε να πει στη φωνή».
Επιμέλεια άρθρου: Η Στέλλα Πρίντεζη είναι Ψυχολόγος με εξειδίκευση στην Ψυχολογία Υγείας και την Κλινική Ψυχοπαθολογία Παιδιού και Ενήλικα. Σε επίπεδο κλινικής, ασχολείται με την αξιολόγηση και υποστήριξη παιδιών και εφήβων και τη συμβουλευτική γονέων. Σε ερευνητικό επίπεδο ασχολείται με τη σύνδεση σωματικών και ψυχολογικών συμπτωμάτων σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Psychobiology Group, University College London.
Πηγές:
- Kane, J.M. Treatment-resistant schizophrenic patients. Journal of Clinical Psychiatry
- Leff, J., Williams, G., Huckvale, M.A., Arbuthnot, M. &Leff, A.P. Computer-assisted therapy for medication-resistant auditory hallucinations: proof-of-concept study. British Journal of Psychiatry
- UCL News
- BBC News/Health
