Στα μάτια πολλών ειδικών, το DSM-5 συλλαμβάνει καλύτερα την ουσία της ναρκισσιστικής διαταραχής προσωπικότητας σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκδόσεις. Πολλοί γιατροί ήταν δυσαρεστημένοι με τις περιγραφές της διαταραχής στις παλαιότερες εκδόσεις του DSM. Σύμφωνα με τις πρόσφατες εκδόσεις του DSM, τα άτομα με ναρκισσιστική διαταραχή χαρακτηρίζονται ως αλαζόνες, εκμεταλλευτές και εγωκεντρικοί.
Τα άτομα που εμφανίζουν αυτού του είδους τη διαταραχή έχουν πολλά διαπροσωπικά προβλήματα και παρουσιάζουν διαταραχές, όπως κατάθλιψη και διπολική διαταραχή, κατάχρηση αλκοόλ και ουσιών, έχουν τάσεις αυτοκτονίας, ακόμα και διατροφικές διαταραχές.
Όσον αφορά τις διαπροσωπικές σχέσεις, συνήθως τους διακρίνει μια ρηχότητα, και μια δυσκολία στο να τις διατηρήσουν. Επίσης, συχνό φαινόμενο αποτελούν οι συγκρούσεις στον εργασιακό χώρο και η παρουσία προβλημάτων όταν έρχονται αντιμέτωποι με μια αρνητική αντιμετώπιση από τον περίγυρό τους. Τέλος, με την πάροδο του χρόνου, υπάρχει επιδείνωση των διαταραχών της διάθεσης λόγω της δυσαρέσκειας με την προσωπική και επαγγελματική τους ζωή.
Τα συναισθήματα υπεροχής και οι φαντασιώσεις εξουσίας και επιτυχίας είναι σημαντικές, αλλά δεν είναι το κυριότερο θέμα στη συνείδηση ενός νάρκισσου. Οι πρωτότυπες σημειώσεις του DSM-5 τονίζουν πως η αυτο-αξιολόγηση μπορεί να οδηγήσει από υπερ-εκτίμηση έως και υποβάθμιση του εαυτού προκαλώντας έτσι αρκετές διακυμάνσεις στην αυτο-εκτίμηση.
Η συγκεκριμένη διαταραχή προσωπικότητας εκδηλώνεται ως οργή που προκαλείται από τα συναισθήματα κοινωνικής απόρριψης. Οι "νάρκισσοι" πιστεύουν ότι παρεμποδίζονται στην επίτευξη των στόχων τους και χαρακτηρίζουν τους συνανθρώπους τους ως αδέξιους και ανίκανους.
Όταν είναι αδύνατο να αποφύγουν κάποιες καταστάσεις όπως είναι η απόλυση ή κάποιος χωρισμός, το πιο πιθανό είναι να παρουσιάσουν κατάθλιψη ή ακόμα και τάσεις αυτοκτονίας.
Ο ναρκισσιστικός εαυτός
Το βασικό σχήμα είναι ο «εαυτός» ο οποίος επιθυμεί να αναγνωριστεί ή να τον θαυμάζουν. Σε γενικές γραμμές, τα άτομα αυτά αφιερώνουν πολύ χρόνο σε θέματα ανταγωνισμού και κοινωνικής κατάταξης ώστε να αποκρύψουν τον ευάλωτο εαυτό τους. Η απόδειξη έχει βρεθεί στην πιθανότητα όπου τα άτομα με ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας ή κάποια ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά τείνουν να αναζητούν αυτο-βελτίωση, να αντιδρούν υπερβολικά όταν αντιλαμβάνονται πως οι άλλοι καθορίζουν τα όρια, και να αυτο- καθησυχάζονται.
Διαβάστε σχετικά: Ναρκισσισμός και η Σχέση με τους «Άλλους»
Αίτια ναρκισσιστικής διαταραχής
Δεν έχουν βρεθεί συγκεκριμένα αίτια για την εκδήλωση της ναρκισσιστικής διαταραχής προσωπικότητας. Ωστόσο, εξετάζονται διάφορες περιπτώσεις:
1. Στην περίπτωση αποδιοργανωμένης προσκόλλησης, οι γονείς μπορεί να αποτύχουν να αναγνωρίσουν και να ρυθμίσουν τα συναισθήματα του παιδιού. Έτσι, με τον τρόπο αυτό, το παιδί ενώ αναπτύσσεται, δεν λαμβάνει τις κατάλληλες απαντήσεις και την αναγνώριση που χρειάζεται, πράγμα που το οδηγεί στην πλήρη απορρύθμιση. Στα παιδιά στα οποία μένουν ανεκπλήρωτες οι βασικές ανάγκες, η προσκόλληση γίνεται ένα θέμα, που μεταφράζεται στο να αποφεύγει το δέσιμο στην ενήλικη ζωή και ταυτόχρονα να αναζητά την προσοχή και τον θαυμασμό.
2. Ένα άλλο έναυσμα για αυτή τη διαταραχή προσωπικότητας μπορεί να είναι ότι το παιδί μεγαλώνει σε μια οικογένεια όπου η καταξίωση και η επιτυχία είναι υψίστης σημασίας και μόνο οι ιδιότητες που οδηγούν στη διατήρηση μια μεγαλοπρεπούς εικόνας του εαυτού τιμώνται ενώ οι άλλες συμπεριφορές δεν λαμβάνονται υπόψιν ή τιμωρούνται.
3. Μια άλλη πιθανότητα, είναι ότι η απροκάλυπτη μεγαλοπρέπεια είναι μια αντίδραση σε προσβολές και ταπεινώσεις, ένα είδος πανοπλίας που χρησιμοποιείται για να αποφύγουν την υποταγή.
Είναι σωστό να ερευνηθούν και άλλοι παράγοντες, όπως η εξωτερίκευση της προσωπικότητας και ο ρόλος του πολιτισμού (ναρκισσιστική κοινωνία) οι οποίοι ανοίγουν τον δρόμο για ναρκισσισμό. Αν και οι μελέτες για τα αίτια είναι ελάχιστες, σύμφωνα με κάποια ευρήματα, συγκεκριμένοι τρόποι ανατροφής παιδιών που υιοθετούνται από τους γονείς, όπως ο υπερβολικός έπαινος, η ψυχρότητα, η έλλειψη εποπτείας, η σωματική τιμωρία και η αυταρχική ανατροφή των παιδιών, αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης ενός μελλοντικού ναρκισσισμού.
O ναρκισσισμός φαίνεται να περιλαμβάνει και την τελειομανία ως ένα χαρακτηριστικό και μετά από κάθε επίτευγμα: ο στόχος κυμαίνεται σε ακόμα πιο υψηλά επίπεδα, πράγμα που οδηγεί σε απογοήτευση. Τα πρότυπα του τελειομανή που έχουν οριστεί για τους άλλους, οδηγούν το ναρκισσιστή να παρεκκλίνει εύκολα για να μην εγκαταλείψει τις προσδοκίες του. Η μη αυτογνωσία προκαλεί σύγχυση στις επιθυμίες και θέτει το άτομο με τη διαταραχή προσωπικότητας σε κίνδυνο.
Είναι απαραίτητο να πραγματοποιηθεί περαιτέρω έρευνα στο θέμα αυτό και πιο συγκεκριμένα σ’ έναν τύπο αυτής της διαταραχής, που είναι ο υπερδιεγερτικός τύπος, που εμφανίζεται πιο συχνά. Οι μελέτες πρέπει να επικεντρωθούν σε αυτό τον τύπο και να ανακαλύψουν συσχετίσεις με συμπτώματα καθώς και τη κοινωνική λειτουργικότητα. Κατ’ αυτό τον τρόπο, η νέα και διαφοροποιημένη περιγραφή του ναρκισσισμού θα οδηγήσει σε νέες μελέτες, εμπειρική έρευνα και κλινικές δοκιμές.
Πηγή: psychiatrictimes.com
Απόδοση - Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
