Η αντίληψή μας για το χρόνο είναι ιδιαιτέρως υποκειμενική και συνήθως εξαρτάται από την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε. Για παράδειγμα, η αίσθησή μας για το εάν ο χρόνος περνάει αργά ή γρήγορα διαφοροποιείται εάν αναμένουμε κάτι ή αν μας πιέζει ο χρόνος για κάτι.
Οι ασθενείς που πάσχουν από κατάθλιψη φαίνεται να βιώνουν το χρόνο διαφορετικά απ’ ότι τα υπόλοιπα άτομα. Αναφορές από άτομα με κατάθλιψη δείχνουν ότι γι’ αυτά τα άτομα ο χρόνος φαίνεται να κυλάει πολύ αργά ή ακόμα και να μένει σταθερός.
Ψυχολόγοι στο Πανεπιστήμιο Johannes Gutenberg Mainz (JGU) έχουν αντιπαραβάλλει σχετικές μελέτες για το θέμα αυτό με σκοπό να τις αναλύσουν σε μια μετα-ανάλυση. Βρήκαν πως σε αντίθεση με τα υγιή άτομα, τα καταθλιπτικά άτομα στην πραγματικότητα έχουν ένα υποκειμενικό αίσθημα ότι ο χρόνος περνάει πιο αργά. Ωστόσο, όταν τους ζητάται να κρίνουν τη διάρκεια ενός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος, π.χ. από δύο δευτερόλεπτα έως δύο λεπτά, οι εκτιμήσεις τους είναι τόσο ακριβείς, όσο και των υγιών ατόμων.
Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Mainz, εξέτασαν τα αποτελέσματα από 16 μεμονωμένες μελέτες στις οποίες συμμετείχαν 433 άτομα με κατάθλιψη και 485 μη καταθλιπτικά άτομα. «Οι ψυχίατροι και οι ψυχολόγοι σε νοσοκομεία και ιδιωτικά ιατρεία αναφέρουν επανειλημμένα ότι οι καταθλιπτικοί ασθενείς αισθάνονται ότι ο χρόνος κυλάει αργά προς τα εμπρός ή κυλά σε αργή κίνηση», ανέφερε ο Oberfeld-Twistel, ερευνητής της μελέτης. «Τα αποτελέσματα της ανάλυσής μας επιβεβαιώνουν ότι όντως αυτό συμβαίνει».
Οι πρώτες επιστημονικές έρευνες σχετικά με το θέμα αυτό διεξήχθησαν ήδη από τη δεκαετία του 1940. Η πρώτη μελέτη που αναλύθηκε από τους ψυχολόγους στο Πανεπιστήμιο Mainz χρονολογείται το 1977.
Στο δεύτερο μέρος της μετα-ανάλυσής τους, οι ερευνητές εξέτασαν τις υποκειμενικές εκτιμήσεις σε σχέση με τη διάρκεια γεγονότων. Σε αυτές τις μελέτες, ζητήθηκε από τα άτομα, να εκτιμήσουν τη διάρκεια μιας ταινίας σε λεπτά, να πατήσουν ένα κουμπί για πέντε δευτερόλεπτα ή να διακρίνουν τη διάρκεια δύο ήχων.
Τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τα άτομα με κατάθλιψη ήταν ακριβώς τα ίδια με των υγιών, χωρίς καμία σχετική στατιστική διαφορά. «Βρήκαμε υψηλούς δείκτες ότι στα καταθλιπτικά άτομα η υποκειμενική αίσθηση του χρόνου διαφέρει από την ικανότητα να αξιολογήσουν την πραγματική διάρκεια εξωτερικών γεγονότων», κατέληξε ο Oberfeld-Twistel, συνοψίζοντας τα ευρήματα.
Οι ερευνητές εντόπισαν αρκετές πτυχές της σχέσης μεταξύ της κατάθλιψης και της αντίληψης για το χρόνο που ακόμα δεν έχουν ερευνηθεί επαρκώς. Στην πραγματικότητα, γνωρίζουμε πολύ λίγα για τα αποτελέσματα των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων και της ψυχοθεραπείας ή για το πώς ασθενείς με διπολικές διαταραχές σε σύγκριση με μη διπολικούς εκτιμούν την έννοια του χρόνου.
Σύμφωνα με την άποψη των συντακτών της μετα-ανάλυσης, οι μελλοντικές έρευνες στον τομέα αυτό πρέπει να κάνουν σαφείς διακρίσεις ανάμεσα στην υποκειμενική αντίληψη για το πέρασμα του χρόνου και στην ικανότητα να εκτιμηθεί η διάρκεια καθορισμένων χρονικών διαστημάτων.
Πηγή: medicalxpress.com
Έρευνα: S. Thönes, D. Oberfeld, Time perception in depression: A meta-analysis, Journal of Affective Disorders 175, 359-372, 12 January 2015, DOI: 10.1016/j.jad.2014.12.057
