Η θεραπεία χωρίς φάρμακα για τις ψυχικές ασθένειες είναι μια πόρτα που άνοιξε το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Åsgård στη Νορβηγία. Οι ασθενείς σε αυτό το νοσοκομείο επιλέγουν τη θεραπεία τους και μόνοι τους αποφασίζουν αν θέλουν να πάρουν τα φάρμακα που έχουν συνταγογραφηθεί ή όχι. Επίσης αποφασίζουν πότε είναι ώρα να μειώσουν τις δόσεις.
Η θεραπεία της ψυχικής ασθένειας χωρίς φάρμακα είναι μια εναλλακτική που ήταν πάντα διαθέσιμη. Όμως, μετατράπηκε σε ουτοπία στα μέσα του 20ου αιώνα όταν απέκτησε βαρύτητα η κλινική/φυσιολογική πλευρά της ψυχολογίας.
Οι ειδικοί πίστευαν ότι η κοινωνία είχε φτάσει σε μια κρίσιμη καμπή λόγω της ανακάλυψης και της μαζικής παραγωγής των νευροληπτικών. Οι κατασκευαστές προωθούσαν την ιδέα ότι τα ψυχικά προβλήματα είχαν οργανική προέλευση. Συνεπώς, έγινε εφικτή η θεραπεία τους απλώς με την πρόσληψη χημικών. Οπότε, η ιδέα ότι ήταν αδύνατο να αντιμετωπιστεί η ψυχική ασθένεια χωρίς φάρμακα έγινε αρκετά δημοφιλής.
Παρόλα αυτά, υπάρχει πάντα μια παράλληλη αντίθετη προοπτική. Δεν περιλαμβάνει μόνο μια θεωρητική θέση αλλά και πολλές πρακτικές εφαρμογές με ενθαρρυντικά αποτελέσματα.
Βασισμένο σε αυτή την παράλληλη παράδοση, το UNN Åsgård, ένα ψυχιατρικό νοσοκομείο στη Νορβηγία, άρχισε να αντιμετωπίζει τις ψυχικές ασθένειες χωρίς φάρμακα.
Σεβασμός στην αυτονομία του ασθενή
Τα δικαιώματα των ψυχικά ασθενών περιβάλλονται από πολλές αντιπαραθέσεις για αρκετές δεκαετίες. Τα περισσότερα συστήματα ιατρικής περίθαλψης και οι ειδικοί, διαφωνούν με την ιδέα ότι ένα άτομο που έχει διαγνωστεί με μια ψυχική ασθένεια δεν έχει αυτονομία. Ως εκ τούτου, άλλοι πρέπει να αποφασίζουν για αυτούς. Σε αντίθεση με άλλες ασθένειες, ένας ψυχιατρικός ασθενής δεν μπορεί να αντισταθεί σε τέτοια αντιμετώπιση.
Όμως πολλοί ψυχίατροι σε όλο τον κόσμο δεν το πιστεύουν αυτό. Για παράδειγμα, τα θεμελιώδη δικαιώματα των ασθενών είναι μια ουσιαστική πλευρά του ψυχιατρικού νοσοκομείου UNN Åsgård. Η πολιτική τους για τη θεραπεία της ψυχικής ασθένειας χωρίς φάρμακα αποτελεί κυρίως άμυνα, για τα δικαιώματα των ασθενών.
Οι ασθενείς σε αυτό το νοσοκομείο επιλέγουν τη θεραπεία τους και μόνοι τους αποφασίζουν αν θέλουν να πάρουν τα φάρμακα που έχουν συνταγογραφηθεί ή όχι. Επίσης αποφασίζουν πότε είναι ώρα να μειώσουν τις δόσεις. Όπως πρέπει, η άποψη του ασθενή είναι κεφαλαιώδους σημασίας.
Ψυχική θεραπεία χωρίς φάρμακα
Το ψυχιατρικό νοσοκομείο στο UNN Åsgård εκπληρώνει την εντολή του Νορβηγικού Υπουργείου Υγείας και Υπηρεσιών Περίθαλψης (HOD). Αυτή η πολιτική κυρίως επιδιώκει να δώσει στους ψυχικά ασθενείς ίσα δικαιώματα.
Αυτό μπορεί να ακούγεται παρατραβηγμένο σε πολλούς. Η λογική τους: πώς μπορεί ένα άτομο με προβλήματα ψυχικής υγείας να αποφασίσει υπεύθυνα ποιο είναι το καλύτερο για αυτό; Πολλοί αμφισβητούν αυτή την απόφαση κυρίως επειδή δεν γνωρίζουν περί ψυχικής υγείας.
Γενικά, η κοινωνία τείνει να επιμένει στα στερεότυπα. Για παράδειγμα, η σκέψη ότι κάποιος με σχιζοφρένεια «δεν είναι εκεί» ενώ, στην πραγματικότητα, είναι. Είναι σαν να σκεφτόμαστε ότι ο διαβητικός πάντα έχει αυξημένο σάκχαρο αίματος. Αντιθέτως, οι ψυχικά ασθενείς έχουν και στιγμές κρίσης και στιγμές σταθερότητας.
Επιπρόσθετα, πολλές μελέτες αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα των φαρμακοθεραπειών. Δεν αμφισβητούν την αποτελεσματικότητά τους αυτή καθαυτή, αλλά τον τρόπο με τον οποίο οι επαγγελματίες στον χώρο της ιατρικής τα χορηγούν και τα διαιωνίζουν. Ως επί το πλείστον, το κάνουν για λόγους ευκολίας και όχι γιατί ο ασθενής τα χρειάζεται πραγματικά.
Λίγοι άνθρωποι αμφισβητούν την ισχύ της φαρμακολογίας ως το κλειδί για να ξεκινήσουμε να εργαζόμαστε με έναν ψυχικά μη ισορροπημένο ασθενή σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.
Το κύριο σημείο που αμφισβητούν οι άνθρωποι είναι η ιδέα ότι η φαρμακολογία μπορεί να θεραπεύσει, ότι μπορεί να αντιμετωπίσει τη ρίζα του προβλήματος. Αλλά το πρόβλημα είναι ότι συγκεκριμένα φάρμακα που προορίζονται για την αντιμετώπιση των ψυχικών ασθενειών έχουν πολλές παρενέργειες.
Διαβάστε σχετικά: Η θεραπεία δεν είναι πολυτέλεια, είναι αυτοφροντίδα
Ένα ανεπαρκές σύστημα
Υπήρξαν πολλές διαφορετικές αντιδράσεις στη νέα στρατηγική του UNN Åsgård. Πολλοί ψυχίατροι (και φαρμακευτικές εταιρείες φυσικά) έχουν κάνει δριμεία κριτική σε αυτή την εναλλακτική. Θεωρούν ότι είναι ανεύθυνο και ισχυρίζονται ότι θα χειροτερεύσει την κατάσταση των ασθενών. Όμως, η Ένωση Νορβηγών Ψυχιάτρων αποφάσισε να υποστηρίξει την πρωτοβουλία μέσω μιας «ανοιχτόμυαλης» πολιτικής.
Η Αν Κριστίν Μπέργκεμ, πρόεδρος της ένωσης, είπε ότι θα συζητήσουν αυτή τη νέα εμπειρία στην ετήσια συνάντησή τους. Η συνάντηση θα κινηθεί βάσει δύο ερωτήσεων: «Είναι αποτελεσματικά τα αντιψυχωτικά;» και «Έχουν πράγματι το αποτέλεσμα που οδηγήθηκε ο κόσμος να πιστεύει ότι έχουν;» Όπως βλέπετε και οι δύο ερωτήσεις απευθύνονται στην καρδιά της βιολογικής ψυχιατρικής.
Πολλά στοιχεία υποδεικνύουν ότι η σημερινή ψυχιατρική έχει σημαντικά ελαττώματα. Πολλές μελέτες αναλύουν εναλλακτικές χωρίς φάρμακα και αλλάζουν τον τρόπο που λειτουργεί το σύστημα περίθαλψης της ψυχικής ασθένειας. Πρωτοβουλίες όπως αυτή, που σίγουρα θα ρίξουν πολύ φως σε αυτό το σημαντικό ζήτημα, βρίσκονται σε εξέλιξη.
Απόδοση: Έφη Μεσιτίδου
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*