PsychologyNow Team

Τα 10 συμπτώματα της έλλειψης σεροτονίνης που ο καθένας μας πρέπει να προσέχει

Τα 10 συμπτώματα της έλλειψης σεροτονίνης που ο καθένας μας πρέπει να προσέχει

PsychologyNow Team
μπαλόνια που αντιπροσωπεύουν την έλλειψη σεροτονίνης
Image credit: Hybrid / unsplash.com

Οι ερευνητές έχουν μελετήσει τη σεροτονίνη και τους κρυφούς ρόλους που παίζει αυτός ο σημαντικός νευροδιαβιβαστής σε πολλές λειτουργίες του εγκεφάλου για περισσότερα από 60 χρόνια και καταγράφουν τα συμπτώματα που προκαλεί η έλλειψή της.


Η σεροτονίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής που παίζει σημαντικό ρόλο στη συμπεριφορά, τη διάθεση, την κίνηση, τη μάθηση και πολλές άλλες οργανικές λειτουργίες. Η τεχνική της ονομασία είναι η 5-Υδροξυτρυπταμίνη (5-hydroxytryptamine) ή 5-ΗΤ. Όπως όλοι οι νευροδιαβιβαστές, έτσι και η σεροτονίνη μεταφέρει ένα νευρικό σήμα μέσα από μια σύναψη.

Όταν τα επίπεδα της σεροτονίνης είναι πολύ χαμηλά, αυτό μπορεί να αποδυναμώσει τα νευρικά σήματα. Ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα της χαμηλής σεροτονίνης είναι η κατάθλιψη, αλλά τα χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης μπορούν να επηρεάσουν σχεδόν κάθε οργανικό σύστημα, οδηγώντας την υγεία μας σε ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων.

Κατανοώντας τη Σεροτονίνη: Τι κάνει η Σεροτονίνη;

Οι ερευνητές έχουν μελετήσει τη σεροτονίνη και τους κρυφούς ρόλους που παίζει αυτός ο σημαντικός νευροδιαβιβαστής σε πολλές λειτουργίες του εγκεφάλου για περισσότερα από 60 χρόνια. Όλα τα ζώα και ακόμη και τα φυτά, παράγουν σεροτονίνη, φανερώνοντας την πρώιμη εξελικτική του εμφάνιση.

Ωστόσο, η σεροτονίνη είναι δύσκολο να απομονωθεί. Επιπλέον, ένα ευρύ φάσμα νευροδιαβιβαστών - καθώς και άλλοι παράγοντες, όπως η γενική υγεία του ανθρώπου, το περιβάλλον και η μοναδική του βιολογία - μπορούν να επηρεάσουν την ψυχική και σωματική υγεία. Αυτό καθιστά δύσκολο για τους ερευνητές να δημιουργήσουν άμεσες συσχετίσεις μεταξύ της σεροτονίνης και των διαφόρων λειτουργιών.

Οι ερευνητές από καιρό πίστευαν ότι η έλλειψη της σεροτονίνης μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη. Όντως, πολλά δημοφιλή αντικαταθλιπτικά αυξάνουν τα επίπεδα σεροτονίνης του εγκεφάλου. Ωστόσο, μερικές μελέτες θέτουν υπό αμφισβήτηση αυτήν την ευρέως αποδεκτή θεωρία της σεροτονίνης.

Μια μελέτη του 2014 με ποντίκια, για παράδειγμα, διαπίστωσε ότι η γενετική μείωση των επίπεδων σεροτονίνης δεν οδήγησε τα ποντίκια σε κατάθλιψη. Οι ψυχίατροι έχουν θεωρήσει ότι στους ανθρώπους με κατάθλιψη, τα επίπεδα σεροτονίνης είναι γενετικά χαμηλά, επομένως αυτή η μελέτη υπονομεύει αυτή τη θεωρία.

Επομένως, ένα πλήθος ερευνών δείχνει ότι είναι αδύνατο να διαγνωστεί η έλλειψη της σεροτονίνης με βάση μόνο τα συμπτώματα. Τα άτομα με φυσιολογικά επίπεδα σεροτονίνης μπορεί να παρουσιάσουν συμπτώματα συμβατά με την έλλειψη της σεροτονίνης, ενώ ορισμένα άτομα με χαμηλή σεροτονίνη μπορεί να μην έχουν καθόλου συμπτώματα.


Διαβάστε σχετικά: Σεροτονίνη: ο κύριος ρυθμιστής της νευροαναγέννησης


Τι προκαλεί έλλειψη της σεροτονίνης;

Οι περισσότερες περιπτώσεις έλλειψης σεροτονίνης είναι ιδιοπαθείς, πράγμα που σημαίνει ότι οι γιατροί δεν μπορούν να βρουν μια συγκεκριμένη αιτία. Ορισμένες κληρονομικές γενετικές διαταραχές μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητα του σώματος να παράγει ή να μεταβολίζει την σεροτονίνη. Ο τρόπος ζωής και άλλοι παράγοντες που μπορεί επίσης να παίξουν ρόλο περιλαμβάνουν:

  • Ορμονικές διακυμάνσεις, λόγω της έναρξης ή διακοπής θεραπείας της ορμονικής υποκατάστασης, της εμμηνόπαυσης, της εγκυμοσύνης ή της προχωρημένης ηλικίας
  • Έλλειψη ηλιακού φωτός
  • Κακή διατροφή
  • Ορισμένες ουσίες και φάρμακα, ειδικότερα όταν χρησιμοποιούνται μακροπρόθεσμα
  • Χρόνιο στρες

10 συμπτώματα έλλειψης της σεροτονίνης

Η σεροτονίνη δεν δρα ποτέ μόνη της και αποτελεί μέρος ενός πολύπλοκου συστήματος. Τα άτομα με έλλειψη σεροτονίνης μπορεί επίσης να παρουσιάζουν ανεπάρκειες και σε άλλους νευροδιαβιβαστές, καθώς και μεταβολικά ή άλλα προβλήματα υγείας. Μερικά κοινά σημάδια έλλειψης της σεροτονίνης περιλαμβάνουν:

1. Κατάθλιψη

Οι έρευνες δείχνουν όλο και περισσότερο μια πολύπλοκη σχέση μεταξύ της κατάθλιψης και της σεροτονίνης. Δεν κατανοούμε πλήρως πώς η έλλειψη σεροτονίνης μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη, αλλά οι περισσότερες μελέτες υποστηρίζουν ότι είναι ένας κύριος παράγοντας. Η κατάθλιψη που σχετίζεται με τα γεγονότα της καθημερινότητας, ιδιαίτερα το χρόνιο στρες και το τραύμα, μπορεί επίσης να καταστρέψει τα επίπεδα της σεροτονίνης. Επομένως, η έλλειψη σεροτονίνης μπορεί να είναι η αιτία και το αποτέλεσμα της κατάθλιψης.

2. Αλλαγές στον ύπνο

Η σεροτονίνη βοηθά στη ρύθμιση του εσωτερικού ρολογιού του σώματος, συμπεριλαμβανομένου της ικανότητας να αισθανόμαστε υπνηλία, να παραμένουμε κοιμισμένοι, να μπαίνουμε σε ύπνο REM και να ξυπνάμε το πρωί. Τα άτομα με χρόνια αϋπνία, ασυνήθιστα μοτίβα ύπνου, χρόνιες κοπώσεις ή τα συνεχόμενα ζωντανά όνειρα μπορεί να χαρακτηρίζονται από έλλειψη σεροτονίνης.

3. Χρόνιος πόνος

Η σεροτονίνη επηρεάζει τον τρόπο που συμπεριφέρονται οι μύες, οπότε η χαμηλή σεροτονίνη μπορεί να προκαλέσει χρόνιο πόνο. Η χαμηλή σεροτονίνη συσχετίζεται έντονα με την ινομυαλγία, έναν τύπο εκτεταμένου χρόνιου πόνου. Άτομα με ινομυαλγία μπορεί να ανακουφιστούν από τη λήψη αντικαταθλιπτικών που αυξάνουν τα επίπεδα της σεροτονίνης.

4. Προβλήματα μνήμης ή μάθησης

Μερικές μελέτες έχουν συνδέσει τη σεροτονίνη με τη μνήμη και τη μάθηση, οπότε ξαφνικές δυσκολίες με τη μνήμη ή τη μάθηση θα μπορούσαν να υποδηλώσουν μία έλλειψη σεροτονίνης. Επιπλέον, άλλα συμπτώματα έλλειψης της σεροτονίνης, όπως η στέρηση του ύπνου και η κατάθλιψη, μπορεί να δυσχεράνουν την συγκέντρωση και τη μάθηση.

5. Άγχος

Το άγχος, συμπεριλαμβανομένων των ιδεοψυχαναγκαστικών μορφών του, μπορεί να υποδηλώνει ότι ένα άτομο έχει χαμηλή σεροτονίνη. Η ξαφνική εμφάνιση του άγχους και δυσκολία συσχέτισής του με κάποιο προφανή παράγοντα, όπως ένα πρόσφατο τραύμα ή άγχος, οφείλεται συχνά σε ζήτημα σεροτονίνης. Το χρόνιο στρες και το άγχος μπορεί επίσης να καταστρέφουν τη σεροτονίνη.

6. Σχιζοφρένεια

Πολλές μελέτες έχουν βρει χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης σε άτομα με σχιζοφρένεια. Ασυνήθιστες πεποιθήσεις ή συμπεριφορές, ακουστικές ή οπτικές ψευδαισθήσεις και ξαφνικές αλλαγές στη διάθεση ή την προσωπικότητα μπορεί να αποτελούν ενδείξεις χαμηλής σεροτονίνης.

7. Προβλήματα με το εσωτερικό ρολόι του σώματος

Η σεροτονίνη βοηθά στη ρύθμιση του κιρκάδιου ρυθμού του σώματος, που είναι το εσωτερικό του ρολόι. Παρόλο που είναι κοινό για τους ανθρώπους να αντιμετωπίζουν δυσκολίες να σηκωθούν το πρωί ή περιστασιακά να ξεχνούν τα καθημερινά γεύματα, η δυσλειτουργία στο εσωτερικό ρολόι μπορεί να προκαλέσει σοβαρή υπνηλία, όρεξη και άλλα θέματα.

Ένα άτομο που δεν κοιμάται ποτέ σύμφωνα με ένα τακτικό πρόγραμμα και το οποίο δυσκολεύεται να διατηρήσει ένα συνεπές πρότυπο πείνας και φαγητού ή που αισθάνεται υπερβολικά χρόνια κουρασμένο, θα μπορούσε να έχει πρόβλημα με τον κιρκάδιο ρυθμό του. Αυτό μπορεί να οφείλεται στη χαμηλή σεροτονίνη.

8. Προβλήματα της όρεξης

Πολλές μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι άτομα με χαμηλή σεροτονίνη μπορεί να έχουν προβλήματα όρεξης ή διατροφικές διαταραχές. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την υπερκατανάλωση τροφής, το να μην τρώει αρκετά ή να υπάρχει εναλλαγή μεταξύ των δύο. Επιπλέον, ορισμένα άτομα με κατάθλιψη αντιμετωπίζουν επίσης προβλήματα με την όρεξη.


Διαβάστε σχετικά: Ο ρόλος και η επίδραση της ντοπαμίνης και της σεροτονίνης


9. Υπερδραστηριότητα

Η χαμηλή σεροτονίνη μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα έλλειψης προσοχής / υπερκινητικότητας έλλειψης προσοχής (ΔΕΠ-Υ). Ένα άτομο μπορεί να δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί, να διασκεδάζει συνεχώς, να παρουσιάζει χρόνια κόπωση ή βαρεμάρα ή να μην μπορεί να καθίσει ακίνητο. Τα παιδιά μπορεί να φαίνονται να έχουν απεριόριστη ενέργεια, να συμπεριφέρονται επιθετικά ή συχνά να μπερδεύονται στο σχολείο.

10. Άνοια

Νέες έρευνες υποδεικνύουν ότι τα χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης του εγκεφάλου συνδέονται με την άνοια και μπορεί ακόμη και να αποτελέσουν πρόωρο προειδοποιητικό σημάδι αυτής της ομάδας ασθενειών. Δεν είναι σαφές αν η χαμηλή σεροτονίνη προκαλεί άνοια ή είναι σύμπτωμα. Επειδή η σεροτονίνη μπορεί να επηρεάσει τη μνήμη, τη συγκέντρωση και άλλες γνωστικές λειτουργίες, ωστόσο, είναι πιθανό ότι η μείωση των επιπέδων σεροτονίνης να αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας καθώς ένα άτομο γερνά.

Δυνατότητα διάγνωσης και θεραπείας της σεροτονίνης

Μια εξέταση αίματος σεροτονίνης μπορεί να μετρήσει τα επίπεδα σεροτονίνης στο αίμα. Ωστόσο, οι γιατροί συνήθως χρησιμοποιούν μόνο αυτή τη δοκιμασία για να ελέγξουν τους όγκους που παράγουν σεροτονίνη.

Οι γιατροί συνήθως δεν εκτελούν εξετάσεις αίματος για να αξιολογήσουν τα επίπεδα σεροτονίνης επειδή οι παράγοντες εκτός από τη σεροτονίνη αίματος - όπως ο μεταβολισμός, η συμπεριφορά των υποδοχέων σεροτονίνης και οι ορμόνες - μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα του οργανισμού να επεξεργάζεται και να χρησιμοποιεί σεροτονίνη. Είναι πιθανό για ένα άτομο του οποίου τα επίπεδα σεροτονίνης αίματος εμφανίζονται κανονικά, να έχουν πολύ λίγη χρήσιμη σεροτονίνη.

Αντί να ελέγχονται τα επίπεδα σεροτονίνης, οι γιατροί συνήθως αντιμετωπίζουν τα συμπτώματα ενός ατόμου. Ανάλογα με τα συμπτώματα που έχετε, ο γιατρός σας μπορεί να σας προτείνει διάφορες δοκιμές για να αποκλείσει άλλες αιτίες, όπως ανωμαλίες ορμονών ή σωματική βλάβη. Στη συνέχεια, μπορεί να σας συστήσει ένα φάρμακο που αυξάνει τα επίπεδα σεροτονίνης, όπως ένα αντικαταθλιπτικό. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι γιατροί μπορεί επίσης να σας συστήσουν αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως είναι η άσκηση.

Η έλλειψη σεροτονίνης είναι ένα πολύπλοκο ζήτημα. Ο τρόπος ζωής και οι ψυχολογικοί παράγοντες διαδραματίζουν συχνά ένα κεντρικό ρόλο. Επιπλέον, τα συμπτώματα έλλειψης σεροτονίνης μπορούν να επηρεάσουν τη σχέση και την ποιότητα ζωής ενός ατόμου. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει με πολλούς τρόπους.

Για τους ανθρώπους με κατάθλιψη που σχετίζονται με τα χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης, ένας ψυχοθεραπευτής μπορεί να προσφέρει συμβουλές διαχείρισης του τρόπου ζωής, μία ενεργητική ακρόαση και πολύτιμη βοήθεια σε θέματα σχέσεων.

Η ψυχοθεραπεία μπορεί επίσης να βοηθήσει τα άτομα με χαμηλή σεροτονίνη να γίνουν καλύτεροι υποστηρικτές για τον εαυτό τους. Για παράδειγμα, ένα άτομο με ινομυαλγία ή χρόνιο πόνο μπορεί να πασχίζει να μιλήσει με τα αγαπημένα του πρόσωπα για τα συμπτώματά του ή να αισθάνεται απρόθυμος να ζητήσει διευκόλυνση στην εργασία του. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να τους βοηθήσει να διερευνήσουν τις επιλογές τους, να υιοθετήσουν υγιείς στρατηγικές αυτο-φροντίδας και να υποστηρίζουν τις ανάγκες τους.


RafVoud

 

Πηγή: goodtherapy.org
Απόδοση: Ραφαέλα Βουδουραγκάκη
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr

 

*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*

2. banner diafhmishs mypsychologist koino

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Διαβαστε ακομη

Βρείτε μας στα...