Βελτιώνουν όχι μόνο την υγεία του εντέρου αλλά συνδέονται και με μειωμένα αρνητικά συναισθήματα.
Μία νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό npj Mental Health Research δείχνει ότι η λήψη προβιοτικών μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των αρνητικών συναισθημάτων. Οι ερευνήτριες διερεύνησαν επίσης ποιοι άνθρωποι ωφελούνται περισσότερο από αυτά.
Τα προβιοτικά είναι «καλά» βακτήρια σε μορφή ροφημάτων ή δισκίων που μπορεί κανείς να αγοράσει στο σούπερ μάρκετ, ενώ βρίσκονται επίσης σε τρόφιμα όπως το γιαούρτι, τα τυριά που έχουν υποστεί ζύμωση και το ξινολάχανο. Το ενδεχόμενο τα προβιοτικά να βελτιώνουν όχι μόνο την υγεία του εντέρου αλλά και την ψυχική υγεία προσελκύει ολοένα και μεγαλύτερο ενδιαφέρον.
Η σύνδεση εντέρου–εγκεφάλου παρέχει διάφορους μηχανισμούς μέσω των οποίων τα βακτήρια του εντέρου μπορούν να επηρεάσουν το πώς αισθανόμαστε και συμπεριφερόμαστε, μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου, του ανοσοποιητικού συστήματος και των ορμονών, λέει η Κάθριν Τζόνσον, βασική συγγραφέας της έρευνας.
Ημερήσιες αναφορές διάθεσης
Παρόλο που μελέτες σε ζώα έχουν δείξει ενθαρρυντικά αποτελέσματα των προβιοτικών στον εγκέφαλο και στη συμπεριφορά, οι μελέτες σε ανθρώπους έχουν αποφέρει αντιφατικά αποτελέσματα. Γι’ αυτόν τον λόγο, οι ερευνήτριες χρησιμοποίησαν έναν συνδυασμό μεθόδων για να καταγράψουν πώς τα προβιοτικά μπορεί να επηρεάζουν την ικανότητά μας να ρυθμίζουμε τα συναισθήματα και τη διάθεσή μας. Οι μέθοδοι περιλάμβαναν ψυχολογικά ερωτηματολόγια, ημερήσιες αναφορές διάθεσης και δοκιμασίες μέσω υπολογιστή για τον έλεγχο της επεξεργασίας συναισθημάτων.
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε νέους, υγιείς ενήλικες που έλαβαν καθημερινά ένα προβιοτικό (που περιείχε βακτήρια όπως Lactobacillus και Bifidobacterium) για έναν μήνα.
Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που χρησιμοποιεί ημερήσιες αναφορές διάθεσης για την αξιολόγηση των επιδράσεων των προβιοτικών. Δείχνει ξεκάθαρα ότι τα προβιοτικά μπορούν να μειώσουν τα αρνητικά συναισθήματα σε σύγκριση με ένα εικονικό φάρμακο (placebo). Αυτό μπορεί να σημαίνει μείωση συναισθημάτων όπως άγχος, στρες, κόπωση ή τάσεις κατάθλιψης.
Είναι εντυπωσιακό ότι απλώς ζητώντας από τους συμμετέχοντες να μας λένε πώς αισθάνονταν κάθε μέρα, μπορέσαμε να ανιχνεύσουμε τα ευεργετικά αποτελέσματα των προβιοτικών στη διάθεση, υποστηρίζουν. Αντίθετα, τα τυπικά ψυχολογικά ερωτηματολόγια που χρησιμοποιούνται συχνά σε αυτόν τον τομέα δεν ήταν αρκετά ευαίσθητα ώστε να ανιχνεύσουν αυτές τις αλλαγές.
Όχι υποκατάστατο των αντικαταθλιπτικών
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι χρειάζονταν περίπου δύο εβδομάδες για να φανούν οι βελτιώσεις στη διάθεση από τα προβιοτικά. Αυτό είναι παρόμοιο με τον χρόνο που απαιτείται για τη δράση των αντικαταθλιπτικών, με τη διαφορά ότι τα αντικαταθλιπτικά τείνουν να μειώνουν τόσο τη θετική όσο και την αρνητική διάθεση, ενώ τα προβιοτικά μείωσαν μόνο την αρνητική διάθεση.
Αυτό θα μπορούσε να αποτελεί ένα πιθανό πλεονέκτημα, αν και οι ερευνητές τονίζουν ότι τα προβιοτικά δεν πρέπει να θεωρούνται υποκατάστατο των αντικαταθλιπτικών.
Ποιοι ωφελούνται περισσότερο από τα προβιοτικά;
Όταν οι ερευνήτριες παρατήρησαν τη μείωση των αρνητικών συναισθημάτων, ήθελαν να εξετάσουν αν μπορούσαν να προβλέψουν ποιοι θα επωφεληθούν περισσότερο από τη χρήση προβιοτικών. Βρήκαμε ότι διάφορα χαρακτηριστικά, και πιο συγκεκριμένα η τάση αποφυγής ρίσκου, συνδέονταν με μεγαλύτερη επίδραση των προβιοτικών στη διάθεση, λένε.
Επιπλέον, εντοπίστηκαν ενδείξεις ότι τα προβιοτικά μπορεί να επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο οι συμμετέχοντες επεξεργάζονται συναισθηματικά ερεθίσματα. Όσοι έλαβαν προβιοτικά ήταν ελαφρώς πιο ακριβείς στην αναγνώριση εκφράσεων προσώπου.
Τα προβιοτικά ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν στοχευμένα στο μέλλον
Πολλά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα σχετικά με το πώς ακριβώς λειτουργούν τα προβιοτικά και ποια είναι τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματά τους. Ίσως στο μέλλον τα προβιοτικά να μπορούν να χρησιμοποιηθούν στοχευμένα ως πρώιμη παρέμβαση για να μειωθεί η πιθανότητα τα αρνητικά συναισθήματα να εξελιχθούν σε ψυχικές διαταραχές όπως η κατάθλιψη, αν και απαιτείται περισσότερη έρευνα για να το επιβεβαιώσει αυτό, υποστηρίζουν.
Έρευνα: Katerina V.-A. Johnson et al, Probiotics reduce negative mood over time: the value of daily self-reports in detecting effects, npj Mental Health Research (2025). DOI: 10.1038/s44184-025-00123-z
Απόδοση: Φωτεινή Κοφινά, Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
