PsychologyNow Team

Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ των διαταραχών προσωπικότητας και των διαταραχών διάθεσης;

Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ των διαταραχών προσωπικότητας και των διαταραχών διάθεσης;

PsychologyNow Team
γυναίκα αναγνωρίζει τις διαφορές μεταξύ των διαταραχών προσωπικότητας και των διαταραχών διάθεσης
Image credit: Alex Ronsdorf / unsplash.com

Η διάκριση των ψυχικών διαταραχών είναι μια αρκετά δύσκολη διαδικασία, πιο δύσκολη από εκείνη των ιατρικών νόσων.


Έτσι λοιπόν, για κάποιον που δεν είναι εκπαιδευμένος στη διάγνωση των ψυχικών διαταραχών, η διάκριση των διαταραχών προσωπικότητας και των διαταραχών διάθεσης μπορεί να αποδειχθεί μια ιδιαίτερα προκλητική διαδικασία. Πολλά από τα συμπτώματα των παραπάνω κατηγοριών μπορεί να είναι αλληλοεπικαλυπτόμενα, αλλά και οι δύο ομάδες ψυχικών διαταραχών -προσωπικότητας και διάθεσης- διαθέτουν μοναδικά χαρακτηριστικά που μπορεί να βοηθήσουν στην βαθύτερη κατανόηση και το διαχωρισμό τους.

Διαταραχές Προσωπικότητας

Οι διαταραχές προσωπικότητας χαρακτηρίζονται από θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ του ατόμου που πάσχει και των ανθρώπων γύρω του. Οι διαταραχές αυτές είναι δυνατόν να σχετίζονται με το τρόπο που το άτομο αντιμετωπίζει ή βιώνει ένα συναίσθημα, καθώς επίσης είναι πιθανό να εξαπλώνονται και στο πως σχετίζεται με τους γύρω του (δηλαδή στο διαπροσωπικό τομέα), τη σκέψη του για τα προβλήματα και την ερμηνεία των καταστάσεων.

Οι διαταραχές προσωπικότητας συχνά μπορούν να εμφανιστούν κατά την διάρκεια και άλλων διαταραχών, όπως η κατάθλιψη και επίσης μπορεί να σχετίζονται με την κατάχρηση ουσιών. Τα παραπάνω ζητήματα μπορεί να συνυπάρχουν, αλλά είναι κλινικά διακριτά από τη διαταραχή προσωπικότητας.

Υπάρχουν τρείς βασικές ομάδες στις διαταραχές προσωπικότητας, οι οποίες χαρακτηρίζονται από μία ποικιλία συμπτωμάτων.

Ομάδα Α: οι διαταραχές της ομάδας αυτής αναφέρονται στην ικανότητα του ατόμου να σχετίζεται με τους άλλους, οδηγώντας το άτομο να συμπεριφέρεται με έναν τρόπο που θεωρείται περίεργο από τους γύρω του. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η παρανοειδής διαταραχή προσωπικότητας, όπου το άτομο παρουσιάζεται ιδιαίτερα δύσπιστο και καχύποπτο προς τους άλλους.

Ομάδα Β: ο πάσχων παρουσιάζει δυσκολίες στην ρύθμιση της διάθεσής του (του συναισθήματος), όπου παρατηρούνται συχνές και γρήγορες εναλλαγές με το άτομο είναι πολύ στεναχωρημένο και μετά πολύ χαρούμενο. Οι μεταβολές αυτές εμφανίζονται και στην άποψη του για τους άλλους (χρησιμοποιούν τον μηχανισμό εξιδανίκευση-υποτίμηση). Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η οριακή διαταραχή προσωπικότητας, η οποία χαρακτηρίζεται από ασταθείς σχέσεις και διάθεση, καθώς και συχνές συμπεριφορές αυτοτραυματισμού.

Ομάδα Γ: οι διαταραχές της ομάδας αυτής χαρακτηρίζονται από έντονο φόβο και άγχος το οποίο κυριαρχεί στην ύπαρξη του ατόμου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το άτομο να αποσύρεται κοινωνικά, με τρανταχτό παράδειγμα την αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας. Τα άτομα αυτά συχνά παρεξηγούνται από τον κοινωνικό περίγυρο, διότι είναι εύκολο να παρερμηνευθεί ο φόβος τους για την απόρριψη ως αδιαφορία από τους άλλους και σαν απώλεια ενδιαφέροντος για κοινωνική αλληλεπίδραση μαζί τους.


Διαβάστε σχετικά: Τι είναι η Διαταραχή Προσωπικότητας;


Διαταραχές Διάθεσης

Οι διαταραχές της διάθεσης -έτσι όπως έχει προταθεί ο όρος- σχετίζονται αποκλειστικά με την σχέση του ατόμου με το συναίσθημα. Κάθε άτομο βιώνει σκαμπανεβάσματα στην διάθεσή του, αλλά αυτά είναι συνήθως βραχεία και εύκολα διαχειρίσιμα. Όμως, όταν τα σκαμπανεβάσματα αυτά γίνονται πιο έντονα και διαρκούν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, τότε ίσως και να υφίσταται κάποια διαταραχή της διάθεσης.

Η πιο κοινή και ευρέως γνωστή διαταραχή αυτής της κατηγορίας είναι η κατάθλιψη, η οποία χαρακτηρίζεται από συναισθήματα απελπισίας και αναξιότητας, καθώς επίσης και από την ανικανότητα του ατόμου να εισπράξει ευχαρίστηση από δραστηριότητες που παλιότερα του ήταν άκρως ευχάριστες.

Ένα άλλο παράδειγμα είναι η διπολική διαταραχή, η οποία χαρακτηρίζεται από περιόδους κατάθλιψης, οι οποίες εναλλάσσονται με περιόδους «μανίας». Οι τελευταίες περιλαμβάνουν μια ενθουσιώδη, μανιακή ευτυχία, κατά την διάρκεια της οποίας το άτομο αισθάνεται τόσο καλά ώστε να είναι σε θέση να κάνει μεγαλεπήβολα σχέδια για το μέλλον ή ακόμα και να επιδίδεται σε οικονομικά και σωματικά επικίνδυνες συμπεριφορές με σκοπό την αναζήτηση και εύρεση μιας έντονης συγκινησιακής κατάστασης.

Επιπλέον, οι διαταραχές αυτές είναι δυνατόν να επηρεάζονται από εξωτερικούς παράγοντες, όπως η εποχιακή συναισθηματική διαταραχή. Αυτή μπορεί να νοηθεί ως η κατάθλιψη που εμφανίζεται στο τέλος του φθινοπώρου και του χειμώνα, όπου η ημέρα έχει μικρότερη διάρκεια.

Η διάκριση μεταξύ Διαταραχών προσωπικότητας και Διαταραχών διάθεσης

Υπάρχουν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά ανάμεσα στις δύο κατηγορίες των διαταραχών που προαναφέρθηκαν. Για παράδειγμα, η διπολική διαταραχή και η οριακή διαταραχή παρουσιάζουν κοινά στοιχεία. Πιο συγκεκριμένα, και στις δύο απαντάται μια περίοδος ύφεσης (δηλαδή απουσίας συμπτωμάτων), με αποτέλεσμα τη λανθασμένη διάγνωση ακόμα και από τους ειδικούς.

Ωστόσο, υπάρχουν και αρκετές διαφορές μεταξύ τους. Στη διπολική διαταραχή, λόγου χάρη, οι πάσχοντες εμφανίζουν γενικά πιο σοβαρή και μακροχρόνια μορφή κατάθλιψης.
Αυτή ωστόσο είναι η πιο δύσκολη διάκριση και στις περισσότερες περιπτώσεις, η βασική διαφορά των δύο διαταραχών είναι ότι οι διαταραχές προσωπικότητας είναι συνήθως παρούσες για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Ο πάσχων με διαταραχή προσωπικότητας είναι πιθανό να παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα στις διαπροσωπικές του σχέσεις καθώς είναι διαφορετικός από τους άλλους γύρω του, ενώ στη διαταραχή διάθεσης, μία περίοδος έντονης χαράς ή θλίψης, είναι η μόνη πραγματική διαφυγή από το φυσιολογικό.

Αν εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε παρουσιάζει κάποια από τα παραπάνω χαρακτηριστικά, θα πρέπει να επισκεφθείτε (ή να ενθαρρύνετε το άτομο που πάσχει να επισκεφθεί) έναν ψυχολόγο ή ψυχίατρο για μια ακριβή διάγνωση και αντιμετώπιση.


Απόδοση - Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή

*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*

2. banner diafhmishs mypsychologist koino

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...